Οκτώ ερευνητικές ομάδες διεκδικούν τα ευρωπαϊκά βραβεία Descartes επιστημονικής αριστείας και διεθνικής συνεργασίας, συνολικής αξίας 1 εκατ. ευρώ, που θα απονεμηθούν στις 2 Δεκεμβρίου 2004, στην Πράγα. Οι ομάδες, στις οποίες συμμετέχουν ερευνητές από είκοσι διαφορετικές χώρες, έχουν επιδείξει επιστημονική αριστεία στους τομείς των επιστημών υγείας, μηχανικής, τεχνολογίας πληροφοριών, χημείας και φυσικής.
Ο διαγωνισμός για τα βραβεία Descartes διοργανώνεται για πέμπτη συνεχή χρονιά. Μέχρι σήμερα έχουν βραβευτεί 65 ερευνητικές ομάδες από 19 χώρες. Οι τελικές υποψηφιότητες για το 2004 αφορούν τα ακόλουθα έργα:
- Το έργο MBAD, το οποίο εντάσσεται στο πεδίο των επιστημών υγείας, αφορά τη μελέτη των μοριακών μηχανισμών που προκαλούν μιτοχονδριακές ασθένειες και γήρανση, καθώς και των κύριων λειτουργιών των μιτοχονδριακών γενετικών συστημάτων. Στην ομάδα συμμετέχουν ερευνητές από τη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιταλία και τη Γαλλία. Συντονιστής είναι ο καθ. H.T. Jacobs από το Πανεπιστήμιο Tampere της Φινλανδίας.
- Στις επιστήμες της ζωής εντάσσεται και το έργο 'Local Therapy' που υλοποίησαν ερευνητές από τη Φινλανδία, τη Γερμανία και την Ιταλία, με συντονιστή τον καθ. J.F. Martin από το University College of London. Η μελέτη συνέβαλε στην ανακάλυψη νέων μεθόδων τοπικής χορήγησης φαρμάκων στο σώμα και στην κατανόηση της παθοφυσιολογίας του καρδιαγγειακού συστήματος.
- Το έργο uPAR αφορά το ίδιο επιστημονικό πεδίο και υλοποιήθηκε από ομάδα του καθ. F. Blasi από το Πανεπιστήμιο Vita-Salute San Raffaele της Ιταλίας, στην οποία συμμετείχαν ερευνητές από τη Δανία. Οι έρευνες οδήγησαν σε σημαντικές ανακαλύψεις για την αντιμετώπιση και θεραπεία του καρκίνου, την πρόβλεψη της έκβασης της ασθένειας και των αποτελεσμάτων της θεραπείας.
- Το έργο DENDRIMERS εντάσσεται στο επιστημονικό πεδίο της χημείας. Αντικείμενο είναι ο σχεδιασμός, η κατασκευή και η λειτουργία φωτοτονικών μοριακών συσκευών με βάση τα «dendrimers», μια νέα κατηγορία μακρομορίων που επιδεικνύουν μια δενδροειδή αρχιτεκτονική νανοδιαστάσεων και ασυνήθιστες χημικές και φυσικές ιδιότητες. Στην ερευνητική ομάδα συμμετέχουν καθηγητές από την Ολλανδία και τη Γερμανία, με συντονιστή τον καθ. V. Balzani από το Πανεπιστήμιο της Bologna της Ιταλίας.
- Τον τομέα της μηχανικής αφορά το έργο APLOMB που υλοποιήθηκε από ερευνητική ομάδα με συντονιστή τον καθ. P. Townsend από το Πανεπιστήμιο του Sussex. Κύριος στόχος του έργου είναι η ανάπτυξη αποδοτικών ανιχνευτών φωτονίων για τη μέτρηση φωταύγειας χαμηλής έντασης. Η μελέτη περιλαμβάνει λεπτομερή θεωρητική μοντελοποίηση της απόδοσης καθόδων, χρησιμοποιώντας στοιχεία από νέες πειραματικές μεθόδους για τον προσδιορισμό των διηλεκτρικών σταθερών των υλικών των καθόδων. Στην ομάδα συμμετέχουν ερευνητές από την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, τη Σλοβενία, τη Βουλγαρία και την Ιταλία.
- Το έργο MAFTIA αφορά τον τομέα της πληροφορικής, και συγκεκριμένα τη χρήση τεχνικών ανοχής σφαλμάτων για τη διαμόρφωση αξιόπιστων και ασφαλών συστημάτων. Η καινοτομία του έργου είναι η εκτεταμένη έρευνα για την ανοχή τόσο των τυχαίων σφαλμάτων, όσο και των εσκεμμένων εισβολών σε κατανεμημένα συστήματα μεγάλης κλίμακας. Η ερευνητική ομάδα αποτελείται από επιστήμονες από τη Γαλλία, την Πορτογαλία, την Ελβετία, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία. Συντονιστής είναι ο Δρ R. Stroud από το Πανεπιστήμιο Newcastle upon Tyne της Αγγλίας.
- Σε ένα παγκόσμιο δίκτυο για ασφαλείς επικοινωνίες μπορεί να οδηγήσουν βραχυπρόθεσμα τα ερευνητικά αποτελέσματα του έργου IST-QuComm, το οποίο εντάσσεται στο επιστημονικό πεδίο της φυσικής. Οι μελέτες απέδειξαν τη δυνατότητα πρακτικής εφαρμογής της κβαντικής κρυπτογραφίας για ασφαλείς επικοινωνίες. Το έργο υλοποιήθηκε από ερευνητές από τη Γερμανία, την Αυστρία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Εβετία, τις ΗΠΑ και τη Γαλλία, με συντονιστή τον καθ. A. Karlsson από το KungligaTekniska Hogskolan (Royal Institute of Technology) στη Σουηδία.
- Τον τομέα της φυσικής αφορά και το έργο CSNM που υλοποιεί η ομάδα του καθ. P. Weinberger από το Center for Computational Materials Science της Αυστρίας. Η ομάδα, στην οποία συμμετέχουν ερευνητές από την Τσεχία και την Ουγγαρία, έχει ειδικευτεί τα τελευταία 15 χρόνια στην ανάπτυξη προσεγγιστικών μεθόδων που βασίζονται στην κβαντική μηχανική, καθώς και ab-initio υπολογιστικών σχημάτων. Στόχος είναι να προσδιοριστούν και να αξιολογηθούν η ηλεκτρονική και μαγνητική δομή των νέων υλικών, καθώς και οι φυσικές ιδιότητές τους, όπως η ηλεκτρική αγωγιμότητα και μαγνητοφωτοαγωγιμότητά τους.
Η αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων και η επιλογή των δύο νικητών θα πραγματοποιηθεί από ειδική κριτική επιτροπή (Descartes Grand Jury) που περιλαμβάνει εκπροσώπους της ακαδημαϊκής και βιομηχανικής κοινότητας, καθώς και δημόσιους φορείς που δραστηριοποιούνται στο χώρο της επιστήμης και της τεχνολογίας.