Ανοικτή πρόσβαση στις φωτογραφίες της, στα video και σε επιλεγμένα δεδομένα προσφέρει πλέον o Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (European Space Agency, ESA) όπως αναφέρεται σε σχετική του ανακοίνωση. Για περισσότερες από δύο δεκαετίες η ESA μοιράζεται τεράστιες ποσότητες πληροφόρησης, εικόνων και δεδομένων με επιστήμονες, ΜΜΕ και το κοινό, μέσω ψηφιακών πλατφορμών, όπως το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και το γεγονός ότι η ESA ακολουθεί μια τακτική Aνοικτής Πρόσβασης όσον αφορά τη διαχείριση της πληροφόρησης, αυξάνει την πληροφόρηση αυτή.
Πιο συγκεκριμένα, η νέα τακτική Ανοικτής Πρόσβασης για τις πληροφορίες και τα δεδομένα της ESA θα διευκολύνει εφεξής την ευρεία χρήση και επανάχρηση του υλικού από το κοινό, τα ΜΜΕ, τους εκπαιδευτικούς, τους συνεργάτες, αλλά και οποιονδήποτε άλλον θέλει να το αξιοποιήσει. Όσον αφορά το είδος του περιεχομένου με ανοικτή πρόσβαση, σε πρώτη φάση δίνεται προτεραιότητα σε υλικό που είτε ανήκει εξολοκλήρου στην ESA ή σε υλικό που ναι μεν έχει παραχθεί σε συνεργασία με άλλους φορείς, αλλά με ξεκάθαρα πνευματικά δικαιώματα των τρίτων.
«Η εξέλιξη αυτή όσον αφορά την ανοικτή πρόσβαση σε φωτογραφίες, πληροφορίες και γνώση είναι ένα σημαντικό στοιχείο του στόχου μας να ενημερώσουμε, να καινοτομήσουμε και να αλληλεπιδράσουμε στο landscape Space 4.0», δήλωσε ο Jan Woerner, Γενικός Διευθυντής της ESA.
Η ESA έχει επίσης αποφασίσει να διαθέσει και άλλο περιεχόμενο σύμφωνα με τις άδειες και τα εργαλεία πνευματικών δικαιωμάτων Creative Commons IGO, από κοινού με άλλους διακυβερνητικούς οργανισμούς όπως είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η UNESCO και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Διανοητικής Ιδιοκτησίας. Αυτού του είδους οι άδειες έχουν σχεδιαστεί προς χρήση ειδικά για διακυβερνητικούς οργανισμούς και επιτρέπουν για παράδειγμα οι φωτογραφίες να χρησιμοποιούνται ευρέως από την Wikipedia και τα αποθετήρια πολυμέσων Wikipedia Commons.
Τα τελευταία δύο χρόνια η ESA έχει δοκιμάσει τη χρήση των αδειών CC BY-SA IGO και έχει δημοσιεύσει μεταξύ άλλων φωτογραφίες από τη διάσημη αποστολή Rosetta της ESA που μελετά τον κομήτη 67P/Τσουριούμοφ-Γκερασιμένκο και φωτογραφίες από τον Άρη.
O Marco Trovatello, από την ESA πιστεύει ότι «η ελεύθερη και ανοικτή πρόσβαση στη γνώση, την πληροφόρηση και τα δεδομένα της ESA, αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο αναφορικά με τη σύνδεσή μας με το ευρύ κοινό και τις κοινότητες χρηστών και συνεπώς συμβάλλουν στην κοινωνική προσφορά».
Σημειώνεται ότι τα Creative Commons είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που έχει ως βασικό στόχο την υποστήριξη του ανοικτού και προσβάσιμου διαδικτύου, καθώς και τη χρήση, διανομή και αξιοποίηση της γνώσης και της δημιουργικότητας, μέσω ελεύθερων αδειών. Για την προώθηση των στόχων των Creative Commons εργάζονται εθελοντές σε 70 χώρες, στις οποίες έχουν ήδη προσαρμοστεί οι άδειες Creative Commons. Τα Creative Commons International και οι εθελοντές επικεφαλείς των τοπικών ομάδων είναι ανεξάρτητες και ξεχωριστές οντότητες, ωστόσο συνεργάζονται και συνεισφέρουν εξίσου στην προώθηση της υιοθέτησης των αδειών και των εργαλείων που προσφέρουν τα Creative Commons. Η ιδέα πίσω από τα Creative Commons είναι ότι ορισμένοι δημιουργοί μπορεί να μη θέλουν να εξασκήσουν όλα τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που αυτοδικαίως αποκτούν από το νόμο. Οι άδειες Creatice Commons αποτελούν έναν εύκολο και αξιόπιστο τρόπο να μετατραπεί ο αυστηρός νομικός όρος "υπό την επιφύλαξη παντός νομίμου δικαιώματος", σε "υπό την επιφύλαξη κάποιων δικαιωμάτων" (Some rights reserved) ή ακόμα και "χωρίς επιφύλαξη κανενός δικαιώματος" (No rights reserved).
Ανοικτή Πρόσβαση (Open Access) είναι η ελεύθερη, άμεση, διαρκής και απαλλαγμένη από τέλη και τους περισσότερους περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων διαδικτυακή πρόσβαση σε ψηφιακό ακαδημαϊκό και επιστημονικό περιεχόμενο. Οι αναγνώστες μπορούν να χρησιμοποιούν ελεύθερα το διαθέσιμο υλικό για ερευνητικούς, εκπαιδευτικούς και άλλους σκοπούς. Η Ανοικτή Πρόσβαση βελτιώνει την ποιότητα της έρευνας, επιταχύνει την επιστημονική πρόοδο και ενισχύει την καινοτομία. Αποτελεί σημαντικό συνεργάτη και διευκολυντή της ESA και άλλων διεθνών οργανισμών όσον αφορά τη χρήση και την περαιτέρω ανάπτυξη των αδειών. Περισσότερες πληροφορίες για την Ανοικτή Πρόσβαση παρέχονται στον ελληνικό δικτυακό τόπο www.openaccess.gr που ανέπτυξε και ενημερώνει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) καθώς και στο σχετικό blog.
