Μια σημαντική έρευνα για την πληρέστερη κατανόηση των ιδρυματικών εκδοτικών πρωτοβουλιών ανοικτής πρόσβασης διεξάγεται αυτή την περίοδο στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού έργου DIAMAS. Στόχος της έρευνας "OA Diamond and Institutional publishing landscape survey" (συμμετοχή έως 10 Μαΐου) είναι η χαρτογράφηση του τοπίου των υπηρεσιών εκδόσεων ανοικτής πρόσβασης, η κατανόηση των υφιστάμενων προκλήσεων και η ανάπτυξη των απαραίτητων εργαλείων, πολιτικών και στρατηγικών.
Το ευρωπαϊκό έργο DIAMAS (Developing Institutional Open Access Publishing Models to Advance Scholarly Communication), με συντονιστή το Πανεπιστήμιο Aix-Marseille, έχει ως στόχο τη χαρτογράφηση του αδαμάντινου δρόμου ανοικτής πρόσβασης (diamond open access publishing) στον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας (ΕΧΕ), καθώς και την ανάπτυξη κοινών προτύπων, κατευθυντήριων γραμμών και πρακτικών στον εκδοτικό τομέα.
Επιπρόσθετα, οι 23 ευρωπαϊκοί φορείς από 12 χώρες που συμμετέχουν στο έργο (από την Ελλάδα συμμετέχει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου), θα επεξεργαστούν συστάσεις προς φορείς και χρηματοδότες έρευνας, καθώς και προς διαμορφωτές πολιτικής, για τον συντονισμό ενός βιώσιμου τρόπου υποστήριξης των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με εκδόσεις που διατίθενται με αδαμάντινη ανοικτή πρόσβαση.
Για την επίτευξη του εν λόγω στόχου, το DIAMAS θα αναπτύξει ένα Κέντρο Δεξιοτήτων (Capacity Centre) για την υποστήριξη των εκδοτών που επιλέγουν τον αδαμάντινο δρόμο ανοικτής πρόσβασης. Οι δράσεις του DIAMAS συνδέονται επίσης με την παγκόσμια κοινότητα των φορέων που υποστηρίζουν το Action Plan for Diamond Open Access.
Στο πλαίσιο των δράσεων που υλοποιεί την τρέχουσα περίοδο, το DIAMAS διεξάγει έρευνα με στόχο την καλύτερη κατανόηση των υφιστάμενων προκλήσεων, τη δημιουργία ενός Μητρώου με τους παρόχους υπηρεσιών ιδρυματικών εκδόσεων IPSPs (Institutional Publishing Service Providers) και την ανάπτυξη των απαραίτητων εργαλείων, πολιτικών και στρατηγικών για την υποστήριξη των ιδρυματικών εκδοτικών πρωτοβουλιών ανοικτής πρόσβασης. Φορείς που ανήκουν στην κατηγορία των IPSPs μπορεί να είναι ακαδημαϊκά ιδρύματα, ερευνητικοί φορείς, βιβλιοθήκες, επιστημονικές ενώσεις, μη κερδοσκοπικοί ιδιωτικοί φορείς, κ.ά.
Για την καλύτερη υποστήριξη των συμμετεχόντων, το DIAMAS διοργανώνει παράλληλα μια σειρά από εκδηλώσεις SURVEY-A-THONS στη διάρκεια των οποίων θα απαντηθούν τυχόν ερωτήματα ή απορίες που προκύπτουν κατά τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου. Τα SYRVEY-A-THONS διεξάγονται σε 11 συνολικά γλώσσες, μεταξύ 30 Μαρτίου και 26 Απριλίου 2023.
Ο Αδαμάντινος Δρόμος Ανοικτής Πρόσβασης αναφέρεται σε δημοσιεύσεις που είναι ελεύθερα προσβάσιμες σε όλους, χωρίς να απαιτείται ούτε συνδρομή από τους αναγνώστες, αλλά ούτε και έξοδα δημοσίευσης από τους συγγραφείς όπως συμβαίνει στην Χρυσή Ανοικτή Πρόσβαση (Gold Open Access). Ο στόχος όσον αφορά την Ανοικτή Πρόσβαση είναι να επιτευχθεί όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό Διαμαντένιας Ανοικτής Πρόσβασης, και το έργο DIAMAS αναμένεται να συμβάλει σε μεγάλο βαθμό προς αυτή την κατεύθυνση.
Περισσότερες πληροφορίες για τις εκδηλώσεις SURVEY-A-THONS: (ημερομηνίες, ώρες και γλώσσα διεξαγωγής αυτών): https://diamasproject.eu/survey-a-thon-series/
Στην έρευνα μπορούν να συμμετέχουν φορείς που ανήκουν στην κατηγορία των IPSPs (Ιnstitutional Publishing Service Providers), όπως ακαδημαϊκά ιδρύματα, ερευνητικοί φορείς, βιβλιοθήκες, επιστημονικές ενώσεις, μη κερδοσκοπικοι ιδιωτικοί φορείς, κ.ά.
Για συμμετοχή στην έρευνα του DIAMAS (καταληκτική ημ/νία: 10 Μαΐου 2023): https://eua.az1.qualtrics.com/jfe/form/SV_83cL5yzIoqsReSi
Για πρόσβαση στις ερωτήσεις της έρευνας σε μορφή pdf: https://diamasproject.eu/wp-content/uploads/2023/03/DIAMAS_Survey_EN.pdf
Για περισσότερες πληροφορίες ή διευκρινίσεις μπορείτε να επικοινωνείτε με το ΕΚΤ (Ηρακλής Κατσαλούλης, 210 2204966, ikatsaloulis@ekt.gr).
