Σημαντικά επιστημονικά και τεχνολογικά αποτελέσματα διεθνούς ερευνητικής συνεργασίας, καθώς και αποτελεσματικές επικοινωνιακές δράσεις για την προώθηση και τη δημόσια κατανόηση της επιστήμης από το κοινό θα βραβευτούν με το βραβείο Descartes 2004 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο πλαίσιο του προγράμματος 'Επιστήμη και Κοινωνία' του 6ου Προγράμματος Πλαισίου για την Έρευνα.
Στόχος του βραβείου Descartes είναι η δημόσια αναγνώριση έργων που αναδεικνύουν την ερευνητική συνεργασία, την επιστημονική αριστεία και την ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία σε βασικούς τομείς επιστήμης και τεχνολογίας. Προς αυτή την κατεύθυνση, οι ενδιαφερόμενοι καλούνται να υποβάλουν τις προτάσεις τους έως τις 11 Μαΐου 2004 για τις παρακάτω κατηγορίες:
- Βραβείο Descartes για την έρευνα: το βραβείο απευθύνεται σε ερευνητικές ομάδες με σημαντικά επιστημονικά ή τεχνολογικά αποτελέσματα χάρη σε ευρωπαϊκές ερευνητικές συνεργασίες σε οποιοδήποτε επιστημονικό πεδίο, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών, κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών.
Ο προϋπολογισμός για τα συγκεκριμένα βραβεία ανέρχεται σε 1 εκατ. ευρώ, με ελάχιστο ποσό βραβείου ανά έργο 200.000 ευρώ, ενώ το μέσο υλοποίησης είναι οι Δράσεις Ειδικής Στήριξης. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν ερευνητικές ομάδες που αποτελούνται από δύο τουλάχιστον φορείς από διαφορετικά κράτη μέλη ή συνδεδεμένα κράτη, στις οποίες μπορούν να συμμετέχουν και φορείς από χώρες εκτός της ΕΕ.
- Βραβείο Descartes για την επικοινωνία: το βραβείο απευθύνεται σε φορείς ή μεμονωμένα άτομα, με σημαντική δράση στον τομέα της προβολής και προώθησης της επιστήμης στο κοινό. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν φορείς που απονέμουν παρόμοια βραβεία. Οι φορείς αυτοί καλούνται να υποβάλουν προτάσεις που αφορούν επικοινωνιακές δράσεις που έχουν βραβεύσει.
Ο προϋπολογισμός ανέρχεται σε 250.000 ευρώ, με ελάχιστο ποσό βραβείου ανά έργο 50.000 ευρώ, ενώ τα μέσα υλοποίησης είναι οι Δράσεις Ειδικής Στήριξης. Οι υποψηφιότητες μπορούν να περιλαμβάνουν έργα επιστημόνων που δραστηριοποιούνται στον τομέα της προώθησης και δημόσιας κατανόησης της επιστήμης, άρθρα που συμβάλλουν στην εκλαΐκευση της επιστήμης, επιστημονικά ντοκιμαντέρ, εκλαϊκευμένα επιστημονικά βιβλία, καινοτόμες δράσεις για την προώθηση της επιστήμης στο κοινό, πολιτικές εκδόσεων για την προβολή της επιστήμης, καθώς και επιστημονικά ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα.
Η αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων θα πραγματοποιηθεί σε δύο στάδια, από ειδική επιτροπή διακεκριμένων εκπροσώπων της ακαδημαϊκής και βιομηχανικής κοινότητας, με βάση την ποιότητα και την καινοτομία των αποτελεσμάτων που έχουν επιτευχθεί, τη συμβολή του έργου στην αντιμετώπιση καίριων επιστημονικών και τεχνολογικών θεμάτων, τη συνάφεια του έργου με τον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας, κ.λπ.
Ειδικότερα για τα βραβεία που αφορούν την επικοινωνιακή δράση για την προβολή της επιστήμης, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αποτελεσματικότητα της επικοινωνίας και την ακρίβεια του περιεχομένου, τη συμβολή της δράσης σε επιστημονικούς και κοινωνικούς στόχους, τη δυνατότητα επέκτασης της δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κ.λπ.
Σημειώνεται πως το βραβείο Descartes 2003 απονεμήθηκε σε δύο ερευνητικά έργα βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας. Το πρώτο έργο αφορά την αξιοποίηση των πολυμερικών διόδων φωτοεκπομπής (polymeric light emitting diodes, PLEDs) σε οθόνες υπολογιστών και τηλεόρασης και υλοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων από τη Μ. Βρετανία, το Βέλγιο, τη Σουηδία, τη Γερμανία και την Ολλανδία. Το δεύτερο βραβείο δόθηκε σε ερευνητικό έργο που προτείνει ένα νέο μοντέλο εκτίμησης των μεταβολών στην περιστροφή του άξονα της Γης και υλοποιήθηκε από ερευνητές από τη Γαλλία, την Πολωνία, την Ισπανία, τη Γερμανία, την Αυστρία, την Τσεχία, την Ουκρανία και τη Ρωσία.