Ξεκλειδώνοντας το μέλλον της ελληνικής υγειονομικής περίθαλψης: Ευκαιρίες χρηματοδότησης για συνεργασίες νοσοκομείων και startups

Ειδικοί για την πλειονότητα των προγραμμάτων χρηματοδότησης και υποστήριξης της καινοτομίας και της τεχνολογίας στον τομέα της υγείας παρουσίασαν τις σχετικές χρηματοδοτικές και επιχειρηματικές ευκαιρίες, στη διαδικτυακή εκδήλωση συζήτησης με τίτλο «Morning Health Talks: Χρηματοδότηση για ανοικτή καινοτομία σε νοσοκομεία και συστήματα υγείας», που διοργάνωσε τo Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), κόμβος του EIT Health για την Ελλάδα, την Τετάρτη 25 Οκτωβρίου 2023.

Η εκδήλωση αφορούσε τη χρηματοδότηση για πιλοτική εφαρμογή καινοτόμων λύσεων σε νοσοκομεία και συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και τις συνέργειες και στρατηγικές συνεργασίες που μπορούν να αναπτυχθούν μεταξύ νοσοκομειακών μονάδων και νεοφυών επιχειρήσεων.

Την εκδήλωση παρακολούθησαν περίπου 150 εκπρόσωποι νεοσύστατων επιχειρήσεων και τεχνοβλαστών, ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και ερευνητικών οργανισμών από το οικοσύστημα καινοτομίας στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα, αλλά υπήρχε παρουσία και από χώρες του εξωτερικού, όπως: Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία, Ολλανδία, Κύπρο, Κροατία, Ουγγαρία και ΗΠΑ.

Την εκδήλωση άνοιξε η Ewa Guzek, RIS Collaboration Lead, EIT Health Innostars, παρουσιάζοντας τις δράσεις του EIT Health, δίνοντας έμφαση στα δύο πιο σχετικά προγράμματα που προσφέρει το EIT Health για σύνδεση Startup με σχετικούς κλάδους της αγοράς: το Startups Meet Pharma και το Startups Meet hospitals, καθώς και το RIS Innovation Call, το οποίο υποστηρίζει μικρές κοινοπραξίες 3 οργανισμών για πιλοτική εφαρμογή καινοτόμων λύσεων (π.χ. νοσοκομείο, startup, ερευνητικός οργανισμός).

Η εκδήλωση συνεχίστηκε με έναν από τους βασικούς ομιλητές, τον Carlos Larrañeta, από το περιφερειακό υπουργείο Υγείας από την Ανδαλουσία της Ισπανίας και συντονιστή του έργου Procure4health, ο οποίος παρουσίασε τις ευκαιρίες που παρέχει το έργο για την υποστήριξη και τη διευκόλυνση της διαδικασίας διαγωνισμών για προμήθειες καινοτόμων λύσεων από την πλευρά της ζήτησης (δημόσιες αρχές, νοσοκομεία κ.λπ.).

Το Procure4Health αποτελεί ένα έργο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που στοχεύει να ξεπεράσει τα εμπόδια στην υιοθέτηση, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, της διαδικασίας προμηθειών καινοτόμων λύσεων (PCP, PPI), δημιουργώντας μια ανοικτή κοινότητα συμμετόχων. Η έννοια των προμηθειών καινοτομίας (Innovation Procurement) αναφέρεται σε οποιαδήποτε προμήθεια για:

• την αγορά υπηρεσιών έρευνας και ανάπτυξης, για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων,
• την αγορά λύσεων που δεν είναι ακόμη διαθέσιμες ή δεν υπάρχουν στην αγορά,
• την αγορά καινοτόμων λύσεων που υπάρχουν, αλλά δεν είναι ακόμη ευρέως διαθέσιμες στην αγορά.

Έπειτα, ο κύριος ομιλητής Ricardo Pires από το νεοσύστατο Testing and Experimenting Facility Health (TEF Health) που χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Digital Europe, παρουσίασε τη δομή του προγράμματος και τον στόχο για αξιοποίηση των 60 εκατ. ευρώ του έργου προς υπηρεσίες αξίας προς νεοσύστατες επιχειρήσεις και νοσοκομεία (πλευρά ζήτησης και προσφοράς). Το TEF Health θα παρέχει πρόσβαση σε περισσότερα από 50 κορυφαία νοσοκομεία, πανεπιστήμια επιστημών υγείας, οργανισμούς και φορείς πιστοποίησης για δοκιμές λύσεων τεχνητής νοημοσύνης σε μεγάλη κλίμακα και σε πραγματικά περιβάλλοντα. Επιπλέον, θα παρέχει υποστήριξη στην πρόσβαση ευφυών τεχνολογιών, λύσεων τεχνητής νοημοσύνης δίκτυα δεδομένων αλλά και σε επενδύσεις για περισσότερες από 1.500 διεθνείς νεοφυείς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προσφέροντας, ανάμεσα στα άλλα, υπηρεσίες αξίας 30 εκατομμυρίων ευρώ.

Ο Ricardo Pires από το νεοσύστατο TEF Health του Digital Europe, παρουσίασε τη δομή του προγράμματος και τον στόχο για αξιοποίηση των 60 εκατ. ευρώ που προσφέρει το έργο σε Startups & hospitals

Ο Ion Petrovai από το Freshblood και τον κόμβο του EIT Health στη Ρουμανία, παρουσίασε τα European Digital Innovation Hubs για την υγεία στη Ρουμανία και τις υπηρεσίες που θα προσφερθούν σε νεοσύστατες επιχειρήσεις προκειμένου να ωριμάσουν τις τεχνολογίες τους. Επισήμανε τα εμπόδια που συχνά εμποδίζουν τη συνεργασία μεταξύ νοσοκομείων και νεοφυών επιχειρήσεων. Ένα βασικό εμπόδιο είναι και η έντονη διαφορά στην ηλικία αυτών των δύο τομέων: η υγειονομική περίθαλψη, ένας κλάδος με τεράστια ιστορία και οι σχετικά πρόσφατες ψηφιακές τεχνολογίες. Αυτό το τεχνολογικό χάσμα μπορεί να δυσκολέψει και τους δύο να βρουν κοινό έδαφος. Τόνισε την ανάγκη οι όσοι καινοτομούν να γεφυρώσουν αυτό το χάσμα και να συνεργαστούν με τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης για να κατανοήσουν πραγματικά τις ανάγκες τους. Η επιτυχία, υποστήριξε, εξαρτάται από το ότι οι καινοτόμοι κατανοούν το ταξίδι των ασθενών και ευθυγραμμίζουν τις λύσεις τους με αυτό, αντί να προσθέτουν περαιτέρω πολυπλοκότητα.

Ο Γιώργος Κουρέπης από την Deloitte παρουσίασε το οικοσύστημα καινοτομίας του μέλλοντος στον τομέα της υγείας, επισήμανε ότι τα νοσοκομεία χρειάζονται καινοτομία, αναφέρθηκε στα εμπόδια υιοθέτησης νέων τεχνολογιών και παρουσίασε τους κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας για να ξεπεραστούν αυτά τα εμπόδια. "Η επιτυχία εξαρτάται επίσης από άλλους παράγοντες, όπως η ανάπτυξη μιας σταθερής πρότασης αξίας, ο προσδιορισμός KPIs για την αξία που συλλέγεται και η ανάπτυξη λύσεων οι οποίες θα μπορούν να γίνουν Scale up".

Η Μαρία Δρίβα, Διευθύντρια της Μαιευτικής Κλινικής Λητώ (HHG), παρουσίασε τις ανάγκες του νοσοκομείου του μέλλοντος αλλά και τις συγκεκριμένες ανάγκες του Λητώ. Aνέφερε ότι τα νοσοκομεία είναι πρόθυμα να πληρώσουν για πιλοτικές δοκιμές από νεοφυείς επιχειρήσεις που επιθυμούν να ωριμάσουν τις λύσεις τους μέσα στις κλινικές. Τόνισε ότι τα νοσοκομεία επιθυμούν να σταματήσουν την απώλεια χρημάτων από απαρχαιωμένες διαδικασίες. «Ενώ οι ψηφιακές ανάγκες του νοσοκομείου είναι καλά αναγνωρισμένες, η πρόκληση έγκειται συχνά στην εφαρμογή. Ο ψηφιακός αναλφαβητισμός του προσωπικού μπορεί να οδηγήσει σε αργή πρόοδο, απαιτώντας αρκετή εκπαίδευση και υποστήριξη ακόμη και σε καταστάσεις που υπάρχει διαθέσιμη λύση», επισήμανε η Μ. Δρίβα. Τόνισε την ανάγκη για εκσυγχρονισμό των νοσοκομείων στα Big Data και την Τεχνητή Νοημοσύνη και παρατήρησε ότι προς το παρόν απέχουν πολύ από το σημείο όπου οραματίζονται. Επισήμανε ότι συχνά οι νεοφυείς επιχειρήσεις και οι ειδικοί στην ψηφιακή τεχνολογία μιλούν διαφορετική γλώσσα από τους γιατρούς και τους εκπροσώπους νοσοκομείων. Και οι δύο πλευρές πρέπει να εργαστούν για να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα. Η παρουσίασή της ήταν ένα άνοιγμα προς όλες τις σχετικές νεοφυείς επιχειρήσεις και έτυχε θερμής υποδοχής.

Η Μαρία Δρίβα, Διευθύντρια της Μαιευτικής Κλινικής Λητώ, παρουσίασε τις ανάγκες του νοσοκομείου του μέλλοντος αλλά και τις συγκεκριμένες ανάγκες του Λητώ.

Ο Δρ Σπύρος Αρσένης, Διευθυντής των προγραμμάτων Καινοτομίας της Εθνικής Τράπεζας και επικεφαλής του NBG Seeds, περιέγραψε τις ευκαιρίες για νεοφυείς επιχειρήσεις μέσω διαγωνισμών και προγραμμάτων επιτάχυνσης, όπως το NBG Seeds. Ανέφερε ότι για να ωριμάσει μια εταιρεία μεσαίας τεχνολογίας (ειδικότερα στο Biotech και στα medical devices) και να βγει στην αγορά μπορεί να χρειαστούν περισσότερες από 20 εκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης για την προστασία της πνευματικής της ιδιοκτησίας κ.λπ. Συμπερασματικά, σημείωσε ο Σ. Αρσένης, αποτελεί μια σοφή επιλογή για μια νεοσύστατη εταιρία να ξεκινήσει το επιχειρηματικό «ταξίδι» της μέσω χρηματοδοτικών προγραμμάτων του Ορίζοντα Ευρώπη και του EIT Health.

Ο Γιώργος Γεωργιάδης, Angel Investor & Innovation Strategy Advisor, παρουσίασε την πλευρά των επενδυτών, αναφέροντας ότι είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να υπάρχουν προγράμματα επιτάχυνσης επιχειρήσεων με υποστήριξη κεφαλαίου, ενώ αποτελεί καλή πρακτική οι επενδυτές να προσκαλούνται ως αξιολογητές ή μέντορες νεοφυών επιχειρήσεων υγείας πριν επενδύσουν. Παρουσίασε 2 success stories με νεοσύστατες επιχειρήσεις που κέρδισαν το ενδιαφέρον των επενδυτών και κατάφεραν να κάνουν σημαντικά βήματα στην αγορά σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επισήμανε ότι η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων είναι σημαντική, αλλά και το γρήγορο χτίσιμο πελατολογίου.

Η Μαρία Πουρνάρη, COO EDIH Health Hub | Senior Project and Networking Manager - Institute of Entrepreneurship Development | European Female Founders - Board Member, τόνισε την ανάγκη μιας ανοικτής συζήτησης με όλους τους εμπλεκόμενους από τον τομέα της καινοτομίας στην υγεία και περιέγραψε πώς το Joist Innovation Park κάνει ακριβώς αυτό. Η Μ. Πουρνάρη παρουσίασε πως λειτουργούν οι ευρωπαϊκοί κόμβοι ψηφιακής καινοτομίας για την υγεία στην Ελλάδα, όπως το Health Hub που διευθύνει η ίδια. Τέλος, παρουσίασε τη νέα πλατφόρμα που θα προσφέρεται από το Joist και το Health Hub και θα βοηθήσει τις νεοφυείς επιχειρήσεις να προωθήσουν τις καινοτόμες λύσεις τους.

Στη συνέχεια, τον λόγο πήραν οι νεοσύστατες επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, ο Αλέξης Φουρλής, Head of Product, VIDAVO | CEO, EMMA, τόνισε τη μεγάλη ανάγκη των νεοσύστατων επιχειρήσεων να πραγματοποιούν πιλοτικές δοκιμές σε πραγματικά περιβάλλοντα, καθώς και την ανάγκη για χρηματοδότηση. Ανέφερε ότι, από την εμπειρία του, η χρηματοδότηση από Venture Capitals είναι αρκετά δύσκολο να επιτευχθεί σε πολύ πρώιμα στάδια πιλοτικής εφαρμογής. Η εταιρεία που δημιούργησε, η EMMA και η οποία έχει λάβει υποστήριξη για την επιτάχυνσή της από πρόγραμμα του EIT Health και του προγράμματος SymbIASIS (Connecting Hospitals and Startups), αναπτύχθηκε για να αντιμετωπίσει ένα πιεστικό ζήτημα: υπερπλήρη δωμάτια έκτακτης ανάγκης.

Οι αυξημένοι χρόνοι αναμονής ασθενών σε πολλά ευρωπαϊκά νοσοκομεία αποτελεί μια αυξανόμενη ανησυχία. "Ακόμη και μια ώρα αύξησης του χρόνου αναμονής οδηγεί σε αύξηση 30% στο κόστος περίθαλψης", εξήγησε ο Αλέξης Φουρλής. Η λύση τους περιλάμβανε μηχανική μάθηση και ανάλυση δεδομένων πραγματικού κόσμου για το σχεδιασμό ενός Clinical Decision Support System. Αυτό το σύστημα μείωσε σημαντικά τους χρόνους αναμονής των ασθενών, ωφελώντας τις υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και μετριάζοντας τις οικονομικές επιβαρύνσεις. Το ταξίδι της εταιρίας από το concept στην υλοποίηση ήταν απόδειξη της δυνατότητας συνεργασίας μεταξύ παρόχων υγειονομικής περίθαλψης και νεοφυών επιχειρήσεων. Αυτή τη στιγμή, το ΕΜΜΑ βρίσκεται σε φάση πιλοτικών δοκιμών σε δύο τμήματα επειγόντων περιστατικών και μία κλινική στα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία Θεσσαλονίκης.

Ο Αλέξης Φουρλής, Head of Product, VIDAVO | CEO, EMMA, τόνισε τη μεγάλη ανάγκη των νεοσύστατων επιχειρήσεων να κάνουν πιλοτικές δοκιμές σε πραγματικά περιβάλλοντα.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την ομιλία της Δρ Σοφίας Ξεσφίγγη, Εθνικό Σημείο Επαφής για την Υγεία και της Αποστολής για τον Καρκίνο στον Ορίζοντα Ευρώπη και συντονίστρια του Ευρωπαϊκού Δικτύου ECHoS στο ΕΚΤ, η οποία παρουσίασε όλες τις διαθέσιμες ευκαιρίες χρηματοδότησης από τον Ορίζοντα Ευρώπη, όπως τις προσκλήσεις συνεργασίας όπου οι καινοτόμες επιχειρήσεις μπορούν να συνεργαστούν με διάφορους οργανισμούς για να απαντήσουν σε συγκεκριμένες προκλήσεις στην υγεία αλλά και να αποκτήσουν μεγάλη γνώση για να ενισχύσουν το δικό τους δυναμικό σε καινοτομία. Η Σ. Ξεσφίγγη παρουσίασε επίσης και τα εργαλεία PreComercial Procurement και Public Procurement for Innovation του Ορίζοντα Ευρώπη που, άν χρησιμοποιηθούν σωστά, μπορούν να αποτελέσουν το κλειδί για τη χρηματοδότηση της ανοιχτής καινοτομίας στα νοσοκομεία.

Την εκδήλωση συντόνισε ο Γιώργος Μέγας από το ΕΚΤ, συντονιστής του EIT Health Hub στην Ελλάδα και συντονιστής των Εθνικών Σημείων Επαφής στον Ορίζοντα Ευρώπη στο ΕΚΤ. Ο Γ. Μέγας αναφέρθηκε στα οφέλη που έχουν αποκομίσει διαχρονικά πολλές μικρομεσαίες και νεοσύστατες επιχειρήσεις και τεχνοβλαστοί από τα προγράμματα του EIT Health στην Ελλάδα, ενώ παρουσίασε τις συνεργασίες που έχουν επιτευχθεί μεταξύ νοσοκομείων/ κλινικών και νεοσύστατων εταιριών, τα πιλοτικά έργα σε εξέλιξη αλλά και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, στο πλαίσιο του έργου SymbIASIS που συντονίζει το ΕΚΤ και υλοποιεί το EIT Health.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της εκδήλωσης, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να θέτουν ερωτήσεις στους ομιλητές οι οποίες απαντήθηκαν στο τέλος κάθε ενότητας και αποτέλεσαν αφορμή για μια δημιουργική συζήτηση για τη διευκόλυνση της εισαγωγής ανοιχτής καινοτομίας σε νοσοκομειακά περιβάλλοντα, ακούστηκαν ιδέες, προτάσεις και πραγματοποιήθηκε ανταλλαγή εμπειριών για χρηματοδοτήσεις και ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών.

Το βίντεο της εκδήλωσης

Σχετικά με το EIT Health

Το EIT Health είναι ένα από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά δίκτυα για την καινοτομία στον τομέα της υγείας. Αποτελείται από 266 εταίρους συμπεριλαμβανομένων κορυφαίων εταιρειών, πανεπιστημίων, κέντρων έρευνας και ανάπτυξης, νοσοκομείων και ινστιτούτων. Ο ρόλος του είναι να οικοδομήσει ένα οικοσύστημα που θα επιτρέπει τη μελλοντική ανάπτυξη της υγειονομικής περίθαλψης, προσφέροντας στους Ευρωπαίους πολίτες καλύτερη υγεία και μακροζωία. Το EIT Health αναβαθμίζει τις δεξιότητες των επαγγελματιών υγείας, επενδύοντας στα καλύτερα ταλέντα της Ευρώπης και διευκολύνει την εμπορική αξιοποίηση καινοτόμων προϊόντων/λύσεων εντός της ΕΕ. Υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT), φορέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε τον ιστότοπο: www.eithealth.eu.

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) είναι κόμβος του EIT Health στην Ελλάδα και συντονιστής του πρωτοποριακού προγράμματος SymbIASIS. Από το 2017 δίνει την ευκαιρία στις ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις να συμμετέχουν σε προγράμματα, και να λάβουν χρηματοδότηση, υψηλού επιπέδου εκπαίδευση, συμβουλευτικές υπηρεσίες και ευκαιρίες δικτύωσης στον τομέα της υγείας.

Το πρόγραμμα SymbIASIS

Το πρόγραμμα επιτάχυνσης SymbIASIS έρχεται να συνδέσει νοσοκομεία και νεοφυείς επιχειρήσεις με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών. 

Το πρωτοποριακό για τα ελληνικά δεδομένα πρόγραμμα ξεκίνησε το 2022. Υλοποιείται από το EIT Health και συντονίζεται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) σε συνεργασία με το Κέντρο Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας Αρχιμήδης του ΕΚΠΑ.

Η αρχική πρόβλεψη ήταν το πρώτο έτος του προγράμματος να ξεκινήσει ο διάλογος και η ανάπτυξη των δεξιοτήτων των νεοφυών επιχειρήσεων και των εκπροσώπων των ιατρικών μονάδων, ώστε να αυξηθεί η ετοιμότητά τους για τη δημιουργία πιλοτικών έργων και να ξεκινήσουν άμεσα τέσσερα προ-πιλοτικά έργα. Όμως, το SymbIASIS ξεπέρασε κατά πολύ τους αρχικούς στόχους και καθιερώθηκε ως ο πρώτος επιταχυντής για νεοφυείς επιχειρήσεις στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα.

Στο SymbIASIS πλέον συμμετέχουν 15 νοσοκομεία και κλινικές και 40 από τις πιο δυναμικές startups που δραστηριοποιούνται στον τομέα της υγείας στην Ελλάδα και την Κύπρο.