Δράσεις και προγράμματα για την ανάδειξη της αγροδιατροφικής πολιτιστικής κληρονομιάς

Δράσεις που αναδεικνύουν την αξία της αγροδιατροφικής πολιτιστικής κληρονομιάς, και εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα για τη χρηματοδότηση προτάσεων στον τομέα των αγροδιατροφικών παραδόσεων παρουσιάστηκαν στην Ημερίδα με τίτλο «Οι Αγροδιατροφικές Παραδόσεις ως Πολιτιστική Κληρονομιά: Έρευνα, Διαφύλαξη, Ανάδειξη» η οποία διοργανώθηκε με επιτυχία στις 19 Μαΐου 2017, από τη Διεύθυνση Νεώτερου Πολιτιστικού Αποθέματος και Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Η ημερίδα, στην οποία συμμετείχε και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), διοργανώθηκε στο πλαίσιο του πρωτοκόλλου συνεργασίας που έχει υπογραφεί μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και  του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών με σκοπό την προβολή του αγροδιατροφικού πολιτισμού και εν γένει του αγροτικού χώρου της Ελλάδας ως άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στο πλαίσιο εφαρμογής της Σύμβασης της UΝESCO για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Στην ημερίδα συμμετείχαν περισσότερα από 170 άτομα από συνεταιρισμούς (αγροτικούς, γυναικείους κ.ά.), από παραγωγούς παραδοσιακών αγροτικών προϊόντων, από στελέχη μουσείων και πολιτιστικών φορέων που ενδιαφέρονται για την ανάδειξη της αγροδιατροφικής παράδοσης ως πολιτιστικής κληρονομιάς, από φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικών θεσμών, καθώς και από πανεπιστημιακούς και φοιτητές σχολών που σχετίζονται με τη μελέτη της αγροδιατροφικής κληρονομιάς.

Οι στόχοι της εκδήλωσης, και οι οποίοι σύμφωνα με τους διοργανωτές της, επετεύχθησαν σε μεγάλο βαθμό, ήταν:

• Η γνωριμία φορέων και προσώπων που σχετίζονται με τον αγροδιατροφικό τομέα και τη διαχείριση της αγροδιατροφικής κληρονομιάς με τη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO (2003) καθώς και με την εφαρμογή της στη χώρα μας.
• Η ενημέρωση για τη διαδικασία ένταξης στοιχείων της αγροδιατροφικής κληρονομιάς στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας (ayla.culture.gr) και στους διεθνείς καταλόγους που προβλέπονται από τη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO (2003).
• Η παρουσίαση εκ μέρους  αρμόδιων υπηρεσιών προγραμμάτων που μπορούν να στηρίξουν με πολλούς τρόπους (π.χ. χρηματοδότηση) τη μελέτη, ανάδειξη και διαφύλαξη των αγροδιατροφικών παραδόσεων ως άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς.
• Η ανάδειξη της διατροφικής πολιτιστικής κληρονομιάς ως πεδίου διεπιστημονικών εργασιών φοιτητών (διπλωματικών, μεταπτυχιακών κ.ά.), τόσο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου όσο και άλλων σχολών και τμημάτων των Πανεπιστημίων και των ΤΕΙ της χώρας.
• Ο συντονισμός και η ανταλλαγή απόψεων μεταξύ παραγωγών, ειδικών επιστημόνων, δημόσιων υπηρεσιών και άλλων φορέων και προσώπων για τη συστηματική διεπιστημονική προσέγγιση των αγροδιατροφικών παραδόσεων ως πολιτιστικής κληρονομιάς και την αξιοποίηση των συνεργασιών αυτών εκ μέρους του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (π.χ. για τον εμπλουτισμό του Εθνικού Ευρετηρίου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, ayla.culture.gr).

Κατά τη διάρκεια της ημερίδας λειτούργησαν και δύο παράλληλα εργαστήρια: το πρώτο για την παρουσίαση ευρωπαϊκών και εγχώριων προγραμμάτων για τη χρηματοδότηση προτάσεων στον τομέα των αγροδιατροφικών παραδόσεων, ενώ στο δεύτερο παρουσιάστηκαν ερευνητικές εμπειρίες και διατυπώθηκαν ιδέες για τη σχεδίαση και την εκπόνηση κοινών ερευνητικών προγραμμάτων με θέμα τη μελέτη και την ανάδειξη του αγροδιατροφικού πολιτισμού της Ελλάδας.

Στο πρώτο εργαστήριο συμμετείχε και το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), καθώς ο Γεώργιος Μέγας, Σύμβουλος Καινοτομίας και Εθνικό Σημείο Επαφής για Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (ΤΠΕ) στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ορίζοντας 2020, παρουσίασε τις ευκαιρίες δικτύωσης και χρηματοδότησης για επιχειρήσεις και οργανισμούς με έμφαση στην εξωστρέφεια και την καινοτομία, δεδομένου ότι το ΕΚΤ είναι ταυτόχρονα και συντονιστής του Enterprise Europe Network-Hellas, του μεγαλύτερου ελληνικού δικτύου επιχειρηματικής υποστήριξης, και μέλος της κοινοπραξίας του ευρωπαϊκού έργου INNO-4-AGRIFOOD.

Ως συντονιστής του Enterprise Europe Network-Hellas, το ΕΚΤ υποστηρίζει καινοτόμες και εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις σε 17 κλάδους, μεταξύ των οποίων και ο τομέας της Αγροδιατροφής, προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση σε νέες αγορές και σε κεφάλαια για Έρευνα και Ανάπτυξη μέσα από χρηματοδοτικά προγράμματα και εργαλεία, όπως ο Ορίζοντας 2020 και το SME Instrument. Επιπλέον, μέσω των εξατομικευμένων υπηρεσιών συμβουλευτικής και διαχείρισης της καινοτομίας και του scaling up των επιχειρήσεων που παρέχει, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να βοηθηθούν και στην εύρεση της κατάλληλης τεχνολογίας για βελτίωση της καινοτομίας.

Ο Γ. Μέγας παρουσίασε τις ευκαιρίες δικτύωσης που προσφέρονται μέσω του Enterprise Europe Network-Hellas, όπως αυτές διακρίνονται από τα αποτελέσματα για την περίοδο 2008-2016, στα οποία περιλαμβάνονται 740 επιχειρηματικές, τεχνολογικές και ερευνητικές συνεργασίες, 1.960 προφίλ ελληνικών επιχειρήσεων που διακινήθηκαν στην Ευρώπη, 645 εκδηλώσεις επιχειρηματικών συναντήσεων και 40.000 ερωτήματα επιχειρήσεων και οργανισμών, τα οποία απαντήθηκαν.

Στη συνέχεια, ο Γ. Μέγας έδωσε έμφαση στις ευκαιρίες για έως και 70% χρηματοδότηση που παρουσιάζονται μέσω του SME Instrument, του εργαλείου της ΕΕ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το οποίο διακρίνεται σε 3 φάσεις:

• Φάση 1: Περιλαμβάνει τη Μελέτη Σκοπιμότητας (εκτίμηση κινδύνου, μελέτες σχεδιασμού, μελέτες αγοράς, διερεύνηση διανοητικής ιδιοκτησίας), Κατ’ αποκοπή ποσό (lump-sum) των € 50.000 (ανά έργο, όχι ανά συμμετέχουσα επιχείρηση), Πρόταση 9+1 σελίδες, Διάρκεια 6 μήνες.
• Φάση 2: Περιλαμβάνει την Τεχνολογική Ανάπτυξη με Δημιουργία προτύπου (σχεδιασμός, έλεγχος εφαρμογής, δοκιμή, επίδειξη), € 500.000 - € 2.500.000 (έως και το 70% των επιλέξιμων δαπανών, Διάρκεια 1 έως 2 έτη και ως αποτελέσματα ένα νέο προϊόν, διεργασία ή υπηρεσία
• Φάση 3: Συμβουλευτική για Εμπορευματοποίηση

Τέλος, μέσω της ευρωπαϊκής κοινοπραξίας INNO-4-AGRIFOOD, στόχος της οποίας είναι η ενίσχυση της συνεργασίας ανάμεσα στις περισσότερες από 11 εκατ. μικρομεσαίες επιχειρήσεις στον Αγροδιατροφικό τομέα, παρέχοντας ευκαιρίες συνεργατικής καινοτομίας μέσω διαδικτύου και διαδικτυακά εργαλεία και εφαρμογές για τη βελτίωση των συνεργασιών στον συγκεκριμένο τομέα.

Περισσότερες πληροφορίες για την ημερίδα και τις παρουσιάσεις των ομιλητών είναι διαθέσιμες στη σχετική ιστοσελίδα.