H δεύτερη κατά σειρά μελέτη αποτύπωσης της επιχειρηματικής δυναμικής στην οικονομία με βάση την ανάλυση των συστάσεων και διαγραφών των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα κατά την 6ετία 2011-2016 δημοσιεύτηκε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ). Η μελέτη με τίτλο "Η δημογραφία των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα - Σύσταση και διαγραφή επιχειρήσεων την περίοδο 2011-2016" (http://metrics.ekt.gr/el/node/350) καταγράφει την πορεία του κλάδου της υψηλής τεχνολογίας στην Ελλάδα, αξιοποιώντας τα στατιστικά στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) και ακολουθώντας την κατηγοριοποίηση του κλάδου, όπως εφαρμόζεται από τη Eurostat.
Όπως επισημαίνει η Δρ Εύη Σαχίνη, Διευθύντρια του ΕΚΤ, "H έκδοση είναι συνεπής με τη στοχοθεσία του ΕΚΤ για τη βαθύτερη κατανόηση του εθνικού συστήματος καινοτομίας και των πτυχών που το συναπαρτίζουν, και αποτελεί μία ακόμη προσπάθεια αποτύπωσης της ελληνικής επιχειρηματικότητας υψηλής τεχνολογίας και έντασης γνώσης. Δεδομένου ότι στρατηγική επιδίωξη της χώρας είναι η μεταστροφή του παραγωγικού μοντέλου σε οικονομία έντασης γνώσης, η αποτύπωση της διαχρονικής εξέλιξης των συστάσεων και διαγραφών των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας, ακριβώς λόγω της αυξημένης βαρύτητας και συνεισφοράς στην παραγωγή και εκμετάλλευση της γνώσης, είναι παράμετρος που μπορεί να συμπεριληφθεί στην άσκηση δημόσιας πολιτικής".
Όπως προκύπτει από τη μελέτη του ΕΚΤ, και σε ό,τι αφορά το γενικό επιχειρηματικό περιβάλλον οι διαγραφές των επιχειρήσεων συνεχίζουν να αυξάνονται, αν και για πρώτη χρονιά (2016) οι επιχειρηματικές συστάσεις σταμάτησαν τη μειούμενη πορεία τους, που καταγραφόταν σε όλα τα προηγούμενα έτη. Ειδικότερα, επί του γενικού πληθυσμού οι διαγραφές αυξήθηκαν στις 125.500 για το 2016, ενώ οι συστάσεις ξεπέρασαν τις 66.000.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο αριθμός των επιχειρηματικών συστάσεων στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας (Μεταποίηση "υψηλής τεχνολογίας" και Υπηρεσίες "υψηλής τεχνολογίας έντασης γνώσης") παραμένει διαχρονικά περίπου 3.000 με 4.000. Αναλυτικότερα, το μερίδιο των συστάσεων των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στο σύνολο των επιχειρηματικών συστάσεων καταγράφει αύξηση για την περίοδο μέχρι το 2013 (από το 4,4% το 2011, στο 6,8% το 2013), ενώ για τα πιο πρόσφατα έτη, 2014-2016, αν και καταγράφεται μια μικρή υποχώρηση, παραμένει πάνω από το 6%.
Όσον αφορά στις διαγραφές επιχειρήσεων στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας, ο αριθμός τους αυξάνεται διαχρονικά, υπερβαίνοντας τις 6.500 για το πιο πρόσφατο έτος 2016. Το μερίδιο των διαγραφών επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στο σύνολο των διαγραφών των επιχειρήσεων της χώρας σημειώνει μικρή μείωση έως και το 2013 (3,4% για το 2013), ενώ από το 2014 αυξάνεται, φθάνοντας το 5,2% το 2016.
Η κατηγοριοποίηση των δραστηριοτήτων υψηλής τεχνολογίας που εφαρμόζει η μελέτη με βάση τη Eurostat, αφορά:
Α. Υψηλή τεχνολογία στη Μεταποίηση (high-tech manufacturing): Παραγωγή βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων (Κωδικός Αριθμού Δραστηριότητας / ΚΑΔ:21), Κατασκευή ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρονικών και οπτικών προϊόντων (26), Κατασκευή αεροσκαφών και διαστημοπλοίων και συναφών μηχανημάτων(30.3).
Β. Υπηρεσίες υψηλής τεχνολογίας έντασης γνώσης (high-tech knowledge-intensive services): Παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ηχογραφήσεις και μουσικές εκδόσεις (59), Δραστηριότητες προγραμματισμού και ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών (60), Τηλεπικοινωνίες (61), Δραστηριότητες προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, παροχής συμβουλών και συναφείς δραστηριότητες (62), Δραστηριότητες υπηρεσιών πληροφορίας (63), Επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη (72).
Εστιάζοντας στις μεταποιητικές επιχειρήσεις του κλάδου της υψηλής τεχνολογίας, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών (ΚΑΔ 26) υπερτερούν κατά πολύ, στις συστάσεις αλλά και στις διαγραφές, σε σχέση με τις επιχειρήσεις κατασκευής φαρμακευτικών προϊόντων (ΚΑΔ 21) και των επιχειρήσεων κατασκευής αεροσκαφών κ.λπ. (ΚΑΔ 30.3).
Ως προς τις επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας έντασης γνώσης του κλάδου των Υπηρεσιών, ο μεγαλύτερος αριθμός συστάσεων και διαγραφών, διαχρονικά, αποδίδεται στις δραστηριότητες προγραμματισμού ηλεκτρονικών υπολογιστών, παροχής συμβουλών και συναφείς δραστηριότητες (ΚΑΔ 62), ενώ ακολουθούν οι δραστηριότητες υπηρεσιών πληροφορίας (ΚΑΔ 63). Στην τρίτη θέση των συστάσεων εναλλάσσονται ανάλογα το έτος οι κλάδοι της παραγωγής κινηματογραφικών ταινιών, κ.λπ. (ΚΑΔ 59), οι τηλεπικοινωνίες (ΚΑΔ 61) και η επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη (ΚΑΔ 72).
Συγκρινόμενη η Ελλάδα με τα υπόλοιπα κράτη – μέλη της ΕΕ28 ως προς τις επιχειρήσεις υψηλής τεχνολογίας έντασης γνώσης του κλάδου των Υπηρεσιών για το 2015, η χώρα κατατάσσεται στην 14η θέση σε ό,τι αφορά στις συστάσεις επιχειρήσεων "υψηλής τεχνολογίας έντασης γνώσης" και στην 9η σε ό,τι αφορά στις διαγραφές. Τα στοιχεία για αυτή τη διακρατική σύγκριση προέρχονται από τις Έρευνες Στατιστικών Διάρθρωσης Επιχειρήσεων που διενεργεί η Ελληνική Στατιστική Αρχή, και τα οποία παρέχονται για πρώτη φορά το 2015.
Σημειώνεται ότι όλες οι μελέτες του ΕΚΤ που αφορούν στοιχεία και δείκτες Έρευνας, Ανάπτυξης και Καινοτομίας, διατίθενται στον δικτυακό τόπο http://metrics.ekt.gr.