Ένα νέο εθνικό ερευνητικό δίκτυο στον τομέα της αγροδιατροφής με την ονομασία «Οι δρόμοι της Ελιάς» συστήθηκε από τον Tομέα Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας & Θρησκευμάτων (ΥΠΠΕΘ). Πρόκειται για μια πρωτοποριακή δράση για τα ελληνικά δεδομένα, που αφορά την ανάπτυξη και βελτιστοποίηση των προϊόντων ελιάς και ελαιόλαδου και των μεθόδων παραγωγής τους.
Στόχος είναι η ανάδειξη των μοναδικών και υψηλών ποιοτικών χαρακτηριστικών των ελληνικών ποικιλιών και του ελαιόλαδου, διαμορφώνοντας έτσι ένα στρατηγικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και για την ενίσχυση της εξωστρέφειας τους ως μοναδικά εθνικά προϊόντα.
Πιο συγκεκριμένα, το Εθνικό Δίκτυο «Οι δρόμοι της Ελιάς», χρησιμοποιώντας γονιδιωματικές και προηγμένες διαγνωστικές τεχνολογίες, έχει σκοπό την ιχνηλάτηση, ανάδειξη, ταυτοποίηση, πιστοποίηση των ποικιλιών της ελιάς και τη βελτίωση των διαδικασιών παραγωγής βρώσιμης ελιάς και ελαιολάδου. Το Δίκτυο αρχικά θα εστιάσει στη γονιδιωματική ανάλυση, η οποία με τη χρήση της βιοπληροφορικής θα καταστήσει εφικτό τον χαρακτηρισμό και την ταξινόμηση του γενετικού υλικού της ελληνικής ελιάς.
Επιμέρους στόχοι του δικτύου συμπεριλαμβάνουν την ανάπτυξη της ελληνικής υπαίθρου, τη στήριξη των τοπικών παραγωγών και τη προστασία του καταναλωτή. Παράλληλα, δίνεται έμφαση στη φυτοπροστασία και την καταπολέμηση σημαντικών εχθρών της ελιάς, στη διάσωση και τη διατήρηση σημαντικών κλώνων, καθώς, επίσης, και στη γενετική βελτίωσή τους μέσα από τη μελέτη κλώνων ανθεκτικών σε ασθένειες, στην ξηρασία και στην κλιματική αλλαγή. Σε επόμενο στάδιο θα γίνει η περιγραφή και η κατοχύρωση ταυτοποιημένου γενετικού υλικού και ελληνικών ποικιλιών στον επίσημο ευρωπαϊκό κατάλογο.
Η εμβληματική πρωτοβουλία θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, ενώ στο εθνικό δίκτυο συμμετέχουν ερευνητικοί φορείς από όλη την Ελλάδα, όπως το ΕΚΠΑ, το ΑΠΘ, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθήνας, τα Πανεπιστήμια Πατρών και Θεσσαλίας, το Μεσογειακό Αγρονομικό Ινστιτούτο Χανίων, το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, το ΤΕΙ Κρήτης και ο ΕΛΓΟ «Δήμητρα».
Επιστημονικός συντονιστής της δράσης θα είναι ο αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Γεωπονίας του ΑΠΘ Αθανάσιος Μολασιώτης. Τα υποέργα της δράσης θα ασχοληθούν με τη γενετική της ελιάς (συντονιστής το ΕΛΓΟ Δήμητρα - Δρ. Ιωάννης Γανόπουλος), τα προϊόντα της ελιάς (συντονιστής ο ΕΦΕΤ - Δρ. Φραγκίσκος Γαΐτης) και τη φυτοπροστασία (συντονιστής το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθήνας - Δρ. Ιωάννης Βόντας).
Σημειώνεται πως μία πρώτη συνάντηση των συνεργαζόμενων φορέων είχε γίνει τον περασμένο Δεκέμβριο ενώ, πλέον, στο δίκτυο συμμετέχουν περισσότεροι επιστήμονες από διαφορετικούς ερευνητικούς χώρους. Όπως είχε ανακοινωθεί σε αυτή την πρώτη συνάντηση, για την αρχική φάση, η οποία έχει σχεδιασθεί να υλοποιηθεί σε διάστημα δύο ετών, έχει εξασφαλισθεί χρηματοδότηση ύψους 5 εκ. € με δυνατότητα προσέλκυσης πρόσθετων πόρων.
Η πρωτοβουλία για το δίκτυο "Οι δρόμοι της Ελιάς" εντάσσεται στο πρόγραμμα των εμβληματικών δράσεων που υλοποιεί ο Τομέας Έρευνας και Καινοτομίας του ΥΠΠΕΘ για να εξασφαλίσει την έγκαιρη παρουσία της πολιτείας στην επιστημονική έρευνα σε εθνικά προϊόντα υψηλής αξίας όπως το ελαιόλαδο, το κρασί και το μέλι που θα ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του διεθνούς ανταγωνισμού.