Η επιχειρηματικότητα στο επίκεντρο ημερίδας που διοργάνωσε η Περιφέρεια Αττικής

Με ανταλλαγή απόψεων, εμπειριών και καλών πρακτικών μεταξύ εκπροσώπων φορέων δημόσιας και ιδιωτικής επιχειρηματικότητας, ολοκληρώθηκε η Ημερίδα της Περιφέρειας Αττικής με τίτλο «Η Αττική επιχειρεί», η οποία διοργανώθηκε στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για το Πρόγραμμα «Επιχειρηματικότητα: Κοινωνία - Ανάπτυξη - Καινοτομία», στις 16 Ιουνίου 2017 στο αμφιθέατρο του Μουσείου της Ακρόπολης. 

Στην ημερίδα συμμετείχε και η Εύη Σαχίνη, Διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), στην ενότητα που αφορούσε στην έξυπνη εξειδίκευση και την βιώσιμη επιχειρηματικότητα. Η Ε. Σαχίνη εστίασε στην παρουσίαση του περιφερειακού συστήματος καινοτομίας της Αττικής παραθέτοντας δείκτες για τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, το ανθρώπινο δυναμικό που απασχολείται σε αυτές τις δραστηριότητες, τις βιβλιομετρικές επιδόσεις, καθώς και τη συμμετοχή των φορέων της περιφέρειας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ορίζοντας 2020. Επίσης, παρουσιάσε τις καινοτομικές επιδόσεις των επιχειρήσεων της Αττικής, σε σύγκριση με τις επιδόσεις των επιχειρήσεων σε εθνικό επίπεδο.

Την έναρξη των εργασιών της ημερίδας έκανε η Περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, η οποία τόνισε ότι στόχος της ημερίδας ήταν να αποτελέσει το εφαλτήριο για έναν γόνιμο διάλογο και να λειτουργήσει ως αφετηρία, σηματοδοτώντας ένα νέο επιχειρείν και μια νέα μεθοδολογία, καθώς η εκδήλωση έχει στο επίκεντρό της τη δημόσια πλατφόρμα του Προγράμματος 'Επιχειρηματικότητα: κοινωνία - ανάπτυξη - καινοτομία', που έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση. Η Περιφερειάρχης κάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς επιχειρηματικότητας, θεσμικούς και μη, να λάβουν μέρος στη διαβούλευση, καταθέτοντας τις προτάσεις τους στην πλατφόρμα, προκειμένου να σχεδιαστούν από κοινού οι άξονες της στρατηγικής για την επιχειρηματικότητα».

Η Ρ. Δούρου υπογράμμισε ότι με τις επενδύσεις της Περιφέρειας Αττικής στις παραγωγικές δυνάμεις της Ελλάδας και στο ανθρώπινο κεφάλαιο, και μέσα από συνέργειες με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, αφενός κτίζονται οι γέφυρες που θα επιτρέψουν να ωφεληθεί η Περιφέρεια από την επαγγελματική και επιστημονική εμπειρία των νέων που βρίσκονται ήδη στο εξωτερικό, και αφετέρου καθίσταται η Αττική φιλόξενος τόπος για το επιχειρείν των νέων που έχουν επιλέξει να παραμείνουν στην Ελλάδα.

Από την πλευρά της η Επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής, Corina Crețu, αφού αναφέρθηκε στη χρηματοδοτική συμβολή της ΕΕ προς την Ελλάδα την περίοδο 2007 – 2013, τόνισε μεταξύ άλλων, ότι το πνεύμα συνέργειας έχει ήδη διαχυθεί και στην Αττική και ότι πρόκειται για την αφετηρία μιας τεράστιας δουλειάς για να μετατραπεί η  διαθέσιμη χρηματοδότηση και η παραγωγική συνεργασία σε αποτελεσματική δράση. Συγκεκριμένα, η Επίτροπος ανέφερε ότι, κατά την προηγούμενη χρηματοδοτική περίοδο, υποστηρίχθηκαν 25.000 έργα σε επιχειρήσεις, σχεδόν 800.000 επιπλέον πολίτες απέκτησαν πρόσβαση σε ευρυζωνικά δίκτυα εξαιρετικά υψηλής ταχύτητας, γεγονός που έδωσε αρκετή ώθηση και στο ηλεκτρονικό εμπόριο, ενώ 1,5 εκατ. πολίτες επωφελήθηκαν από τη βελτιωμένη παροχή νερού. Για την επόμενη χρηματοδοτική περίοδο 2014-2020, η Επίτροπος υπογράμμισε ότι 20 δισ. ευρώ είναι διαθέσιμα για την Ελλάδα, προκειμένου να αλλάξει το οικονομικό μοντέλο της, εκ των οποίων το 1 δισ. ευρώ προορίζεται για την Περιφέρεια Αττικής. Με το ποσό αυτό θα υποστηριχτούν υποδομές, δημόσιες υπηρεσίες και κυρίως η μετάβαση σε ένα νέο οικονομικό μοντέλο που θα στηρίζεται στην καινοτομία και την επιχειρηματικότητα. 

Στη συνέχεια, ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Δημήτρης Παπαδημητρίου, επισήμανε ότι στην περίπτωση της Περιφέρειας Αττικής, ο στρατηγικός προσανατολισμός που επιλέγεται με το νέο αναπτυξιακό πρότυπο επικεντρώνεται στην προώθηση της επιχειρηματικότητας, βασιζόμενος στα συγκριτικά πλεονεκτήματά της: τη γνώση, την έρευνα, την τεχνολογία, την καινοτομία και την ποιότητα. Ο προσανατολισμός αυτός, τόνισε ο Υπουργός, αποτελεί καταλύτη για όλη την εθνική οικονομία, ενώ η γεωπολιτική θέση της Περιφέρειας Αττικής την καθιστά κόμβο δικτύων μεταφορών, εθνικού και ευρωπαϊκού επιπέδου.

Ο Υπουργός αναφέρθηκε στην Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική και στο νέο παραγωγικό μοντέλο το οποίο στηρίζεται σε 4 πυλώνες, που συνοψίζονται στην παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας και γνώσης, στην εντατικοποίηση του εξαγωγικού προσανατολισμού των επιχειρήσεων, στη ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και στην ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των επιχειρήσεων για τη δημιουργία εσωτερικών αλυσίδων αξίας και συστάδων (clusters). Προτεραιότητες που έχουν ως απώτερο στόχο την αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ, τη μείωση της ανεργίας, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την αύξηση των εγχώριων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και την αναστροφή του λεγόμενου braindrain.

Η πρώτη θεματική ενότητα της ημερίδας είχε τίτλο «Εξωστρέφεια, Χρηματοδότηση, Καινοτομία». Στην ενότητα αυτή οι παρουσιάσεις είχαν ως εξής:

Ο Δημήτρης Δρόσης, Προϊστάμενος Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης ΕΠ της Περιφέρειας Αττικής, ανέπτυξε τις ιδιαίτερες προκλήσεις της τρέχουσας Προγραμματικής περιόδου και ανέλυσε τους άξονες προτεραιότητας για δράσεις Επιχειρηματικότητας, αναφερόμενος στα χρηματοδοτικά εργαλεία, τις κρατικές ενισχύσεις, καθώς και τη συμπληρωματικότητα δράσεων μεταξύ υπουργείων. Ο κ. Δρόσης κατέληξε, παρατηρώντας ότι υπάρχει αφενός ανάγκη εκπαίδευσης των διαχειριστικών αρχών, αφετέρου ανάγκη αξιοποίησης προηγούμενης εμπειρίας, μείωσης της γραφειοκρατίας και στοχευμένων παρεμβάσεων.

Στη συνέχεια ο Χρήστος Κοντογεώργος, Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, παρουσίασε την ΕΤΕπ, τη διαδικασία χρηματοδότησης και τα χρηματοδοτικά εργαλεία, τις προτεραιότητες, αλλά και τις επιπτώσεις σε τομείς που έχουν σημασία, όπως νέες θέσεις εργασίας, υγεία, πόσιμο νερό, μεταφορές, ενέργεια, αστική ανάπτυξη και τηλεπικοινωνίες. 

Από την πλευρά του, ο Βασίλης Κορκίδης, Πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), αναφέρθηκε στην αξιοποίηση προγραμμάτων που θα βοηθήσουν την πραγματική οικονομία, τονίζοντας ότι η προσπάθεια που πρέπει να καταβληθεί για την ενίσχυση των επιχειρήσεων είναι να υπάρξει στόχευση στην επιχειρηματικότητα ανάγκης και όχι ευκαιρίας, ενώ έκανε ιδιαίτερη αναφορά στα στοχευμένα clusters και την ανάγκη της εξωστρέφειας.

Στη συνέχεια ο Χάρης Λαμπρόπουλος, Γενικός Γραμματέας Φαρμακευτικού Φόρουμ του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ), ανέφερε την ιδιαίτερη σημασία της «γνώσης» για τη γένεση των «ιδεών», επισήμανε τα παραδείγματα κακών πρακτικών προς αποφυγή και την ανάγκη συμμετοχής σε προγράμματα για την ενίσχυση των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, ενώ αναφέρθηκε στις startups και στα startupawards που ανέδειξαν νέα ταλέντα.

Ο Γιώργος Ξηρογιάννης, Διευθυντής Τομέα Αναπτυξιακών Πολιτικών και Εξωστρέφειας του Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), μίλησε διεξοδικά για την έννοια της  εξωστρέφειας, υπογραμμίζοντας ότι ο στόχος που πρέπει να επιτευχθεί είναι η ενίσχυση της παραγωγικής δικτύωσης και η ενδυνάμωση της σύνδεσης μεταξύ καινοτομίας και έρευνας.

Τέλος, ο Χρήστος Στάικος, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου (EnterpriseGreece), εστίασε στη συνεργασία μεταξύ όλων των αρμόδιων φορέων με στόχευση στην εξωστρέφεια και τη δημιουργικότητα, αξιοποιώντας όλα τα υφιστάμενα εργαλεία, ενώ αναφέρθηκε ακόμη στην προσέλκυση νέων επενδύσεων και την ενημέρωση της αγοράς με νέα προϊόντα, που θα ενισχύσουν το επιχειρηματικό προφίλ της κάθε περιφέρειας ξεχωριστά και κατ’ επέκταση όλης της χώρας.

Ακολούθησε η δεύτερη θεματική ενότητα με τίτλο «Έξυπνη Εξειδίκευση και Βιώσιμη Επιχειρηματικότητα».

Η Πόπη Σταυροπούλου, Περιφερειακή Σύμβουλος, Εντεταλμένη για θέματα αναπτυξιακού προγραμματισμού της Περιφέρειας Αττικής, παρουσίασε την Αναπτυξιακή Στρατηγική της Περιφέρειας Αττικής και τα εργαλεία χρηματοδότησης που διαθέτει, αναφερόμενη και στη στρατηγική επιλογή της Περιφέρειας να ενισχύσει την επιχειρηματικότητα, στηρίζοντας την κοινωνική πρόνοια, με σεβασμό στο περιβάλλον και έμφαση στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. 

Στη συνέχεια, ο Γιώργος Βερνίκος, Επίτιμος Πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών Επαγγελματικών Σκαφών Τουρισμού και Πρόεδρος της Vernicos Yachts, περιέγραψε ποια είναι τα δυνατά σημεία της γαλάζιας οικονομίας και με ποιες δράσεις μπορεί αυτή να ενισχυθεί, καθώς αποτελεί πυλώνα της οικονομίας γενικότερα.

Ο Αλέξανδρος Βασιλικός, Πρόεδρος της Ένωσης ξενοδόχων Αθηνών-Αττικής και Αργοσαρωνικού, τόνισε τη σημασία των συνεργειών φορέων (clusters, ιδιώτες, φορείς δημοσίου), ώστε να αποφευχθούν αποσπασματικές ενέργειες σε έναν βασικό άξονα της εγχώριας οικονομίας, όπως ο τουρισμός.

Ο Δημήτρης Νιάρχος, Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας, αναφέρθηκε στον ρόλο των πανεπιστημίων και των ερευνητικών κέντρων στη βιώσιμη επιχειρηματικότητα, τα οποία πρώτα παρέχουν την εκπαίδευση, αλλά μετατρέπουν τη γνώση σε προστιθέμενη αξία για την κοινωνία, παραθέτοντας παραδείγματα καλών πρακτικών.

Η Γιώτα Παπαρίδου, Α’ Εκτελεστική Αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΣΕΠΕ), ανέφερε ότι ο κλάδος της εκπροσωπεί το 8% του ΑΕΠ της χώρας, έναν κλάδο με τεράστια αναγνωρισιμότητα, που θα μπορούσε να αποφέρει πολλά έσοδα στην Ελλάδα.

Στη συνέχεια η Διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), Εύη Σαχίνη αναφέρθηκε στο περιφερειακό σύστημα καινοτομίας της Αττικής παρουσιάζοντας δείκτες για δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, το ανθρώπινο δυναμικό που απασχολείται σε αυτές τις δραστηριότητες, τις βιβλιομετρικές επιδόσεις, καθώς και τη συμμετοχή των φορέων της περιφέρειας στο πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 της ΕΕ για την έρευνα. Επίσης, παρουσίασε τις επιδόσεις των επιχειρήσεων της Αττικής, όσον αφορά την καινοτομία, συγκρινόμενες με το εθνικό επίπεδο.

Οπως ανέφερε χαρακτηριστικά, η Αττική ξοδεύει το 56,8 % της έρευνας και ανάπτυξης, ενώ βρίσκεται στην πρώτη θέση σε ό, τι αφορά τις δαπάνες και την επιστημονική αριστεία. «Προσεγγίζει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο», τόνισε η κα Σαχίνη και ανέφερε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η Αττική για να έχει αυτή τη δυναμική.

Στο δεύτερο σκέλος της παρουσίασης, η διευθύντρια του ΕΚΤ επικεντρώθηκε στην πολιτιστική και δημιουργική βιομηχανία, το δυναμικό της και τις προοπτικές της στην Περιφέρεια Αττικής. Συγκεκριμένα, ανέδειξε τις συναφείς δραστηριότητες του ΕΚΤ, όπως τις διαδικτυακές πύλες (www.searchculture.gr και www.openarchives.gr), τα αποθετήρια (http://repositories.ekt.gr) όπου παρέχεται κεντρική πρόσβαση στο ελληνικό ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο. Στην συνέχεια, αφού παρέθεσε στοιχεία που αφορούσαν την ιδιαιτέρως πλούσια και παγκοσμίως μοναδική πολιτιστική κληρονομιά της περιφέρειας καθώς και το καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό της, τόνισε ότι ο χώρος αυτός θα μπορούσε να αποτελέσει ένα προνομιακό χώρο για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας στην Αττική. Αυτά τα χαρακτηριστικά της Περιφέρειας θα μπορούσαν να εξελιχθούν σε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα για να θα εξασφαλίσουν σε ελληνικές επιχειρήσεις μια θέση στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.

Στην τρίτη θεματική ενότητα με τίτλο «Στηρίζουμε τη Νεοφυή Επιχειρηματικότητα και τις Καλές Πρακτικές», επιτυχημένοι επιχειρηματίες συζήτησαν με την Περιφερειάρχη Αττικής και κατέθεσαν τις προσωπικές τους εμπειρίες για την επαγγελματική πορεία που ακολούθησαν και κατάφεραν να σημειώσουν επιτυχία, ο καθένας στο δικό του πεδίο δράσης. Η Περιφερειάρχης έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην κοινωνική πτυχή της νεοφυούς επιχειρηματικότητας.

Η Νάταλι Λεβή, Συνιδρύτρια της καινοτόμου online υπηρεσίας Nannuka, εξήγησε πώς ιδρύθηκε η επιχείρηση, πώς επεκτάθηκε και προωθήθηκε η εταιρία στο εξωτερικό. Ο Λουκάς Πηλίτσης, Διευθύνων Σύμβουλος & Εταίρος της AnchorstonePartners και Πρ. Διευθύνων Σύμβουλος  PrivateEquity & VentureCapital του Ομίλου Πειραιώς, υπογράμμισε ότι η Ελλάδα διαθέτει καλό δυναμικό, επισημαίνοντας ότι ο ιδιωτικός τομέας για να πετύχει έχει ανάγκη τη βοήθεια του κράτους.

Η Ζωή Γιαβρή, Συνιδρύτρια και Διευθύνουσα Σύμβουλος της Advantis Medical Imaging, αναφέρθηκε στις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες του κλάδου της, στον οποίο υπάρχουν λίγες αντίστοιχες εταιρείες σε ευρωπαϊκό επίπεδο - στην Ελλάδα είναι μοναδική. Η ίδια επισήμανε τη δυσκολία διασύνδεσης του Πανεπιστημίου με την αγορά. Επίσης, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετώπισε στην προσέλκυση ενός αρχικού κεφαλαίου. O Δημήτρης Κοκκινάκης, Ιδρυτής του ImpactHubAthens, το οποίο αποτελεί παγκόσμιο δίκτυο, τόνισε ότι χρειάζεται εκπροσώπηση ,αλλά και διαφορετικότητα, αναφερόμενος στις προϋποθέσεις δημιουργίας του κατάλληλου οικοσυστήματος.

Ο Μιχάλης Στάγκος, Συνιδρυτής της IndustryDisruptors - GameChangers, Διευθύνων Σύμβουλος της MSCOMM, ανέφερε ότι η εταιρεία ξεκίνησε χωρίς τη στήριξη δημοσίων χρημάτων, ενώ αναφορά έκανε και στα τρία μεταπτυχιακά προγράμματα που δημιούργησαν με 26 υποτροφίες συμπράττοντας με τον ιδιωτικό τομέα, όπως επίσης και στα δύο μεταπτυχιακά σε συνεργασία με ερευνητικά κέντρα. Ο Πέτρος Κόκκαλης, Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος Τοπικής Οικονομικής Ανάπτυξης και Επιχειρηματικότητας του Δήμου Πειραιά, αναφέρθηκε στην επιχειρηματική δραστηριότητα του Πειραιά, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη σημασία της γαλάζιας οικονομίας και των πλεονεκτημάτων της.

Σημειώνεται ότι το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης λειτουργεί ως Εθνικό Σημείο Επαφής για το  Ορίζοντα 2020, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την έρευνα & καινοτομία, υποστηρίζοντας τους ελληνικούς οργανισμούς & επιχειρήσεις με συμβουλευτικές υπηρεσίες για τον εντοπισμό των κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων, εξεύρεση συνεργατών από όλη την Ευρώπη, αξιοποίηση των ερευνητικών τους αποτελεσμάτων. Το ΕΚΤ, επίσης, καταγράφει την εθνική συμμετοχή σε ευρωπαϊκά προγράμματα έρευνας και εκδίδει τα επίσημα εθνικά στατιστικά στοιχεία και δείκτες για Έρευνα & Ανάπτυξη και Καινοτομία (http://metrics.ekt.gr/).

Ως συντονιστής του Enterprise Europe Network-Hellas, του μεγαλύτερου ελληνικού δικτύου επιχειρηματικής υποστήριξης, το ΕΚΤ υποστηρίζει καινοτόμες και εξωστρεφείς ελληνικές επιχειρήσεις να αποκτήσουν πρόσβαση σε νέες αγορές και χρηματοδότηση. Παρέχει εξατομικευμένες υπηρεσίες για διαχείριση καινοτομίας και scaling up των επιχειρήσεων. Ενημερώνει για ευρωπαϊκές πολιτικές και δίνει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε διαβουλεύσεις για μελλοντικές πρωτοβουλίες. Το ελληνικό δίκτυο μεσολαβεί σε περίπου 100 διακρατικές συνεργασίες ανά έτος.