Τη συνεργασία Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Κοινοβουλίου για την προπαρασκευή του νέου συστήματος REACH (Registration, Evaluation and Authorisation of CHemicals - Καταχώριση, αξιολόγηση και αδειοδότηση των χημικών προϊόντων) ανακοίνωσε ο Ολλανδός Γραμματέας για θέματα Περιβάλλοντος, κατά την παρουσίαση των προτεραιοτήτων της ολλανδικής προεδρίας για το περιβάλλον στην αρμόδια Επιτροπή του Κοινοβουλίου.
Το REACH είναι ένα ενιαίο σύστημα για την καταγραφή, αξιολόγηση και αδειοδότηση των χημικών προϊόντων στην ΕΕ. Στόχος του νέου ρυθμιστικού πλαισίου που προτείνει η Επιτροπή είναι η προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος, καθώς και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας της ευρωπαϊκής χημικής βιομηχανίας.
Σύμφωνα με το σύστημα αυτό, οι επιχειρήσεις που παράγουν ή εισάγουν μια χημική ουσία, σε ποσότητα μεγαλύτερη του ενός τόνου ανά έτος, θα είναι υποχρεωμένες να την καταχωρούν σε μια κεντρική βάση δεδομένων, να αξιολογούν τους κινδύνους που απορρέουν από τη χρήση της και να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την ασφάλεια του προϊόντος στην αγορά.
Συγκεκριμένα, τα χημικά προϊόντα θα καταχωρούνται σε μια βάση δεδομένων, την οποία θα διαχειρίζεται ο νέος Ευρωπαϊκός Οργανισμός Χημικών Προϊόντων, με πληροφορίες σχετικά με τις ιδιότητες, τις χρήσεις και τους ασφαλείς τρόπους χειρισμού αυτών των προϊόντων. Στη συνέχεια, οι πληροφορίες θα διαβιβάζονται στους φορείς που χρησιμοποιούν τα χημικά προϊόντα στην παραγωγική τους διαδικασία, σε όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού, ώστε να εξασφαλίζεται υπεύθυνη και ασφαλής χρήση για τους εργαζόμενους, τους καταναλωτές και το περιβάλλον.
Η αξιολόγηση των προϊόντων θα γίνεται σε δύο φάσεις. Η πρώτη φάση αφορά τον περιορισμό των δοκιμών σε ζώα, επιβάλλοντας την από κοινού χρήση δεδομένων που προκύπτουν από τέτοιες δοκιμές και ενθαρρύνοντας τις εναλλακτικές πηγές πληροφόρησης. Στη δεύτερη φάση, στον έλεγχο ποιότητας και συμμόρφωσης, θα αξιολογούνται οι κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον. Εάν διαπιστώνεται πως η χρήση των ουσιών έχει σοβαρές και μη αναστρέψιμες επιδράσεις στον άνθρωπο και στο περιβάλλον, θα απαιτείται χορήγηση άδειας από την Επιτροπή για συγκεκριμένες χρήσεις.
Όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα της χημικής βιομηχανίας στην ΕΕ, το σύστημα REACH περιλαμβάνει κίνητρα για την έρευνα και την καινοτομία, όπως: αύξηση του ποσοτικού ορίου για την καταχώριση ουσιών που προορίζονται για επιστημονική έρευνα, παράταση της δοκιμαστικής περιόδου και απλοποίηση του κανονισμού για τους μεταγενέστερους χρήστες.
Το σύστημα REACH αποτελεί παράδειγμα συμμετοχικής χάραξης πολιτικής. Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς συνεργάστηκαν για το σχεδιασμό του, και στη συνέχεια η Επιτροπή έθεσε τον προτεινόμενο κανονισμό σε ανοιχτή διαβούλευση στο Διαδίκτυο. Στη διαβούλευση ανταποκρίθηκαν περίπου 6.000 ενώσεις βιομηχανιών, μεμονωμένες εταιρείες, Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις για το περιβάλλον και τα δικαιώματα των ζώων, μεμονωμένοι εργαζόμενοι και καταναλωτές από κράτη μέλη και χώρες εκτός της ΕΕ. Τα σχόλια οδήγησαν σε τροποποιήσεις για τη μείωση του κόστους και την ενίσχυση της λειτουργικότητας του νέου συστήματος.