Ξεκινά η υλοποίηση του νέου Εθνικού Υπερυπολογιστή ΔΑΙΔΑΛΟΣ και του Κέντρου Δεδομένων στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου

Ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ, ένα από τα ισχυρότερα υπολογιστικά συστήματα πανευρωπαϊκά, θα αποτελέσει τον πυρήνα του ελληνικού εργοστασίου ΤΝ «Φάρος», στο οποίο συμμετέχει το ΕΚΤ.

Την έναρξη υλοποίησης του νέου Εθνικού Υπερυπολογιστή ΔΑΙΔΑΛΟΣ και του Κέντρου Δεδομένων Λαυρίου, ανακοίνωσε ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, στις 26 Μαρτίου 2025, από το Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (ΤΠΠΛ), όπου και θα κατασκευαστεί ο νέος υπερυπολογιστής. Ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ θα αποτελέσει τον υπολογιστικό πυρήνα του ελληνικού «εργοστασίου» Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Factory) «Pharos», έργο στο οποίο συμμετέχει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) και αναμένεται να ξεκινήσει τον Απρίλιο του 2025.

Το έργο, συνολικού προϋπολογισμού ύψους 58,9 εκ., θα υλοποιηθεί από το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ ΑΕ – GRNET), φορέα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης  και την «Hewlett Packard Enterprise», ενώ ο ηλεκτρομηχανολογικός εξοπλισμός και η διαμόρφωση του χώρου παρέχεται από την εταιρεία «ΜainSys ΑΕ».

Ο υπερυπολογιστής ΔΑΙΔΑΛΟΣ, με ισχύ 89 PetaFlops θα είναι το ισχυρότερο υπολογιστικό σύστημα στην Ελλάδα και ένα από τα κορυφαία στην Ευρώπη. Η ανάπτυξή του αποτελεί σημαντικό βήμα για την επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη της χώρας, ενισχύοντας τις δυνατότητες έρευνας και καινοτομίας σε τομείς όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η εξατομικευμένη ιατρική, η μετεωρολογία, η ανάλυση μεγάλου όγκου δεδομένων και η ανάπτυξη έξυπνων συστημάτων μεταφορών. Επισημαίνεται ότι, η υποδομή του υπερυπολογιστή έχει σχεδιαστεί με γνώμονα τη βιωσιμότητα, ώστε να αξιοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και προηγμένα συστήματα ψύξης, που μειώνουν σημαντικά την ενεργειακή κατανάλωση.

Ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής θα είναι 150 φορές ισχυρότερος από τον υφιστάμενο υπερυπολογιστή ARIS, εκτελώντας ογδόντα εννέα εκατομμύρια δισεκατομμύρια (δηλαδή ογδόντα εννέα τετράκις εκατομμύρια – 89.000.000.000.000.000) πράξεις κινητής υποδιαστολής ανά δευτερόλεπτο, και αναμένεται να καταταχθεί ανάμεσα στους πρώτους είκοσι σε επίδοση στην λίστα των κορυφαίων 500 συστημάτων παγκοσμίως σε επιδόσεις (ΤΟP500) και αποδοτικής χρήσης ενέργειας (GREEN500).  

Με τις υπολογιστικές του δυνατότητες θα καλύψει τις αυξανόμενες ανάγκες της ερευνητικής και επιστημονικής κοινότητας, προσελκύοντας επιπλέον νέους επιστήμονες και συνεισφέροντας σε έρευνα παγκόσμιας κλάσης. Αναμένεται να είναι διαθέσιμος στις αρχές 2026, για χρήση από την επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα, τη βιομηχανία και τον δημόσιο τομέα σε όλη την Ευρώπη, ενισχύοντας τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη της υψηλής υπολογιστικής απόδοσης.

Υπενθυμίζεται ότι ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ και το νέο Κέντρο Δεδομένων θα εγκατασταθούν στο Τεχνολογικό Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, στο ιστορικό κτίριο του πρώην Ηλεκτρικού Σταθμού, αναγνωρισμένο μνημείο της σύγχρονης βιομηχανικής κληρονομιάς. Η αξιοποίηση του χώρου, αποτελεί μια εμβληματική επένδυση στον τομέα της υψηλής απόδοσης υπολογιστικής (HPC) και της Τεχνητής Νοημοσύνης (AI), ενισχύοντας τον ρόλο της περιοχής ως τεχνολογικού κόμβου αιχμής.

Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου δήλωσε: «Από το Λαύριο, ένα σημείο όπου πριν από περίπου 120 χρόνια εκτυλίχθηκε η 2η βιομηχανική επανάσταση, κάνουμε ένα σημαντικό βήμα για τη θέση μας στην 4η βιομηχανική επανάσταση και το πέρασμα στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης. Μεθοδικά καθιερωνόμαστε ως πρωτοπόρος χώρα στην υπεύθυνη χρήση της ΤΝ και των αναδυόμενων τεχνολογιών. Με την ανάπτυξη του υπερυπολογιστή «ΔΑΙΔΑΛΟΣ» θα διαθέτουμε ένα από τα ισχυρότερα υπολογιστικά συστήματα παγκοσμίως, πάνω στο οποίο θα οικοδομήσουμε πολιτικές για το «αύριο» της χώρας, το οποίο σχετίζεται άμεσα με την ΤΝ. Η κατασκευή του αποτέλεσε εξάλλου βασικό παράγοντα για την επιλογή της Ελλάδας, μεταξύ των πρώτων εφτά ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίες θα αποκτήσουν το δικό τους «εργοστάσιο» ΤΝ».

Ο Πρόεδρος ΔΣ της ΕΔΥΤΕ, Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ Στέφανος Κόλλιας, δήλωσε: «Ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ αποτελεί ένα τεχνολογικό άλμα για τη χώρα μας. Η λειτουργία του θα ενισχύσει την ερευνητική και καινοτομική δυναμική της Ελλάδας και θα συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών καθώς θα αξιοποιηθεί και στην υλοποίηση του AI Factory «Pharos». Η ΕΔΥΤΕ επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της στο τρίπτυχο υποδομές – δεδομένα – ταλέντο, το οποίο θεωρεί ως τη βάση για την ευρεία υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης στις υπηρεσίες του Δημόσιου Τομέα, με στόχο τη συνεχή βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών».

Το έργο αποτελεί μέρος της ενίσχυσης των Δημόσιων ψηφιακών υποδομών της χώρας, ως δράση της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Υλοποιείται από την ΕΔΥΤΕ ΑΕ, φορέα του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης – NextGenerationEU μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του ευρωπαϊκού οργανισμού EuroHPC JU (European High Performance Computing Joint Undertaking).

Διαβάστε αναλυτικά το Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνσης: https://mindigital.gr/archives/7331

Πώς συνδέεται ο ΔΑΙΔΑΛΟΣ με το AI Factory "Pharos"

O ΔΑΙΔΑΛΟΣ θα αποτελέσει τον υπολογιστικό πυρήνα του ελληνικού «εργοστασίου» Τεχνητής Νοημοσύνης (AI Factory) «Pharos», το οποίο θα προωθήσει την τεχνολογική πρόοδο σε τομείς όπως η υγεία, η περιβαλλοντική βιωσιμότητα, ο πολιτισμός και η γλώσσα. Η υλοποίηση του AI Factory «Pharos» αναμένεται να ξεκινήσει τον Απρίλιο του 2025. Η Ελλάδα, ως μια από τις πρώτες επτά  ευρωπαϊκές χώρες και συνολικά πλέον δεκατρείς που θα αποκτήσουν το δικό τους «εργοστάσιο» ΤΝ, καθιερώνεται μεταξύ των πρωτοπόρων στην υπεύθυνη και αποτελεσματική χρήση της ΤΝ με σημαντικά οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία.

Το AI Factory Pharos στοχεύει στη δημιουργία ενός εθνικού οικοσυστήματος Τεχνητής Νοημοσύνης (ΤΝ), προάγοντας την καινοτομία και τη συνεργασία μεταξύ ακαδημαϊκών, επιχειρηματικών και δημόσιων φορέων. Εστιάζει στους τομείς της Υγείας, της Ελληνικής Γλώσσας και του Πολιτισμού, καθώς και της Βιώσιμης Ανάπτυξης, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ηθικά υπεύθυνων AI εφαρμογών.

Σε στενή συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα, τις επιχειρήσεις και τους φορείς του δημόσιου τομέα, ο ΦΑΡΟΣ θα υποστηρίξει την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών μοντέλων και την εμπορική εκμετάλλευση καινοτόμων εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης. Επιπλέον, θα συμβάλλει στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και στην επίλυση σημαντικών κοινωνικών προκλήσεων. Επιπρόσθετα, το ελληνικό εργοστάσιο τεχνητής νοημοσύνης στοχεύει να αποτελέσει κόμβο έρευνας και γνώσης και για την ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή, αναδεικνύοντας την Ελλάδα σε τεχνολογικό πόλο.

Ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής ΔΑΙΔΑΛΟΣ θα λειτουργήσει ως η υπολογιστική πλατφόρμα του AI Factory Pharos, προσφέροντας συνολικά υπολογιστική ισχύ 89 Pflops, εξασφαλίζοντας ένα σημαντικό ποσοστό αυτής για αποκλειστική χρήση από εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης μέσω του Pharos. Διαθέτει επιπλέον σύγχρονες τεχνολογίες αποθήκευσης και η σύνδεση θα γίνει μέσω της ΕΔΥΤΕ και του RE-Cloud, με ταχύτητες έως 400Gbps. Ο Pharos κεφαλαιοποιεί τον υπερυπολογιστή ΔΑΙΔΑΛΟΣ (DAEDALUS), για την προώθηση μιας βιώσιμης και υπεύθυνης εθνικής στρατηγικής Τεχνητής Νοημοσύνης, προσφέροντας πρόσβαση για επιχειρήσεις και ερευνητές, σε υπολογιστικούς πόρους υψηλής απόδοσης.

Ο «Φάρος» θα υλοποιηθεί από την εθνική κοινοπραξία με επικεφαλής το Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ Α.Ε. – GRNET), και εταίρους το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών Δημόκριτος (ΕΚΕΦΕ-Δ), το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά» και το Υπερταμείο/Growthfund, το Εθνικό Επενδυτικό Ταμείο, σε άμεση συνεργασία με την Ειδική Γραμματεία Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού (Strategic Foresight) της Κυβέρνησης. Επιπλέον συμμετέχουν οι ακόλουθοι φορείς: Το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (AΠΘ), το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ), το Πανεπιστήμιο Πειραιώς (ΠΑΠΕΙ), το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) και η ΗΔΙΚΑ ΑΕ.

www.ekt.gr, με πληροφορίες από Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, GRNET