Χημικά ύποπτα για την εκδήλωση πνευματικών διαταραχών στα παιδιά

09.07.2004

Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF) προκύπτει ότι χημικές ουσίες που περιέχονται σε ορισμένα καταναλωτικά αγαθά, όπως στις συσκευές τηλεοράσεων και στα έπιπλα, αλλά που ανιχνεύονται και σε τροφές, όπως στο κρέας και στα ψάρια, εμποδίζουν τον εγκέφαλο των παιδιών να αναπτυχθεί κανονικά.

Στη μελέτη με τίτλο 'Θέτοντας σε κίνδυνο τα παιδιά μας' το WWF υποστηρίζει ότι σε όλη την ΕΕ εμφανίζονται με μεγαλύτερη συχνότητα σε παιδιά νευροπαθολογικά συμπτώματα, όπως έλλειψη μνήμης και προσοχής, αυτισμός και χαμηλοί δείκτες νοημοσύνης αλλά και κινητικές δυσκολίες, ως αποτέλεσμα της διάδοσης και χρήσης ορισμένων επικίνδυνων ουσιών. Στην αύξηση του φαινομένου συμβάλλει και το γεγονός ότι ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα των παιδιών είναι εξαιρετικά ευάλωτα στην επίδραση των χημικών ουσιών, επειδή απαιτείται μια αρκετά μεγάλη χρονική περίοδος, από την εμβρυακή κατάσταση έως την ενηλικίωση, μέχρι να λάβουν τη τελική τους μορφή. 

Η οργάνωση παραθέτει ερευνητικά στοιχεία σχετικά με την επίδραση των χημικών στην υγεία των ανθρώπων, επισημαίνοντας παράλληλα την αναγκαιότητα θέσπισης νόμων για τη διαχείρισή τους. Και καλεί την ΕΕ να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την απαγόρευση των πλέον επικίνδυνων χημικών ουσιών όπως των πολυχλωριωμένων διφαινυλίων (PCBs) που χρησιμοποιούνται σε ορισμένα κατασκευαστικά υλικά και σε παλαιούς βιομηχανικούς μετασχηματιστές, των διοξινών που υπάρχουν σε σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, και ορισμένων βρωμιούχων ενώσεων. 

Σύμφωνα με την αναφορά του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση, υπολογίζεται ότι για το 70% των 2500 χημικών ουσιών που παρασκευάζονται ή εισάγονται σε μεγάλες ποσότητες στην ΕΕ δεν έχουν γίνει έρευνες προκειμένου να διαπιστωθεί εάν σχετίζονται με γενετικές ανωμαλίες και τερατογενέσεις. Παρόμοια έρευνα που έγινε το 1998 στις ΗΠΑ έδειξε ότι για το 78% από τις 2.864 χημικές ουσίες που παράγονται σε ευρεία κλίμακα δεν υπάρχουν ανάλογα στοιχεία. 

Παρά την έλλειψη στοιχείων που να ενοχοποιούν κάποιες από τις 70 χιλιάδες χημικές ουσίες που παράγονται από τον άνθρωπο, αμερικανοί επιστήμονες εκτιμούν ότι περισσότερο από το 10% των καταγεγραμμένων περιπτώσεων νευρολογικών διαταραχών οφείλονται μερικώς ή εξ ολοκλήρου στην έκθεση σε τοξικές ουσίες, δίχως να περιλαμβάνεται σε αυτές η χρήση αλκοόλ, καπνού και ψυχοτρόπων ουσιών. 

Μόνο οι περιπτώσεις νοητικής καθυστέρησης που οφείλονται στην έκθεση σε τοξικές ουσίες, και στις οποίες συγκαταλέγονται άτομα που πάσχουν από αυτισμό, εγκεφαλική παράλυση ή έχουν δείκτη νοημοσύνης μικρότερο του 85, υπολογίζεται ότι κοστίζουν στο αμερικανικό δημόσιο 9,2 δισ. δολάρια ετησίως. Για την Αγγλία το ανάλογο ετήσιο κόστος ανέρχεται σε 1 δισ. λίρες. 

Θα πρέπει να επισημανθεί ότι στις παραπάνω εκτιμήσεις δεν περιλαμβάνεται η μείωση που μπορεί να προκαλέσει στον δείκτη εφυίας ενός ατόμου η έκθεση σε επικίνδυνες τοξικές ουσίες όπως τα PCBs. Υπολογίζεται ότι η μείωση κατά μια μονάδα του δείκτη ευφυΐας ενός ατόμου επιφέρει μείωση στο εισόδημα που θα αποκτήσει στη διάρκεια της ζωής του κατά 2,39%. Το συνολικό κόστος σε εθνικό επίπεδο είναι σαφώς μεγαλύτερο, εάν αναλογιστούμε ότι στην εποχή της πληροφορίας, ο πλούτος που παράγει ένα κράτος εξαρτάται άμεσα από την υγεία και τη συλλογική ευφυΐα των πολιτών του.