Τα βραβεία Horizon (Horizon Prizes) είναι βραβεία πρόκλησης (challenge prizes, γνωστά και ως 'inducement' prizes) το οποία προσφέρουν χρηματικό έπαθλο σε όποιον μπορέσει να αντιμετωπίσει την πρόκληση με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΕΕ) εισάγει μια σειρά από βραβεία πρόκλησης, στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για έρευνα και καινοτομία.
Στόχος των βραβείων είναι να δράσουν ως κίνητρο για καινοτομία και να αναζητήσουν λύσεις σε προβλήματα που έχουν αντίκτυπο στους Ευρωπαίους πολίτες. Υπαγορεύουν τον σκοπό που θα πρέπει να πετύχει η προτεινόμενη λύση για την πρόκληση, και όχι τον ρόλο του ατόμου που καινοτομεί ούτε τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί ο σκοπός.
Η διαδικασία των βραβείων είναι συγκεκριμένη. Πρώτα ορίζεται μια τεχνολογική ή κοινωνική πρόκληση για την οποία δεν έχει βρεθεί ακόμα λύση. Στη συνέχεια, προαναγγέλλεται το βραβείο που θα κερδίσει η επαναστατική λύση που θα παραδοθεί. Τα κριτήρια των βραβείων παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία τα οποία η λύση θα πρέπει να αποδεικνύει, ενώ τα μέσα με τα οποία θα επιτευχθεί η λύση δεν είναι προδιαγεγραμμένα, επομένως οι διαγωνιζόμενοι είναι ελεύθεροι να καταλήξουν στην πιο πολλά υποσχόμενη και αποτελεσματική λύση.
Τα βραβεία πρόκλησης είναι ένας δοκιμασμένος τρόπος υποστήριξης και επιτάχυνσης της αλλαγής στον κόσμο, και αποτελούν μια σημαντική κινητήρια δύναμη για την καινοτομία στον δημόσιο, ιδιωτικό, και φιλανθρωπικό τομέα διεθνώς. Παρέχουν τα μέσα για την προώθηση της καινοτομίας, η οποία πιθανώς δεν θα αναπτυσσόταν μέσω των συνηθισμένων οδών, όπως οι επιχορηγήσεις και οι προμήθειες.
Τα βραβεία προσελκύουν ένα ευρύτερο φάσμα ατόμων που ασχολούνται με την καινοτομία, όχι δηλαδή τους 'συνήθεις ύποπτους', αυτό συμβαίνει γιατί τα βραβεία δεν έχουν υψηλά κριτήρια συμμετοχής, καθώς δεν απαιτούν ιστορικό προηγούμενων επιδόσεων, και ταυτόχρονα οι προκλήσεις που θέτουν συχνά συναρπάζουν και εμπνέουν τους συμμετέχοντες. Προσφέρουν τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους να πάρουν ρίσκα και να προχωρήσουν σε νέες συνεργασίες, ενώ οδηγούν σε βιώσιμα νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Τα βραβεία Horizon διαφέρουν από άλλα βραβεία, όπως το Βραβείο Νόμπελ και το βραβείο Sakharov, τα οποία επικροτούν εξαιρετικά επιτεύγματα που πραγματοποιήθηκαν στο παρελθόν.
Συγκεκριμένα, τα βραβεία Horizon εντάσσονται σε πέντε κατηγορίες:
- Καλύτερη χρήση αντιβιοτικών (Better use of Antibiotics) - 1 εκατομμύριο ευρώ
Το βραβείο αυτό αντιμετωπίζει το ζήτημα της περιττής χρήσης των αντιβιοτικών, το οποίο συμβάλει στο αυξανόμενης σημασίας πρόβλημα της αντίστασης στα αντιβιοτικά. Η πρόκληση αφορά την ανάπτυξη ενός γρήγορου τεστ, το οποίο θα επιτρέπει στους παρόχους ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης να μπορούν να διακρίνουν εάν οι ασθενείς που πάσχουν από λοιμώξεις της αναπνευστικής οδού, χρειάζονται θεραπεία με αντιβιοτικά ή μπορούν να θεραπευτούν με ασφάλεια και χωρίς αντιβιοτικά. Ο διαγωνισμός έχει ήδη ξεκινήσει και θα διαρκέσει μέχρι το τέλος του 2016. Οι διαγωνιζόμενοι μπορούν να υποβάλλουν τις συμμετοχές τους έως τις 17 Αυγούστου 2016.
- Καταρρίπτοντας τους φραγμούς της οπτικής μετάδοσης (Breaking the optical transmission barriers) - 500.000 ευρώ
Η πρόκληση αυτή καλεί τους ενδιαφερόμενους να υπερνικήσουν τους υφιστάμενους περιορισμούς των εξ αποστάσεως συστημάτων οπτικής μετάδοσης και να συγχρονιστούν με την επικείμενη αύξηση των ευρωνικών εφαρμογών. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους από τις 28 Μαΐου 2015 μέχρι και τις 15 Μαρτίου 2016.
- Υλικά καθαρού αέρα (Materials for clean air) - 3 εκατομμύρια ευρώ
Με στόχο την βελτίωση της ποιότητας του αέρα στην πόλη, η συγκεκριμένη πρόκληση αφορά την ανάπτυξη μίας καινοτόμου και καλοσχεδιασμένης λύσης, η οποία θα ελαττώσει τη συγκέντρωση αιωρούμενων σωματιδίων στον αέρα. Τα σωματίδια αυτά που υπάρχουν στον αέρα (particulate matter) έχουν σοβαρό αντίκτυπο στην υγεία των ανθρώπων, καθώς και δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και το οικοσύστημα. Ο διαγωνισμός ξεκίνησε στις 16 Απριλίου 2015 και θα διαρκέσει μέχρι το 2018.
- Συνεργατικός Διαμοιρασμός Φάσματος (Collaborative Spectrum Sharing) - 500.000 ευρώ
Το βραβείο αυτό επιδιώκει να αντιμετωπίσει την αναμενόμενη κρίση χωρητικότητας των ασύρματων δικτύων, καθώς η πρόκληση που θέτει είναι η βελτίωση της χρήσης δυσεύρετων φασματικών πόρων, παρέχοντας εναλλακτικές και αποκεντρωμένες προσεγγίσεις διαχείρισης του φάσματος. Ο διαγωνισμός έχει ήδη αρχίσει και θα διαρκέσει μέχρι το 2016. Οι διαγωνιζόμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους από τις 28 Μαΐου 2015 μέχρι τις 17 Δεκεμβρίου 2015.
- Σαρωτής τροφίμων (Food scanner) - 1 εκατομμύριο ευρώ
Δεδομένου των αυξανόμενων προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με τα τρόφιμα, η πρόκληση αυτή του ενός εκατ. ευρώ στοχεύει στην ανάπτυξη μιας οικονομικής, μη επεμβατικής ευέλικτης κινητής λύσης που θα δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες της να υπολογίζουν και να αναλύουν την ποιότητα και την ποσότητα των τρόφιμων που καταναλώνουν. Η λύση αυτή θα ωφελήσει ειδικά τα άτομα με παθήσεις όπως η παχυσαρκία, οι αλλεργίες και η δυσανεξία στα τρόφιμα.