Ένα μεγάλο και σημαντικό κεφάλαιο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς είναι άρρηκτα δεμένο με την ορθόδοξη παράδοση και ιστορία μας. Στον Εθνικό Συσσωρευτή Πολιτιστικού Περιεχομένου SearchCulture.gr, ο πολίτης μπορεί να πλοηγηθεί σε πλούσιο ψηφιακό περιεχόμενο εκκλησιαστικής ιστορίας και θρησκευτικής τέχνης.
Οι ψηφιακές συλλογές φορέων, όπως είναι η συλλογή της Βιβλιοθήκης Καλαμπάκας “Κώδικες της Ιεράς Μονής Ρουσάνου”, η συλλογή του ΠΑΝΔΕΚΤΗ “Μοναστηριακά αρχεία - Έγγραφα Αγίου Όρους και Πάτμου” και η “Συλλογή Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου (Σκήτη) Βέροιας” της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Βέροιας, είναι διαθέσιμες για πλοήγηση. Ο χρήστης μπορεί να εξερευνήσει το περιεχόμενο ανά φορέα ή με βάση θρησκευτικά θέματα ή είδη τεκμηρίων.
Χάρη στους εκτεταμένους εμπλουτισμούς που έχει πραγματοποιήσει η ομάδα εργασίας του ΕΚΤ στο περιεχόμενο του Searchculture.gr, ανοίγονται πολλές και ενδιαφέρουσες δίοδοι πρόσβασης. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ανακαλύψουν τεκμήρια Θρησκευτικής Τέχνης, Θρησκευτικής Ιστορίας ή Θρησκευτικά Κείμενα, αλλά και δίγλωσσες, επιμελημένες Θεματικές Εκθέσεις για διάφορες πτυχές της Ορθόδοξης ιστορίας, όπως είναι Η Κρητική Σχολή Αγιογραφίας και Οι μελωδοί και υμνογράφοι της Βυζαντινής Μουσικής.
Η πιο πρόσφατη Θεματική Έκθεση στο SearchCulture.gr μας ξεναγεί στο Άβατο του Αγίου Όρους, μέσα από έργα ζωγραφικής και φωτογραφίες, χειρόγραφους κώδικες, εκδόσεις και κειμήλια των μονών. Η Έκθεση “Άγιο Όρος” φωτίζει πτυχές της μοναστικής ζωής και αγιορείτικης τέχνης οι οποίες δεν είναι γνωστές ή προσβάσιμες σε όλους. Επιπλέον η έκθεση δίνει μια ευκαιρία γνωριμίας με την αρχιτεκτονική των μονών και το μοναδικό τοπίο πολιτιστικής κληρονομιάς που αποτελεί η Χερσόνησος του Άθω, η οποία από το 1988 συγκαταλέγεται στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
(Η μονή Αγίου Παύλου στο Άγιον Όρος, Συλλογή Ιδρ. Αικ. Λασκαρίδη, άδεια χρήσης CC BY-NC 4.0)
Το Άγιο Όρος αποτελεί εξάλλου το μεγαλύτερο κέντρο του βιβλίου της χριστιανοσύνης, με τις πολυάριθμες βιβλιοθήκες του στις κυρίαρχες και τις μικρότερες μονές, στις σκήτες και τις προσωπικές συλλογές, ακόμη και των αναχωρητών. Την ιστορία των γραμμάτων του Άγιου Όρους αφηγείται με συναρπαστικό τρόπο η ψηφιακή έκδοση "Οι Bιβλιοθήκες του Αγίου Όρους", η οποία αποτελεί το κύκνειο άσμα του ιστορικού του βιβλίου Κωνσταντίνου Σπ. Στάικου, εμπνευστή και δημιουργού της ψηφιακής εγκυκλοπαίδειας «Περί Βιβλιοθηκών - aboutlibraries.gr».
Η έκδοση διατίθεται ελεύθερα από το ΕΚΤ εδώ, είτε για ξεφύλλισμα online είτε για μεταφόρτωση στον υπολογιστή, και στις σελίδες της ο αναγνώστης μπορεί να ανατρέξει σε όλες τις Ιερές Μονές του Αγίου Όρους αλλά και στις Σκήτες τους, να γνωρίσει την ιστορία τους, την ίδρυση και την εξέλιξή τους. Στις "Βιβλιοθήκες του Αγίου Όρους" αποθησαυρίζεται σπουδαίο περιεχόμενο, με πλήθος τεκμηριωμένου υλικού με σκοπό τη διάχυση της γνώσης.
Ο Εθνικός Συσσωρευτής Πολιτιστικού Περιεχομένου Searchculture.gr
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) είναι ο Εθνικός Συσσωρευτής Ψηφιακού Πολιτιστικού Περιεχομένου και ο διαπιστευμένος εθνικός συσσωρευτής για την ευρωπαϊκή ψηφιακή βιβλιοθήκη Europeana μέσω της υποδομής SearchCulture.gr που αναπτύσσει. Σήμερα, το SearchCulture.gr φιλοξενεί περισσότερα από 810.000 ψηφιακά τεκμήρια, που άπτονται της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς όπως αρχαιολογικά μνημεία, ιστορικά έγγραφα και χειρόγραφα, λαογραφικά αντικείμενα και κειμήλια, έργα καλών τεχνών, θρησκευτικά έργα τέχνης, χαρτογραφικό υλικό, χάρτες και βιβλία. Συμμετέχουν περισσότεροι από 80 φορείς, όπως μουσεία, βιβλιοθήκες, αρχεία, εφορείες και πολιτιστικοί σύλλογοι, μεταξύ των οποίων η Εθνική Πινακοθήκη, η Εθνική Λυρική Σκηνή, το Λαογραφικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, το Ίδρυμα Αβέρωφ, κ.ά. Στο SearchCulture.gr συλλέγονται, εμπλουτίζονται σημασιολογικά και ευρετηριάζονται τα περιγραφικά μεταδεδομένα των ψηφιακών τεκμηρίων ως προς τα πρόσωπα, τις ιστορικές περιόδους, τους τύπους των τεκμηρίων, τις τοποθεσίες και τα θέματα, αναδεικνύοντας με μοναδικό τρόπο τις συσχετίσεις ανάμεσά τους, σε όλο το εύρος της ελληνικής ιστορίας.
H αναβάθμιση και η επέκταση του SearchCulture.gr με νέες λειτουργικότητες, πραγματοποιήθηκε από το ΕΚΤ στο πλαίσιο της πράξης “Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας: Υποδομή Συσσώρευσης, Τεκμηρίωσης και Διάθεσης Ψηφιακού Περιεχομένου με διασφάλιση διαλειτουργικότητας, μακροχρόνιας διατήρησης και ανοικτής πρόσβασης”. Η πράξη υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Μεταρρύθμιση του Δημόσιου Τομέα” (ΕΣΠΑ 2014-2020) και συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και εθνικούς πόρους.