3ο Συνέδριο ΑΙ-WIPS του ΟΟΣΑ: Οι ραγδαίες εξελίξεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη μεταβάλλουν το τοπίο στους τομείς των εργασιακών σχέσεων, της καινοτομίας και της εκπαίδευσης

Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) διοργάνωσε διαδικτυακά το 3o Διεθνές Συνέδριο για την Τεχνητή Νοημοσύνη στην Εργασία, την Καινοτομία, την Παραγωγικότητα και τις Δεξιότητες, από τις 27 έως τις 30 Μαρτίου 2023, στο πλαίσιο του προγράμματος AI-WIPS του Οργανισμού (https://www.oecd-events.org/ai-wips-2023).

Το τελευταίο χρονικό διάστημα διαπιστώνεται στους oργανισμούς τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημοσίου τομέα, αυξανόμενη χρήση επιχειρησιακών λύσεων και εφαρμογών που βασίζονται στην τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence - AI) τόσο στο σκέλος της καθημερινής τους δραστηριότητας όσο και σε αυτό της ανάπτυξης και παροχής νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Η Τεχνητή Νοημοσύνη μετασχηματίζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, μαθαίνουμε, εργαζόμαστε και συμπεριφερόμαστε κάθε ημέρα.

Τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης είναι σχεδιασμένα ώστε να προσομοιάζουν σε στοιχεία της ανθρώπινης νοημοσύνης και να αντιλαμβάνονται το περιβάλλον, συνήθως μέσω της επεξεργασίας μεγάλου όγκου δεδομένων (Big Data) και συναφών μεθόδων μηχανικής εκμάθησης (machine learning), με στόχο την αυτόνομη λήψη αποφάσεων και την εξαγωγή συμπερασμάτων με σκοπό την επίτευξη καθορισμένου αποτελέσματος ή/και την επίλυση ποικίλων προβλημάτων.

Οι πρόοδοι στο μέγεθος της υπολογιστικής ισχύος και η πρόσβαση σε δεδομένα συνεχίζουν να βελτιώνουν τις δυνατότητες και την αποτελεσματικότητα των τεχνολογιών AI, να διευκολύνουν την καινοτομία στα προϊόντα, τις υπηρεσίες και τις αλυσίδες εφοδιασμού, για τη δημιουργία κέρδους μέσω της αύξησης στην παραγωγικότητα και της μείωσης των δαπανών.

Το συνέδριο OECD AI-WIPS 2023 συγκέντρωσε απόψεις κορυφαίων εκπροσώπων από την πολιτική, ακαδημαϊκή και επιχειρηματική κοινότητα και είχε ως στόχο να αναδείξει τις διαφορετικές απόψεις των ειδικών για το ζήτημα της Τεχνητής Νοημοσύνης. Συζητήθηκαν εκτενώς οι τρόποι με τους οποίους η τελευταία επιδρά στην απασχόληση, την παραγωγικότητα, τις δεξιότητες και την καινοτομία, καθώς και ποια θα πρέπει να είναι η αντίδραση των ιθυνόντων στη χάραξη πολιτικής.

Τα εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης, τα οποία έχουν έρθει δυναμικά στο προσκήνιο με αφορμή το δημοφιλές ChatGPT, αποδεικνύονται ιδιαίτερα αποτελεσματικά σε ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που εκτείνονται από συγγραφή πανεπιστημιακών εργασιών και νομικών κειμένων μέχρι τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς τέχνης. Καθώς λοιπόν η τεχνολογία προχωράει και νέα εργαλεία εμφανίζονται συνεχώς, είναι επιτακτική ανάγκη να κατανοήσουν οι κυβερνήσεις, οι επιχειρήσεις και οι εκπαιδευτικοί φορείς πώς να αξιοποιούν και να προσαρμόζουν αυτές τις τεχνολογίες στις ανάγκες τους, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι είναι επωφελείς για την ανθρωπότητα και το περιβάλλον.

Στο συνέδριο τονίστηκε ότι η υιοθέτηση ΑΙ συστημάτων έχει δυνητικά τεράστια επίδραση στην αγορά εργασίας σε πολλούς κλάδους της οικονομίας και οφείλουν οι πολιτικοί και θεσμικοί παράγοντες που εμπλέκονται, να δράσουν προληπτικά προς την κατεύθυνση ελαχιστοποίησης των κινδύνων που ελλοχεύουν, σχεδιάζοντας και εφαρμόζοντας το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο.

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια του φετινού συνεδρίου AI-WIPS, έγινε εκτενής συζήτηση και για τις επιπτώσεις των εργαλείων AI στην εκπαίδευση, τόσο στη διαδικασία όσο και την αξιολόγηση των συμμετεχόντων, ώστε αφενός να βρεθούν τρόποι για μεγιστοποίηση των ωφελειών, αφετέρου να ελαχιστοποιηθούν τα φαινόμενα κατάχρησης. Μάλιστα, έγινε αναφορά στην απόδοση ενός συστήματος τεχνητής νοημοσύνης στις δοκιμασίες που περιλαμβάνουν τόσο το Πρόγραμμα PIACC (Διεθνής Αποτίμηση των Ικανοτήτων των Ενηλίκων), όσο και το Διεθνές Πρόγραμμα PISA (Αξιολόγηση Μαθητών).

Τα αποτελέσματα που παρουσιάστηκαν κατέδειξαν μια εμφανέστατη βελτίωση των εργαλείων ΑΙ, όπως το ChatGPT, ειδικά στις ασκήσεις κατανόησης κειμένου και δευτερευόντως στα μαθηματικά, συγκριτικά με διαχρονικά στοιχεία και μετρήσεις από το 2016. Με άλλα λόγια, αναδύεται το ερώτημα για το αν και κατά πόσο τα εκπαιδευτικά μας συστήματα μπορούν να συμβαδίσουν και να προσαρμοστούν με ταχύτατα εξελισσόμενες τεχνολογίες, όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, που απειλούν να καταστήσουν πολύ γρήγορα απαρχαιωμένες και αναποτελεσματικές τις ακολουθούμενες εκπαιδευτικές μεθόδους και διαδικασίες.

Στο πλαίσιο μιας συνολικής αποτίμησης των απόψεων που ακούστηκαν στο 3ο Συνέδριο ΑΙ-WIPS του ΟΟΣΑ, θα πρέπει να τονιστεί ότι οι μεγάλες δυνατότητες εφαρμογών της Τεχνητής Νοημοσύνης έχουν καλλιεργήσει μεγάλες προσδοκίες σχετικά με τα οφέλη που αναμένεται να αποφέρουν στον οικονομικό, επιστημονικό και κοινωνικό τομέα.

Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τόσο την πολυπλοκότητα των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης όσο και το ότι πολλές από τις σχετικές εφαρμογές βασίζονται στην τροφοδότησή τους με μεγάλες ποσότητες δεδομένων - είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι ο όγκος των δεδομένων που παράγονται σε παγκόσμιο επίπεδο αναμένεται να αυξηθεί ραγδαία τα επόμενα έτη - η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης εγκυμονεί, παράλληλα, και κινδύνους ιδιωτικότητας για τα φυσικά και νομικά πρόσωπα, μέσω ενδεχόμενης μη νόμιμης και αδιαφανούς επεξεργασίας των δεδομένων τους.

Η συγκεκριμένη διάσκεψη αποτέλεσε μια ευκαιρία ώστε ειδικοί από όλο τον κόσμο αφενός να παραθέσουν τα διδάγματα που έχουν αντληθεί μέχρι τώρα από τις εφαρμογές της τεχνητής νοημοσύνης, αφετέρου να εγείρουν ένα διάλογο που είναι απαραίτητος ώστε να διαμορφωθεί ένα στιβαρό ρυθμιστικό πλαίσιο για να διασφαλιστεί η αξιόπιστη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης που θα βασίζεται σε δεδομένα υψηλής ποιότητας.