Τα τρία Ευρωπαϊκά Βραβεία Επιστημονικής Έρευνας - τα Βραβεία Διεθνικής Συνεργατικής Έρευνας Descartes, τα Βραβεία για την Επικοινωνία της Επιστήμης και τα Βραβεία Αριστείας Μαρί Κιουρί - τα οποία αποτελούν κορυφαία αναγνώριση για τα επιστημονικά επιτεύγματα ευρωπαίων ερευνητών και για δράσεις διάδοσης της επιστήμης ώστε να γίνει προσιτή και ελκυστική στο ευρύ κοινό, απονεμήθηκαν για πρώτη φορά φέτος μαζί, σε μια ενιαία τελετή, από τον Ευρωπαίο Επίτροπο Επιστήμης και Έρευνας, Janez Potocnik.
Οι βραβευθέντες, οι οποίοι μοιράστηκαν και το χρηματικό έπαθλο συνολικού ύψους περίπου 2 εκατ. ευρώ, επιλέχθηκαν από τρεις διαφορετικές κριτικές επιτροπές, μία για κάθε κατηγορία, αποτελούμενες από εξέχουσες προσωπικότητες του ευρωπαϊκού και του διεθνούς επιστημονικού χώρου.
Ο αρμόδιος για την επιστήμη και την έρευνα Ευρωπαίος Επίτροπος κ. Janez Potocnik, ο οποίος και απένειμε τα βραβεία, δήλωσε: 'Τα βραβεία αυτά αντιπροσωπεύουν ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει η Ευρώπη και απονέμονται ως αναγνώριση της αριστείας, διαφάνειας και δημιουργικότητας, αξιών με μεγάλη σημασία για όλους τους επιστήμονες, ερευνητές, εφευρέτες και όλους όσους συμβάλλουν στη διάδοση της επιστημονικής γνώσης'.
Βραβεία Διεθνικής Συνεργατικής Έρευνας Descartes
Το Βραβείο Descartes καθιερώθηκε το 2000 και απευθύνεται σε διεθνείς ομάδες ερευνητών που έχουν σημειώσει σημαντικά επιστημονικά ή τεχνολογικά επιτεύγματα στο πλαίσιο ερευνητικών συνεργασιών σε οποιονδήποτε τομέα, συμπεριλαμβανόμενων των οικονομικών, κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών, οι οποίοι μοιράζονται το ποσό των 1,36 εκατ. ευρώ.
Οι φετινοί νικητές είναι:
- Το έργο VIRLIS, για το οποίο συνεργάστηκαν οκτώ ερευνητικές ομάδες από χώρες της ΕΕ με συντονιστή το Γαλλικό Ινστιτούτο Παστέρ, με σκοπό να αναπτύξουν νέες καινοτόμες στρατηγικές για την αντιμετώπιση της λιστερίασης.
- Το έργο SYNNANOMOTORS, στο πλαίσιο του οποίου αναπτύχθηκαν οι πρώτοι κινητήρες σε μοριακή κλίμακα, με πιθανές εφαρμογές σε πολλούς τομείς της νανοβιοτεχνολογίας. Στο έργο συνεργάστηκαν έξι διεπιστημονικές ερευνητικές ομάδες, με συντονιστή το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.
- Το έργο EPICA, ένα μεγάλης κλίμακας έργο για την εξέταση των πυρήνων πάγου από την Ανταρκτική, με σκοπό την κατανόηση των κλιματικών αλλαγών που σημειώθηκαν στον πλανήτη κατά τα τελευταία 800.000 χρόνια. Στο έργο συνεργάστηκαν 12 ερευνητικές ομάδες που συντονίστηκαν από το Ινστιτούτο Πολικής και Θαλάσσιας Έρευνας Alfred Wegener (Γερμανία).
Βραβείο για την Επικοινωνία της Επιστήμης
Καθιερώθηκε το 2004, με σκοπό να κεντρίσει το ενδιαφέρον για την έρευνα, να προωθήσει την κατανόηση της επιστήμης και των θετικών επιρροών της στην κοινωνία, να ενισχύσει την επιστημονική κουλτούρα και να ενθαρρύνει περισσότερους νέους Ευρωπαίους να στραφούν στην επιστήμη. Οι κατηγορίες που βραβεύονται περιλαμβάνουν δράσεις επικοινωνίας της επιστήμης, επιστημονικά κείμενα και οπτικοακουστικά ντοκυμαντέρ, ενώ οι τρεις νικητές λαμβάνουν το ποσό των 60.000 ευρώ ο καθένας.
Οι φετινοί νικητές ήταν οι:
- Jean Pierre Luminet (Γαλλία): Γνωστός αστροφυσικός και κοσμολόγος, ο καθηγητής Luminet μεταφέρει στο κοινό κάθε ηλικίας επιστημονικές πληροφορίες υψηλής ποιότητας, μέσα από την τηλεόραση, τα έντυπα μέσα, την μουσική και τις εκθέσεις
- Delphine Grinberg (Γαλλία): Συγγραφέας παιδικών βιβλίων και επιμελήτρια διαδραστικών εκθέσεων, η Delphine Grinberg έχει αφιερώσει την καριέρα της στην ενθάρρυνση των παιδιών και των νέων να ανακαλύψουν τον κόσμο γύρω τους
- 'Most of the Universe is Missing' / Peter Leonard (Ην. Βασίλειο): O Peter Leonard είναι παραγωγός και σκηνοθέτης του τηλεοπτικού επιστημονικού μαγκαζίνο του BBC 'Horizon'. Το ντοκυμαντέρ του με τίτλο 'Most of the Universe is Missing' καταπιάνεται με τις πιο αφηρημένες και θεωρητικές πλευρές της κοσμολογίας και της αστροφυσικής, μεταφέροντας όμως τα μηνύματα με σαφήνεια και χιούμορ.
Βραβεία Αριστείας 'Μαρί Κιουρί'
Από το 2003, τα βραβεία 'Μαρί Κιουρί' απονέμονται σε εξέχοντες επιστήμονες κάθε εθνικότητας που αριστεύουν στον τομέα τους, έχοντας επωφεληθεί από κάποια επιχορήγηση της ΕΕ στο πρόγραμμα κινητικότητας ερευνητών Μαρί Κιουρί. Σκοπός των βραβείων είναι να διευρύνουν τις μελλοντικές προοπτικές των ερευνητών και να προωθήσουν την αριστεία στην ευρωπαϊκή έρευνα. Οι νικητές λαμβάνουν το ποσό των 50.000 ευρώ ο καθένας.
Φέτος, τα βραβεία απονεμήθηκαν στους:
- Luisa Corrado (Ιταλία): η έρευνά της αφορά τη σχέση μεταξύ πλούτου και ευτυχίας. Αξιοποιώντας καινοτόμες μεθόδους οικονομικής ανάλυσης στο πλαίσιο του έργου EURECONAW, η ερευνήτρια εξέτασε ερωτήματα όπως η σχέση του ατομικού πλούτου με το αίσθημα ικανοποίησης από τη ζωή, αλλά και των πολιτικών αποφάσεων με το αίσθημα ευημερίας.
- Batu Erman (Τουρκία). στο εργαστήριό του, στο Πανεπιστήμιο Sabanci της Κωνσταντινούπολης, ο ερευνητής χρησιμοποιεί καινοτόμες μοριακές, κυτταρικές και ανοσο-βιολογικές τεχνικές για να μελετήσει τα γονίδια που ευθύνονται για την ανάπτυξη και τη σήμανση των λεμφοκυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, σε μια προσπάθεια κατανόησης και καταπολέμησης του καρκίνου.
- Andrea Ferrari (Ιταλία): στο πλαίσιο του διδακτορικού του στο πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ, ο νέος ερευνητής εργάστηκε πάνω στα υπερ-λεπτά υμένια άνθρακα, βασικό στοιχείο της τεχνολογίας σκληρών δίσκων και πολλών ακόμα ηλεκτρονικών προϊόντων.
- Robert Nichol (Ην. Βασίλειο): ερευνά τη σκοτεινή ενέργεια του Σύμπαντος και τις ιδιότητές της.
- Valerie O'Donnell (Ην. Βασίλειο): υπότροφος του προγράμματος «Μαρί Κιουρί», η πρωτοπόρος ερευνήτρια ασχολείται κυρίως με τον ρόλο των μορίων - αγγελιοφόρων που προέρχονται από λιπίδια στη λειτουργία των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Η έρευνά της ανοίγει νέους δρόμους για τη θεραπεία πολλών παθήσεων.