|
Η σημασία της γνώσης, της καινοτομίας και του ανθρώπινου κεφαλαίου στην οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική πρόοδο αναγνωρίζεται πλέον ευρύτατα τα τελευταία χρόνια, με την 4η Βιομηχανική Επανάσταση να είναι ήδη σε εξέλιξη. Σε αυτό το πλαίσιο, το θέμα της φυγής του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού από την Ελλάδα, πιο γνωστό και ως brain drain και νεομετανάστευση, εκτός από το ότι είναι ένα δημοφιλές θέμα συζητήσεων και αντιπαραθέσεων, αποτελεί μια σημαντική πρόκληση για τη χώρα. Πέρα από την προφανή αρνητική πλευρά της "απώλειας" των επιστημόνων και επαγγελματιών που φεύγουν στο εξωτερικό, φαινόμενο που παρατηρείται εδώ και πολλά χρόνια, δεν θα πρέπει να αγνοούμε τα οφέλη για τη χώρα όταν αυτοί επιστρέφουν μεταφέροντας στην Ελλάδα τις γνώσεις, εμπειρίες και νοοτροπία που απέκτησαν στο εξωτερικό. Η νέα εθνική πρωτοβουλία "Γέφυρες Γνώσης και Συνεργασίας" αποσκοπεί στην καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των γνώσεων και των εμπειριών των Ελλήνων του εξωτερικού και τη διασύνδεση τους με τη χώρα, με όχημα τη γνώση και τη συνεργασία. Η πρωτοβουλία, που υλοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, απευθύνεται στο σύνολο του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού εντός και εκτός Ελλάδος και προσβλέπει στην δημιουργία δικτύων μεταξύ των Ελλήνων για την ενίσχυση της αναπτυξιακής προοπτικής της χώρας, διασφαλίζοντας ότι οι Έλληνες που συμμετέχουν γίνονται μέρος μιας κοινής προσπάθειας. Στο αφιέρωμα του τεύχους αυτού σας καλούμε να γνωρίσετε την πρωτοβουλία, τους στόχους και τις δράσεις της, όπως επίσης και να διαβάσετε ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις με καταξιωμένους αλλά και νέους, επιστήμονες, επαγγελματίες και επιχειρηματίες που διαπρέπουν στην Ελλάδα και το εξωτερικό, και οι οποίοι σχολιάζουν την πρωτοβουλία. Το τελευταίο, όμως, διάστημα υπάρχει έντονη κινητικότητα και όσον αφορά την ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας σε σημαντικές διεθνείς πρωτοβουλίες και προγράμματα στον χώρο της έρευνας & τεχνολογίας. Η χώρα μας υπέγραψε τη Διακήρυξη της ΕΕ για τα Υπολογιστικά Συστήματα Υψηλών Επιδόσεων με στόχο την ανάπτυξη της νέας γενιάς υποδομών πληροφορικής και δεδομένων, ενώ συμμετέχει πλέον στο ερευνητικό πρόγραμμα αεροναυπηγικής Clean Sky 2. Επίσης, συμμετέχει στην ευρωμεσογειακή πρωτοβουλία PRIMA που αποσκοπεί στη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων και των αγροδιατροφικών συστημάτων στη Μεσόγειο. Στο πλαίσιο της συμμετοχής του σε εκδήλωση στην Αθήνα για την πρωτοβουλία PRIMAΣ, ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την έρευνα, επιστήμη & καινοτομία Carlos Moedas παραχώρησε στο περιοδικό αποκλειστική συνέντευξη στην οποία μας μίλησε εφ' όλης της ύλης για τις τελευταίες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή έρευνα και τις πολιτικές της Επιτροπής. Από τα θέματα του τεύχους αυτού ξεχωρίζουμε τρεις αισιόδοξες ειδήσεις για το μέλλον της ελληνικής έρευνας: α) Με βάση τα προκαταρκτικά στοιχεία του ΕΚΤ για το 2016, το ποσοστό των δαπανών Έρευνας & Ανάπτυξης (Ε&Α) επί του ΑΕΠ το 2016 ανέρχεται στο 0,99%, συνεχίζοντας την αυξητική πορεία των τελευταίων ετών. β) 13 Έλληνες ερευνητές βρίσκονται μεταξύ των κορυφαίων που επιχορηγούνται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας στο πλαίσιο των τελευταίων προκηρύξεων του. γ) Η ελληνική ομάδα από τη Σχολή Χημικών Μηχανικών του ΕΜΠ κατέκτησε την πρώτη θέση στον Ευρωπαϊκό Διαγωνισμό Καινοτόμων Προϊόντων Διατροφής ECOTROPHELIA 2017. Το προηγούμενο όμως διάστημα υπήρξε και μια μεγάλη απώλεια στον χώρο της έρευνας, καθώς απεβίωσε ο Φώτης Καφάτος, ένας από τους σημαντικότερους βιολόγους στον κόσμο, κορυφαίος δάσκαλος και ερευνητής. Ο Φ. Καφάτος ήταν ο πρώτος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (ERC) και ο δημιουργός του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ.
Μαργαρίτης Προέδρου |