Η πρώτη δημόσια εκδήλωση της εμβληματικής δράσης «Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στην Ογκολογία», με τη παρουσία διακεκριμένων επιστημόνων και εκπρόσωπων ερευνητικών φορέων, πραγματοποιήθηκε στις 20 Ιουνίου 2018 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Την εκδήλωση διοργάνωσαν ο Τομέας Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ και το Υπουργείο Υγείας. Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν οι πολύπλευρες διαστάσεις και προκλήσεις του εγχειρήματος, αλλά και ο ιδιαίτερα άμεσος και θετικός αντίκτυπός του στην καθημερινή κλινική πράξη.
Το Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας για την Ογκολογία αποτελεί ένα δίκτυο ερευνητικών φορέων και ογκολογικών κλινικών που στοχεύει στον συντονισμό και αξιοποίηση ολόκληρου του επιστημονικού δυναμικού της χώρας που δραστηριοποιείται στον αναδυόμενο αυτόν τομέα της Ιατρικής, ο οποίος εξελίσσεται ραγδαία κατά τα τελευταία χρόνια. Στην πρώτη φάση ανάπτυξης του Δικτύου θα δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη διαγνωστικής επάρκειας, στην πιστοποίηση και τυποποίηση διαδικασιών και σε πιλοτικές κλινικές εφαρμογές για ορισμένους τύπους όγκων, με τη δημιουργία τεσσάρων Μονάδων Ιατρικής Ακριβείας (ΜΙΑ), δύο στην Αθήνα και από μία στην Θεσσαλονίκη και Ηράκλειο Κρήτης. Κατόπιν, για τις πλέον ώριμες εφαρμογές θα οργανωθούν συστηματικές κλινικές μελέτες. Κεντρικός προσανατολισμός του είναι τα οφέλη της εξατομικευμένης περίθαλψης που θα προκύπτουν από την Ιατρική Ακριβείας να είναι προσβάσιμα σε όλους τους πολίτες μέσω του Δημόσιου Συστήματος Υγείας. Απώτερη δε στόχευση για το μέλλον αποτελεί η διεύρυνση του Δικτύου με τη συμμετοχή και άλλων φορέων και κλινικών στη Λάρισα, στα Ιωάννινα και στην Αλεξανδρούπολη.
Ο Αν. Υπουργός Κώστας Φωτάκης στον χαιρετισμό του ανέφερε: «Η σημερινή εκδήλωση βρίσκεται στον πυρήνα των δράσεων με τις οποίες υλοποιείται η ερευνητική πολιτική που έχουμε διαμορφώσει κατά τα τελευταία 3 χρόνια. Στόχος αυτής της πολιτικής είναι η στήριξη της αναπτυξιακής προσπάθειας της χώρας, που είναι και η μεγάλη πρόκληση κατά τη μεταμνημονιακή εποχή. Από τη δική μας πλευρά προσεγγίζουμε αυτή την πρόκληση με ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο που βασίζεται στην Οικονομία της Γνώσης, δηλαδή της Γνώσης που προκύπτει από την επιστημονική έρευνα. Στενά συνυφασμένη με αυτή την επιδίωξη είναι η στήριξη της Κοινωνίας μέσα από την Ανάπτυξη, την Ανάπτυξη που αποβλέπει σε καλύτερη Υγεία, καλύτερη Παιδεία, στην άμβλυνση των ανισοτήτων. Με τη δημιουργία του Εθνικού Δικτύου Ιατρικής Ακριβείας για τον καρκίνο η Πολιτεία πρωτοστατεί, αναλαμβάνει τις πρωτοβουλίες, συντονίζει και προάγει δράσεις που καθιστούν την χώρα συνδιαμορφωτή των εξελίξεων στο διεθνή χώρο κι όχι έναν απλό παρατηρητή που τις ακολουθεί. Όπλο μας το εξαιρετικό επιστημονικό δυναμικό που υπάρχει. Γνωρίζουμε ότι η προσπάθεια αυτή θα αντιμετωπίσει μια σειρά από επιστημονικές, κλινικές, τεχνολογικές, οικονομικές και νομικές προκλήσεις, τις οποίες το Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας θα κληθεί να ξεπεράσει. Ελπίζουμε να το πετύχουμε με τον βέλτιστο συντονισμό όλων των διαθέσιμων δυνάμεων».
Ο Υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός μίλησε για τις ανάγκες που διαμορφώνονται στην νέα περίοδο για το δημόσιο σύστημα υγείας όπως η ενσωμάτωση ιατροτεχνολογικής και φαρμακευτικής καινοτομίας, η αξιολόγηση και οι δείκτες ποιότητας. «Δεν είναι πολυτέλεια η αξιοποίηση από το δημόσιο σύστημα υγείας των σύγχρονων επιστημονικών εξελίξεων αλλά προϋπόθεση αξιοπιστίας και βιωσιμότητας», τόνισε ο Υπουργός Υγείας και αναφέρθηκε «στα νέα μοντέλα συνεργασίας μεταξύ Πανεπιστημίων και Ερευνητικών Κέντρων με το ΕΣΥ, στην διυπουργική επιτροπή Υγείας και Παιδείας καθώς και στη συνεργασία με ενώσεις ασθενών».
Η Γενική Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας, Πατρίτσια Κυπριανίδου, δήλωσε: «Παρεμβάσεις όπως αυτή, αποτελούν μοντέλο για την αξιοποίηση της ποιοτικής έρευνας που γίνεται στη χώρα μας στον χώρο της βιοϊατρικής έρευνας. Το Δίκτυο για την Ιατρική Ακριβείας είναι μια οριζόντια δράση, σε μια θεματική αιχμής σήμερα, που καθιστά τη χώρα πρωτοπόρα στον ευρωπαϊκό και παγκόσμιο χάρτη, δημιουργεί συνέργειες δίκτυα κόμβους σε όλη την Ελλάδα, με ισχυρή προοπτική. Η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας στηρίζει την πρωτοβουλία αυτή, τόσο το όραμα όσο και τη δυναμική που ενέχει, ειδικά όταν υποστηρίζεται από πολλούς και εξαίρετους επιστήμονες».
Με βιντεοσκοπημένη παρέμβασή του από τις ΗΠΑ ο Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Χάρβαρντ και Mass.General Hospital, Όθωνας Ηλιόπουλος, επισήμανε ότι η ίδρυση του Εθνικού Δικτύου Ιατρικής Ακριβείας είναι απαραίτητη για να διασωθούν ακόμη περισσότερες ζωές καρκινοπαθών μέσω της εξατομικευμένης θεραπείας που συνιστά την ιατρική του μέλλοντος.
Ο Πρύτανης ΕΚΠΑ και Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής, Μελέτιος- Αθανάσιος Κ. Δημόπουλος, και ο Πρόεδρος και Επιστημονικός Διευθυντής του ΕΚΕΒΕ «Αλέξανδρος Φλέμινκγ», Καθηγητής Γεώργιος Κόλλιας, στις ομιλίες τους αναφέρθηκαν στις τρέχουσες ερευνητικές δραστηριότητες για Ιατρική Ακριβείας στο ΕΚΠΑ και την Ερευνητική Υποδομή pMedGR, αντίστοιχα. Οι δύο αυτές δράσεις που χρηματοδοτούνται από προγράμματα του Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας θα συνεργαστούν με το Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στο πλαίσιο μιας συντονισμένης και συλλογικής δράσης για την αντιμετώπιση του καρκίνου.
Όπως υπογράμμισε ο Συντονιστής του Ελληνικού Εθνικού Δικτύου, Διευθυντής του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Βιοεπιστημών του ΕΚΕΤΑ, στη Θεσσαλονίκη, Κώστας Σταματόπουλος η συγκεκριμένη εμβληματική πρωτοβουλία θα αναβαθμίσει καθοριστικά την περίθαλψη των ασθενών με καρκίνο, καθώς θα συνδράμει στην επιλογή στοχευμένης θεραπείας με βάση τις ιδιαίτερες βλάβες του DNA των καρκινικών κυττάρων του κάθε ασθενούς. Παράλληλα, θα επιτρέψει την ανίχνευση γενετικής προδιάθεσης καρκίνου σε υγιή άτομα με οικογενειακό ιστορικό και την έγκαιρη εφαρμογή κατάλληλης πρόληψης.
Για τους ασθενείς, η εξατομίκευση της θεραπείας συνεπάγεται αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του καρκίνου και λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες βελτιώνοντας σαφώς την ποιότητα ζωής τους. Για το σύστημα υγείας, οι νέες δυνατότητες για ορθολογικό σχεδιασμό της αντιμετώπισης των ασθενών που προσφέρει το Δίκτυο θα οδηγήσουν σε οικονομία κλίμακας, με περιστολή περιττών δαπανών και εξοικονόμηση πόρων που μπορεί να διατεθούν για περαιτέρω αποτελεσματικές παρεμβάσεις. Τέλος, για τους βιοεπιστήμονες που ασχολούνται ερευνητικά με την Ογκολογία, η συγκέντρωση δεδομένων από τη γενετική ανάλυση πολλών ασθενών, θα προωθήσει την ανακάλυψη νέας γνώσης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιοϊατρική έρευνα με σκοπό την καλύτερη κατανόηση του καρκίνου και την ανάπτυξη νέων θεραπειών.
Ο Πρόεδρος του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, Γεώργιος Νούνεσης, ενημέρωσε για τις δυνατότητες της Μονάδας Ιατρικής Ακριβείας (ΜΙΑ) Αθήνας ΙΙ στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου που σε πρώτη φάση, θα προσφέρει διαγνωστικές υπηρεσίες στη γενετική ανάλυση σποραδικού καρκίνου του εντέρου (Colorectal Cancer ) και του πνεύμονα (Non-Small Cell Lung Cancer).
Το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών που μετέχει στη ΜΙΑ Αθήνας ΙΙ, δραστηριοποιείται μεταξύ άλλων στην ανίχνευση μεταλλάξεων που σχετίζονται με καρκινογένεση του ορθοκολικού καρκίνου, στην ανίχνευση γενετικών αλλαγών που προβλέπουν την ανταπόκριση σε στοχευμένα θεραπευτικά σχήματα.
Ο Πρόεδρος του ΙΙΒΕΑΑ Δημήτρης Θάνος, συστήνοντας τη Μονάδα Ιατρικής Ακριβείας Ι Αθήνας αναφέρθηκε στα στατιστικά περιστατικών του καρκίνου και συγκεκριμένα στις 40.000 διαγνώσεις καρκίνου στην Ελλάδα ετησίως. Όσον αφορά την δράση στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου το ΙΙΒΕΑΑ χρησιμοποιώντας προηγμένη μεθοδολογία αλληλούχισης DNA νέας γενεάς, θα εφαρμόσει όλες τις εργαστηριακές διαδικασίες που απαιτούνται για την παροχή διαγνωστικών και προγνωστικών ιατρικών υπηρεσιών Ογκολογίας Ακριβείας. Οι αναλύσεις θα εστιαστούν σε καρκίνους του πνεύμονος, εντέρου, προστάτη και παγκρέατος. Μετά την ανάλυση των γονιδιωματικών δεδομένων, ένας κλινικός γενετιστής σε συνεργασία με τον επιβλέποντα ογκολόγο θα παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες στους ασθενείς.
Ο Εκπρόσωπος ΜΙΑ Ηρακλείου Κρήτης Παύλος Παυλίδης αναφέρθηκε στις δράσεις της ΜΙΑ Κρήτης που στηρίζονται στη συνεργασία του ΙΤΕ με την Ογκολογική και Αιματολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Κρήτης.
Απώτερες στοχεύσεις του Δικτύου για το μέλλον είναι: α) Η διεύρυνση του με τη συμμετοχή και άλλων φορέων και κλινικών στην Λάρισα, στα Ιωάννινα και στην Αλεξανδρούπολη, β) Η δυνατότητα πρόσβασης στα οφέλη της Ιατρικής Ακριβείας όλων των πολιτών μέσω του Δημοσίου Συστήματος Υγείας, γ) Η επέκταση και η δημιουργία, στο άμεσο μέλλον, δύο νέων Δικτύων Ιατρικής Ακριβείας για Νευροεκφυλιστικές παθήσεις και Καρδιαγγειακά νοσήματα.