Νέες υπηρεσίες στατιστικής πληροφόρησης θα προσφέρονται μέσω της νέας πλατφόρμας του ΕΚΤ

Σημαντικά βήματα προόδου στην επίτευξη των στόχων του, καθώς και μετρήσιμα αποτελέσματα, έχει να επιδείξει το αναπτυξιακό έργο για την ενίσχυση του μηχανισμού δημόσιας στατιστικής πληροφόρησης του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ), το οποίο ολοκληρώνεται στο τέλος του τρέχοντος έτους.

Το έργο "Ενίσχυση της λειτουργίας του μηχανισμού δημόσιας στατιστικής πληροφόρησης του ΕΚΤ - Ολοκληρωμένες ψηφιακές υπηρεσίες δεδομένων για τεκμηριωμένες δημόσιες πολιτικές" υποστηρίζει έναν από τους στρατηγικούς στόχους του ΕΚΤ για την έγκαιρη και ευρεία διάθεση στατιστικών δεδομένων και δεικτών, με τρόπο που να ενισχύει την κατανόηση των διαθέσιμων δεδομένων και του ευρύτερου περιβάλλοντος που αυτά περιγράφουν.

Το ΕΚΤ, ως Εθνική Αρχή του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος (ΕΛΣΣ), παράγει και διαθέτει αξιόπιστα στατιστικά δεδομένα για Έρευνα, Τεχνολογία, Ανάπτυξη και Καινοτομία (δείκτες ΕΤΑΚ) και την Ψηφιακή Οικονομία (Εικόνα 1). Η χρήση και η αξιοποίηση αυτών των στατιστικών προσδίδει δυνατότητες λήψης στρατηγικών αποφάσεων, στη βάση επίκαιρων και τεκμηριωμένων στοιχείων.

 Εικόνα 1: Υπηρεσίες στατιστικής πληροφόρησης ΕΤΑΚ-ΨΜ του ΕΚΤ

Στο πλαίσιο του έργου, τα δεδομένα ΕΤΑΚ και Ψηφιακής Οικονομίας που παράγει συστηματικά το ΕΚΤ, καθώς και διοικητικά δεδομένα που συγκεντρώνονται από εξωτερικές πηγές, συγκροτούνται με ενιαίο τρόπο, ακολουθώντας διεθνή πρωτόκολλα και διατίθενται μέσω κατάλληλης υποδομής και πλατφόρμας σε συγκεκριμένους πληθυσμούς ενδιαφέροντος για δημόσια χρήση.

Ενδεικτικά, στους ωφελούμενες χρήστες των νέων υπηρεσιών δημόσιας στατιστικής πληροφόρησης του ΕΚΤ περιλαμβάνονται φορείς άσκησης δημόσιων πολιτικών και φορείς αποτίμησης πολιτικών, ενώ στις επιμέρους κοινότητες χρηστών περιλαμβάνονται επιχειρήσεις και σύνδεσμοι επιχειρήσεων, ερευνητές και συλλογικά όργανα της ακαδημαϊκής κοινότητας (όπως η Σύνοδος των Πρυτάνεων των Πανεπιστημίων, η Σύνοδος των Προέδρων των Ερευνητικών Κέντρων και ερευνητικές ομάδες).

Η λειτουργία της νέας Πλατφόρμας Παροχής Ολοκληρωμένων Ψηφιακών Υπηρεσιών Δεδομένων έχει στόχο την ενίσχυση της ανάλυσης, κατανόησης, απλοποίησης, διάχυσης και αξιοποίησης των παραγόμενων στατιστικών δεδομένων και δεικτών του οργανισμού με καινοτόμο και δυναμικό τρόπο (Εικόνα 2). Με βασικό πυρήνα τα δεδομένα των Ευρωπαϊκών και Εθνικών Στατιστικών που παράγει το ΕΚΤ υπηρετώντας το θεσμικό του ρόλο, η πλατφόρμα θα εξελίξει τους υφιστάμενους τρόπους διάχυσης της δημόσιας στατιστικής πληροφόρησης του ιστότοπου metrics.ekt.gr και θα προσφέρει νέες ψηφιακές υπηρεσίες δεδομένων, με τρόπο άμεσο, δυναμικό και αυτοματοποιημένο.

Μέσω της νέας Πλατφόρμας θα προσφέρεται η δυνατότητα ταυτόχρονης παρακολούθησης δεικτών ενδιαφέροντος από διαφορετικές Στατιστικές του ΕΚΤ για τη συσχέτιση και τη συνδυαστική αξιοποίηση δεικτών και πληροφορίας από διαφορετικές έρευνες, καθώς και άμεσης παραγωγής δυναμικών αναφορών και οπτικών αναπαραστάσεων πληροφοριών, όπως διαδραστικά γραφήματα, διαδραστικοί χάρτες και infographics, με απλό και αισθητικά άρτιο τρόπο. Επιπλέον, προσομοιάζοντας σε λειτουργικότητα παρόμοιες διεθνείς βέλτιστες πρακτικές (ενδεικτικά, Eurostat, OECD), θα υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης της (διαχρονικής) εξέλιξης διαφόρων δεικτών ενδιαφέροντος της κάθε Στατιστικής με τρόπο παραμετροποιήσιμο στις ανάγκες των χρηστών.

Εικόνα 2: Στη νέα πλατφόρμα του ΕΚΤ θα παρέχεται η δυνατότητα ταυτόχρονης παρακολούθησης δεικτών ενδιαφέροντος από διαφορετικές Στατιστικές ΕΤΑΚ-ΨΜ.

Συνολικά, η νέα πλατφόρμα παροχής υπηρεσιών δεδομένων προς τον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα υλοποιείται ώστε:

• να διαθέτει σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία απεικόνισης και οπτικοποίησης δεδομένων για την παρουσίαση της πληροφορίας,
• να προσφέρει υπηρεσίες και εργαλεία επεξήγησης των δεδομένων και των ευρημάτων,
• να παρέχει υπηρεσίες και εργαλεία για την εξαγωγή, την αποθήκευση και την άντληση δεδομένων,
• να έχει άμεση διαλειτουργικότητα με τον υφιστάμενο ιστότοπο στατιστικής πληροφόρησης του ΕΚΤ, metrics.ekt.gr, με τρόπο που οι διάφορες παρεχόμενες ψηφιακές υπηρεσίες πληροφόρησης να προσφέρονται στους διάφορους χρήστες με αρμονικό τρόπο (Εικόνα 3),
• να προσφέρει επιμορφωτικό υλικό και υπηρεσίες σχετικές με την παρουσίαση των στατιστικών μεθοδολογιών των ερευνών.

 Εικόνα 3: Προσφερόμενες υπηρεσίες στατιστικής πληροφόρησης ΕΚΤ

Σημειώνεται επίσης ότι θα υπάρχει δυνατότητα διαβαθμισμένης διάθεσης δεδομένων, υπηρεσιών και άλλου γνωστικού υλικού και θα παρέχονται υπηρεσίες εξειδικευμένης υποστήριξης ανά φορέα.

Το έργο αποτελείται από έξι (6) υποέργα. Το έργο στη μέχρι τώρα διαδρομή του έχει ήδη παράξει μετρήσιμα αποτελέσματα, τα οποία αναμένεται να κλιμακωθούν το προσεχές χρονικό διάστημα. Αναλυτικότερα, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

• Ολοκληρώθηκε η διαδικασία στελέχωσης έκτακτου και εξειδικευμένου προσωπικού για την υποστήριξη της υλοποίησης του Υποέργου 1 με τίτλο: «Στατιστικά και δεδομένα για χρήση στην άσκηση δημόσιων πολιτικών και στη λήψη αποφάσεων». Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου Υποέργου, έως τώρα έχουν προσληφθεί δεκαεπτά (17) συνεργάτες από διαφορετικές ανθρωπογεωγραφίες επαγγελμάτων, όπως επιστήμονες και αναλυτές δεδομένων, αναλυτές πολιτικών με έμφαση στα δεδομένα ΕΤΑΚ, την Ψηφιακή Οικονομία και την Οικονομική Γεωγραφία, ειδικοί στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης και ειδικοί στην παραγωγή οπτικοποιήσεων, που στη πλειονότητά τους είναι κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος.
  Ακόμα, στο πλαίσιο του Υποέργου 1 έχει σχεδιαστεί και υλοποιείται το νέο Στατιστικό Μητρώο Φορέων και Επιχειρήσεων του ΕΚΤ, το οποίο αναπτύσσεται στα πρότυπα των Στατιστικών Μητρώων Φορέων της στατιστικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Eurostat) και θα αποτελέσει κεντρική υποδομή στην αρχιτεκτονική συστημάτων που διαμορφώνεται.
  Ταυτόχρονα μοντελοποιούνται οι Εθνικές Στατιστικές στο πρότυπο των Ευρωπαϊκών Στατιστικών με τη χρήση του προτύπου SDMX. Παράλληλα προωθείται η υιοθέτηση του κατάλληλου και ενδεδειγμένου μετασχηματισμού του οργανωσιακού σχήματος που θα εξυπηρετεί καλύτερα τις επιχειρησιακές στοχεύσεις και λειτουργίες του ΕΚΤ, με βάση και τον θεσμικό του ρόλο. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω μελέτης και ανάλυσης σχετικά με τις ακολουθούμενες διαδικασίες και τα πληροφοριακά συστήματα που τις στηρίζουν ώστε να ενδυναμωθούν. Ακόμα, προς την κατεύθυνση της ενοποίησης υποδομών και της διευκόλυνσης των πιστοποιημένων χρηστών, υλοποιείται ενιαία διαδικασία ελέγχου ταυτότητας των χρηστών (SSO) προκειμένου οι χρήστες να έχουν πρόσβαση σε πολλές υπηρεσίες του ΕΚΤ με ένα κοινό σύνολο διαπιστευτηρίων σύνδεσης.
• Επιπλέον, στο πλαίσιο του συγκεκριμένου υποέργου, τον Απρίλιο του 2023, το ΕΚΤ εγκαινίασε και παρουσίασε στο κοινό μια νέα σειρά σύγχρονων, διαδραστικών παρουσιάσεων που επεξηγούν με απλό και κατανοητό τρόπο τις στατιστικές έρευνες (ευρωπαϊκές και εθνικές) που υλοποιεί. Βασικός άξονας και κίνητρο για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της συγκεκριμένης δράσης αποτέλεσε η ανάγκη εξοικείωσης των τελικών χρηστών των στατιστικών ερευνών του ΕΚΤ με τις βασικές παραμέτρους και πτυχές της κάθε έρευνας, καθώς και υποστήριξής τους με εργαλεία για την καλύτερη κατανόησή τους.
  Τον Ιούνιο του 2023, έλαβε χώρα και το πρώτο εργαστήριο πολιτικής του ΕΚΤ, ένας σύγχρονος και αποτελεσματικός τρόπος για τη συν-διαμόρφωση πολιτικών που βασίζονται σε δεδομένα και συλλογική νοημοσύνη. Το PolicyLab@ΕΚΤ είναι ένα συνεργατικό περιβάλλον όπου καινοτόμα εργαλεία, τεχνικές και μέθοδοι αξιοποιούνται για τη βελτίωση των διαδικασιών σχεδιασμού δημόσιων πολιτικών με επακόλουθα οφέλη για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις της χώρας. Σε αυτό το πρώτο εργαστήριο, εκπρόσωποι της επιχειρηματικής και της ακαδημαϊκής κοινότητας και της Κοινωνίας των Πολιτών εξέτασαν δεδομένα και ανέλυσαν δράσεις και πρωτοβουλίες για την κινητικότητα του εξειδικευμένου επιστημονικού δυναμικού.
• Ξεκίνησε η υλοποίηση της Υποδομής και της νέας Πλατφόρμας, στο πλαίσιο του Υποέργου 2 «Ανάπτυξη Υποδομής Παροχής Υπηρεσιών Δεδομένων (ΥΠΥΔ)». Η υλοποίηση διατρέχει οριζόντια τη διαμόρφωση υπηρεσιών ανά Στατιστική του ΕΚΤ. Επιπλέον στόχος είναι μέσα από την ειδικά διαμορφωμένη πλατφόρμα οι πιστοποιημένοι χρήστες να έχουν πρόσβαση σε εργαλεία συνδυαστικής επεξεργασίας δεδομένων και δυνατότητες προηγμένης ανάλυσης.
  Ταυτόχρονα τα προσωποποιημένα dashboards θα αποτελούν εξατομικευμένη πληροφόρηση, με βάση τις ανάγκες του χρήστη, για βασικούς και παράγωγους δείκτες που θα παρακολουθούν. Στόχος είναι να ενισχυθεί η ανάλυση και η κατανόηση των στατιστικών δεδομένων και των δεικτών που παράγονται από τον οργανισμό.
• Συνεχίζεται η υλοποίηση του Υποέργου 3 με τίτλο: «Συμβουλευτικές και Μελετητικές Υπηρεσίες» σχετικά με την αποτύπωση των διαφορετικών κοινοτήτων και των δυνητικών χρηστών των υπηρεσιών στατιστικής πληροφόρησης του ΕΚΤ, τον προσδιορισμό και την κατανόηση των αναγκών τους ως προς τις παρεχόμενες στατιστικές υπηρεσίες του ΕΚΤ, καθώς και τον σχεδιασμό υπηρεσιών που θα προσφερθούν στο πλαίσιο της πλατφόρμας που θα αναπτυχθεί.
  Παράλληλα, έχει υπάρξει διερεύνηση, μέσω αντίστοιχης μελέτης, της δυνατότητας του ΕΚΤ να λειτουργήσει ως «μεσάζοντας» που θα εστιάζει σε συγκεκριμένους τομείς δεδομένων και θα συνδέει τρίτους φορείς / παρόχους (data providers) και καταναλωτές-χρήστες (data consumers), διευκολύνοντας την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ τους.
• Υπο υλοποίηση βρίσκεται το Υποέργο 5 με τίτλο «Προμήθειες εξοπλισμού και έτοιμου λογισμικού» σχετικά με την αγορά και εγκατάσταση του απαραίτητου εξοπλισμού και λογισμικού για την υλοποίηση της πλατφόρμας.
• Συμβασιοποιήθηκε και ξεκίνησε η υλοποίηση του Υποέργου 6 με τίτλο: «Ασφάλεια δεδομένων & συστημάτων και νομικά θέματα Πράξης». Οι δράσεις που περιλαμβάνονται στο παρόν Υποέργο έχουν στόχο τη διερεύνηση και τη διευθέτηση θεμάτων που άπτονται της ασφάλειας και της προστασίας των δεδομένων, των συστημάτων και των προσφερόμενων υπηρεσιών και τη δημιουργία ενός ασφαλούς περιβάλλοντος για τη συλλογή, επεξεργασία και διάθεση δεδομένων σχετικά με τις δράσεις στατιστικής πληροφόρησης του ΕΚΤ. Επιπλέον, στο πλαίσιο υλοποίησης του συγκεκριμένου υποέργου θα πραγματοποιηθεί η προετοιμασία του ΕΚΤ για πιστοποίηση σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.

Περισσότερες πληροφορίες για τον σκοπό, τους επιμέρους στόχους και τους κύριους άξονες του έργου είναι διαθέσιμες εδώ.

Το έργο "Ενίσχυση της λειτουργίας του μηχανισμού δημόσιας στατιστικής πληροφόρησης του ΕΚΤ - Ολοκληρωμένες ψηφιακές υπηρεσίες δεδομένων για τεκμηριωμένες δημόσιες πολιτικές" υλοποιείται από το ΕΚΤ στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Μεταρρύθμιση Δημόσιου Τομέα" (ΕΣΠΑ 2014-2020) και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και από εθνικούς πόρους.