Με έμφαση στη διασύνδεση Καινοτομίας, Επιχειρηματικότητας και Περιφερειακής Ανάπτυξης ολοκληρώθηκε το ICEIRD 2017

Οι προκλήσεις και τα εμπόδια για την ανάπτυξη της γνώσης, της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας και της περιφερειακής ανάπτυξης παρουσιάστηκαν κατά το 10ο Διεθνές Συνέδριο Επιχειρηματικότητας, Καινοτομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης (International Conference for Entrepreneurship, Innovation and Regional Development) ICEIRD 2017 που διοργάνωσαν το CITY College, Διεθνές Τμήμα του Πανεπιστημίου του Sheffield και το ερευνητικό του κέντρο, το Κέντρο Ερευνών Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SEERC) στις 31 Αυγούστου με 1 Σεπτεμβρίου 2017 στη Θεσσαλονίκη.

Με την παρουσία διακεκριμένων επιστημόνων και επαγγελματιών από όλο τον κόσμο, την ενεργή συμμετοχή 150 συνέδρων από 31 χώρες και τη διεξαγωγή 10 εξειδικευμένων workshop και μίας στρογγυλής τράπεζας, το Συνέδριο επικεντρώθηκε στην αλληλεπίδραση μεταξύ των πανεπιστημίων, της βιομηχανίας και της δημόσιας διοίκησης, καθώς και στον τρόπο προώθησης της ανάπτυξης  μέσω της καινοτομίας.

Για το 2017, το Συνέδριο είχε ως κεντρική θεματική την ανάλυση και κατάδειξη των δεσμών που δημιουργούνται μεταξύ της βιομηχανίας και των πανεπιστημίων, στο πλαίσιο της συμπαραγωγής γνώσης, καινοτομίας και οικονομικής ανάπτυξης. Η γενική θεματική του Συνεδρίου εξειδικευόταν σε πολλά επιμέρους και ενδιαφέρονται πεδία, εκ των οποίων ενδεικτικά αναφέρονται τα ζητήματα της αυξανόμενης σημασίας των πανεπιστημίων στο εθνικό και περιφερειακό σύστημα καινοτομίας, την σημασία των νεο-ιδρυθεισών επιχειρήσεων και την διασύνδεση με την επιστημονική κοινότητα, καθώς και το καινοτομικό δυναμικό συγκεκριμένων κλάδων της οικονομίας, όπως ο αγροδιατροφικός.

Μερικά από τα βασικότερα συμπεράσματα που εξήχθησαν με την ολοκλήρωση των εργασιών του Συνεδρίου είναι τα εξής:

• Χρειάζεται στενή συνεργασία του πανεπιστήμιου/γνώσης, των επιχειρήσεων/αγοράς, της διακυβέρνησης και των πολιτών, προκειμένου να υπάρξει καινοτομία και ανάπτυξη.
• Οι φορείς αλλάζουν διαρκώς τα όρια και τις φιλοδοξίες τους, οδηγούμενοι σε νέες σχέσεις συνεργασίας.
• Είναι απαραίτητο για τα μοντέλα μεταφοράς τεχνολογίας να ενσωματώνουν τις ιδιαιτερότητες ενός τόπου και όχι μόνο να ακολουθούν τις παγκοσμίως επιτυχημένες τάσεις.
• Οι αναδυόμενες τεχνολογίες, η βιομηχανία 4.0 και η βιωσιμότητα αποτελούν βασικούς διαμορφωτές καινοτομίας και του τρόπου με τον οποίο συνεργάζονται και αλληλοεπιδρούν μεταξύ τους οι φορείς.
• Υπάρχει ανάγκη βελτίωσης των μοντέλων συνεργασίας μεταξύ των επενδυτών και των νεοφυών επιχειρήσεων (startups). 
• Χρειάζεται να μαθαίνουμε από τις επιτυχείς περιοχές της ΕΕ που εφαρμόζουν την έξυπνη εξειδίκευση και να μελετάμε τις διαρθρωτικές τους αλλαγές.
• Η καινοτομία θεωρείται αληθινή επιτυχία όταν προέρχεται από κατάλληλους -έστω ελλιπείς- πόρους, καθώς και μεράκι.
• Η καινοτομία επιχειρηματικού μοντέλου μπορεί να αποδειχθεί βασικό εργαλείο για τις βιομηχανίες, για να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες τους να καινοτομήσουν και να παραμείνουν έτσι μπροστά στον ανταγωνισμό.
• Οι νεοφυείς επιχειρήσεις και τα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας που γεννήθηκαν μέσα από την έρευνα θα πρέπει να αφομοιώνουν περισσότερο το μοντέλο της ανοικτής επιστήμης και της υπεύθυνης έρευνας και καινοτομίας.

Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) συμμετείχε με παρουσίαση στο Συνέδριο, ενώ το υποστήριξε και ως Business Partner. Το επιστημονικό άρθρο "Higher Education Institutes-Business Linkages in Greece. The Experience of Cohesion Policy 2007-2013, Evi Sachini, Nena Malliou, Charalampos Chrysomallidis, Nikolaos Karampekios" που παρουσίασε ο Νίκος Καραμπέκιος, ένας εκ των συγγραφέων του άρθρου, αφορούσε στη διερεύνηση των δεσμών και δικτύων που δημιουργήθηκαν μεταξύ των ιδιωτικών επιχειρήσεων και των ανώτατων ιδρυμάτων και ερευνητικών κέντρων στο πλαίσιο του προγράμματος συνοχής κατά την περίοδο 2007-2013. Ένα ενδιαφέρον εύρημα που συνηγορούσε υπέρ της δημιουργίας και διάρκειας τέτοιων δεσμών είναι τα δημόσια χρηματοδοτούμενα ερευνητικά προγράμματα, τα οποία προϋπoθέτουν τέτοιου είδους θεσμική συνεργασία.

Σημειώνεται πως το ΕΚΤ δραστηριοποιείται θεσμικά επί σειρά ετών σε τομείς που ενισχύουν τους δεσμούς μεταξύ των τριών ακμών του τριγώνου, ιδιαίτερα όσον αφορά τους δεσμούς Έρευνας και Καινοτομίας, και παρέχει την τεκμηρίωση που απαιτείται για την κατανόηση του ελληνικού συστήματος έρευνας και καινοτομίας. Είναι ο θεσμικά αρμόδιος φορέας για την τεκμηρίωση της επιστημονικής και ερευνητικής παραγωγής της χώρας και από το 2012 αποτελεί μέλος του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος ως υπεύθυνος φορέας παραγωγής των εθνικών στατιστικών που αφορούν τις δραστηριότητες έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας. Με την παροχή επεξεργασμένων στοιχείων και δεικτών καθώς και την παραγωγή τεκμηριωμένης γνώσης που αφορά σε όλα τα παραπάνω, το ΕΚΤ φιλοδοξεί να συνδράμει στη διαμόρφωση αποδοτικών πολιτικών έρευνας, τεχνολογίας και καινοτομίας, με το μεγαλύτερο δυνατό θετικό αντίκτυπο στην οικονομία και την κοινωνία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε πρόσφατη μελέτη του ΕΚΤ με τίτλο "Έρευνα, Εκπαίδευση, Καινοτομία. Διαστάσεις του Τριγώνου της Γνώσης στην Ελλάδα" μερικά από τα θέματα που εξετάζονται και αναλύονται είναι το επίπεδο των ερευνητικών αποτελεσμάτων που παράγονται στη χώρα, η συμμετοχή των Ελλήνων ερευνητών σε ανταγωνιστικά προγράμματα Έρευνας & Ανάπτυξης (Ε&Α) της ΕΕ, η συνεισφορά του ΕΣΠΑ στις εθνικές δαπάνες για Ε&Α και οι συνεργασίες μεταξύ φορέων που παράγουν γνώση και φορέων που την εφαρμόζουν ή την ενσωματώνουν κατά κύριο λόγο σε προϊόντα και υπηρεσίες, στις τρέχουσες συνθήκες της κρίσης.

Η σχετική έκδοση του ΕΚΤ, που απαρτίζεται από δύο μέρη, αναλύει πλευρές της λειτουργίας του «τριγώνου της γνώσης» στην Ελλάδα. Στο πρώτο μέρος της έκδοσης πραγματοποιείται μία συνολική επισκόπηση των διαστάσεων του τριγώνου της γνώσης, στην Ελλάδα, ενώ στο δεύτερο μέρος της παρουσιάζεται η περιπτωσιολογική μελέτη των σχετικών δράσεων τριών ελληνικών Πανεπιστημίων, του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Κρήτης (λαμβάνοντας υπόψη και σχετική συνεισφορά από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας) και του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Ως προς τη συνολική επισκόπηση των διαστάσεων του τριγώνου της γνώσης, ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη θέση που κατέχουν τα ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ως προς την έρευνα, την εκπαίδευση και την καινοτομία, καθώς και στην αλληλεπίδρασή τους με άλλους φορείς που σχετίζονται με το τρίγωνο της γνώσης. Επιπλέον, συμπεριλαμβάνονται στοιχεία για τη χρηματοδότηση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και το μείγμα δημόσιας-ιδιωτικής χρηματοδότησης, αναφορές για τη χωρική διάσταση των δραστηριοτήτων που άπτονται του τριγώνου της γνώσης, κυρίως στο επίπεδο της συνεργασίας με τις περιφερειακές αρχές, καθώς και τη σημασία της στρατηγικής για την έξυπνη εξειδίκευση στην έρευνα, την τεχνολογία και την καινοτομία προς το 2020.