Ενίσχυση της συνεργασίας ΕΚΤ και Public Knowledge Project για τη βελτίωση της ποιότητας των επιστημονικών εκδόσεων ανοικτής πρόσβασης

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) ενισχύει τη συνεργασία του με τη διεθνή πρωτοβουλία Public Knowledge Project (PKP) μέσα από σειρά δράσεων που έχουν στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των επιστημονικών εκδόσεων. Ειδικότερα, το ΕΚΤ ένας από τους πιο ενεργούς θεσμικούς εταίρους του PKP σε διεθνές επίπεδο συμμετέχει στις εργασίες της κοινότητας που υποστηρίζει το λογισμικό Open Journal System (OJS) για την έκδοση περιοδικών Ανοικτής Πρόσβασης, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του και στη μετάφραση της διεπαφής του στα ελληνικά. Η μακροχρόνια συνεργασία του ΕΚΤ με την πρωτοβουλία PKP ενισχύεται περαιτέρω μετά και την υπογραφή μνημονίου συνεργασίας μεταξύ των δύο φορέων.

Το PKP είναι μια διεθνής μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία που έχει στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των επιστημονικών εκδόσεων και την προώθηση της Ανοικτής Πρόσβασης στα αποτελέσματα της δημόσια χρηματοδοτούμενης έρευνας. Κύρια δράση του PKP είναι η ανάπτυξη πλατφορμών ανοικτού λογισμικού, για τη μετάβαση των επιστημονικών περιοδικών σε ηλεκτρονική μορφή, με Ανοικτή Πρόσβαση στο περιεχόμενο τους.

Το ΡΚΡ ξεκίνησε το 1998, ως μια πρωτοβουλία του University of British Columbia για τις ηλεκτρονικές επιστημονικές εκδόσεις. Σταδιακά, εξελίχθηκε σε μια διεθνή κοινοπραξία, υποστηριζόμενη θεσμικά από τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Simon Fraser και το Πανεπιστήμιο Stanford. Το PKP διαθέτει δύο λογισμικά έκδοσης περιοδικών (OJS – Open Journal Systems) και βιβλίων (OMP – Open Monograph Press), τα οποία το ΕΚΤ χρησιμοποιεί στην υπηρεσία ηλεκτρονικών εκδόσεων ePublishing ΕΚΤ. Το Open Journal Systems (OJS) είναι λογισμικό ανοικτού κώδικα που διατίθεται ελεύθερα σε περιοδικά, με σκοπό να υιοθετηθούν βιώσιμα εκδοτικά μοντέλα Ανοικτής Πρόσβασης, και να ενισχυθεί – μέσω της ελεύθερης διάθεσης περιεχομένου- ο αντίκτυπος και η συμβολή τους στην παγκόσμια διάδοση της γνώσης. 

Το ΕΚΤ υλοποιεί ήδη τεχνικές βελτιώσεις στην πλατφόρμα έκδοσης ηλεκτρονικών βιβλίων OMP στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου HIRMEOS (High Integration of Research Monographs in the European Open Science infrastructure) και λειτουργεί ως κόμβος στο δίκτυο διαφύλαξης περιεχομένου του PKP.

Αναφερόμενος στη συνεργασία PKP και ΕΚΤ και το μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη τον Μάιο 2018, ο Brian Owen, Managing Director του PKP, δήλωσε: "Το ΕΚΤ υπήρξε διαχρονικά ένας από τους βασικούς φορείς-υποστηρικτές του λογισμικού της PKP και εξέχον παράδειγμα για την επιτυχή του εφαρμογή όχι μόνο σε διεθνές, αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Η PKP εκφράζει την ικανοποίησή της για τη συνεργασία με το ΕΚΤ και ελπίζει στην υλοποίηση νέων πρωτοβουλιών για τη βελτίωση της επιστημονικής επικοινωνίας και την ενίσχυση της Ανοικτής Πρόσβασης".

Από τη μεριά του ΕΚΤ, η Διευθύντρια Εύη Σαχίνη σημείωσε: "Η στρατηγική σύμπραξη με το PKP επικυρώνει τη μακρά και παραγωγική συνεργασία μεταξύ των δύο φορέων και ανοίγει νέες προοπτικές για την επίτευξη των κοινών μας στόχων στο πεδίο της Ανοικτής Επιστήμης, επιτρέποντας παράλληλα στο ΕΚΤ να υποστηρίξει την ανοικτή επιστημονική επικοινωνία με την παροχή καινοτόμων τεχνολογιών και υπηρεσιών".

Σημειώνεται ότι ο καθηγητής John Willinsky και διευθυντής της πρωτοβουλίας PKP συμμετείχε στο Διεθνές Συνέδριο για την Ανοικτή Επιστημονική Επικοινωνία "Open Scholarly Communication in Europe: Addressing the Coordination Challenge" που διοργάνωσε το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), στις 31 Μαΐου και 1 Ιουνίου 2018 στην Αθήνα, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού δικτύου OPERAS. Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΕΚΤ o John Willinsky μιλάει για τη δυναμική και τις προοπτικές της Ανοικτής Πρόσβασης στα αποτελέσματα της έρευνας και για τα οφέλη της μετάβασης των επιστημονικών εκδόσεων σε ψηφιακό περιβάλλον. Παράλληλα, παρουσιάζει το όραμα του Public Knowledge Project για τα επόμενα χρόνια και τις δράσεις για την ανάπτυξη ενός διεθνούς δικτύου με ανοικτές πλατφόρμες έκδοσης επιστημονικών περιοδικών.