Ένα νέο υψηλού πεδίου Φασματοσκόπιο NMR 700MHz εγκαταστάθηκε πρόσφατα στην Πάτρα από το Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστήμιο Πατρών, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου REGPOT SEEDRUG. Πρόκειται για έναν υπερσύγχρονο ερευνητικό εξοπλισμό που είναι κατάλληλος για μελέτες βιομορίων (πρωτεΐνες, DNA, RNA) και βιομοριακών συμπλόκων.
Σύμφωνα με τον Γ. Α. Σπυρούλια, Αναπλ. Καθηγητή του Τμήματος Φαρμακευτικής και συντονιστή του έργου SEEDRUG, το νέο σύγχρονο Φασματοσκόπιο Πυρηνικού Μαγνητικού Συντονισμού (NMR) διαθέτει μοναδικές δυνατότητες στον ελληνικό χώρο, διασυνδέεται με τον υπόλοιπο ερευνητικό εξοπλισμό του Πανεπιστημίου Πατρών και συμβάλλει στην ανάδειξη του Πανεπιστημίου ως εθνικός και περιφερειακός πόλο έρευνας και καινοτομίας.
Το έργο καλύπτει τον τομέα της Δομικής Βιολογίας, με έμφαση στον χαρακτηρισμό και την ανάπτυξη βιοδραστικών μορίων με θεραπευτική αξία, και πιο συγκεκριμένα, τα πεδία:
- Πρωτεϊνική Χημεία: παραγωγή και χαρακτηρισμός πρωτεϊνών, ως νέοι φαρμακευτικοί στόχοι, και αξιοποίησή τους στον σχεδιασμό νέων ενώσεων με φαρμακευτική αξία,
- Δομική Βιολογία: μελέτη της διαμόρφωσης και της δυναμικής βιομορίων και βιομοριακών συμπλόκων μέσω μοντέρνων τεχνικών Φασματοσκοπίας NMR,
- Φαρμακολογία: χαρακτηρισμός εν δυνάμει θεραπευτικών μορίων σε in vitro, in vivo και ex vivo συστήματα.
To SEE-DRUG είναι ένα συλλογικό έργο που συνίσταται από ομάδες εργασίας προερχόμενες από διάφορους τομείς των βασικών και εφαρμοσμένων επιστημών, όπως χημικούς, φαρμακοποιούς, βιολόγους και επιστήμονες της βιοπληροφορικής. Ολες οι ομάδες συνεργάζονται με τα ακόλουθα Τμήματα του Πανεπιστημίου Πατρών: Βιολογίας, Χημείας, Ιατρικής και Φαρμακευτικής.
Ο σημαντικότερος στόχος του SEE-DRUG είναι η ενίσχυση και η διεύρυνση της επιστημονικής εμβέλειας και του κοινωνικο-οικονομικού αντίκτυπου του Πανεπιστημίου της Πάτρας. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθεί ένας Περιφερειακός Ερευνητικός Πόλος Αριστείας στο πεδίο της Δομικής Βιολογίας, ενισχύοντας της δυνατότητες της έρευνας τόσο στο επίπεδο του ανθρώπινου δυναμικού, όσο και σε αυτό των υποδομών.
Το SEE-DRUG εκμεταλλεύεται την καίρια δύναμη και τις δυνατότητες ανάπτυξης της Δομικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, σε συνδυασμό με υψηλής ποιότητας διεπιστημονική εμπειρογνωμοσύνη και σε συνεργασία με μεγάλο αριθμό ευρωπαϊκών ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και Μεγάλης Κλίμακας Υποδομές (CERM at U of Florence, IT; Medical School & BMRZ of Goethe University at Frankfurt, DE; Imperial College at London, UK; NKI at Amsterdam, NL; ESRF at Grenoble, FR; MPI at Dortmund, DE, κ.ά.).
Το έργο, με συνολικό προϋπολογισμό 3,6 εκατ. ευρώ, συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το πρόγραμμα 'Ερευνητικό Δυναμικό' (7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο), το οποίο ενισχύει άριστους ερευνητικούς οργανισμούς που εδρεύουν σε περιφέρειες σύγκλισης και απόκεντρες περιφέρειες της Ευρώπης.
Σημειώνεται ότι κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης εγκαινίων της ερευνητικής υποδομής Βιομοριακού NMR 700 MHz του έργου SEEDRUG, ο βραβευμένος με Nobel Χημείας το 2002 (για τη συνεισφορά του στην ανάπτυξη και εφαρμογή της Φασματοσκοπίας NMR στην δομική μελέτη βιομορίων σε διάλυμα) Καθ. Kurt Wutrhich αναφέρθηκε στο ευρύ φάσμα εφαρμογών της Φασματοσκοπίας Βιομοριακού NMR στο πεδίο των Βιοεπιστημών και συγκεκριμένα στη μελέτη φαρμακευτικών στόχων και στον σχεδιασμό φαρμακευτικών ενώσεων με τη χρήση της μεθοδολογίας NMR.
Στην ίδια εκδήλωση, ο Καθ. Lucia Banci αναφέρθηκε στα οφέλη της δημιουργίας σημαντικών ερευνητικών υποδομών σε εθνικό/περιφερειακό επίπεδο και στη σημασία, της υποστήριξής τους από τους ελληνικούς φορείς, και της διασύνδεσής τους με Ευρωπαϊκά Δίκτυα (όπως το πανεπυρωπαϊκό δίκτυο δομικής βιολογίας γνωστό ως INSTRUCT). Αναφέρθηκε επίσης στην αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της βασικής έρευνας στον τομέα της δομικής βιολογίας με χρήση της φασματοσκοπίας NMR σε ζωντανά κύτταρα και στη δημιουργία αποτελεσματικών εμβολίων.
Επίσης, οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τις δυνατότητες που δίνονται στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας (ΠΔΕ) όσον αφορά στην έρευνα και την εκπαίδευση, στο πλαίσιο της Στρατηγικής Ευφυούς Ανάπτυξης και των νέων χρηματοδοτικών προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ο Ορίζοντας 2020 για την έρευνα και καινοτομία.
Περισσότερες πληροφορίες για το έργο SEE-DRUG: Αν. Καθ. Γ. Σπυρούλιας, Πανεπιστήμιο Πατρών, e-mail: G.A.Spyroulias@upatras.gr.