Ημερίδα με θέμα 'Η παγκόσμια μεταβολή στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον και οι επιπτώσεις της στην περιοχή της νοτιοανατολική Ευρώπη' πραγματοποιήθηκε στις 6/4/2001 στην Αθήνα. Η Ημερίδα διοργανώθηκε από την Επιτροπή Μελέτης της Παγκόσμιας Μεταβολής της Ακαδημίας Αθηνών και το Μαριολοπούλειο - Καναγκίνειο Ιδρυμα Επιστημών Περιβάλλοντος
Σε χαιρετισμό του ο υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ Ηλ. Ευθυμιόπουλος, επεσήμανε τη σημασία της διεθνούς περιβαλλοντικής διπλωματίας στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων. Από τη μεριά του, ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας Δ. Παπανικολάου αναφέρθηκε στις εκτιμήσεις των επιστημόνων ότι τα επόμενα χρόνια θα αυξηθεί η ένταση και η συχνότητα των ακραίων καιρικών φαινομένων (καύσωνες, λειψυδρία, πλημμύρες) στην Ελλάδα. Επίσης, ανακοίνωσε ότι έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων συνεργασίας της ΓΓΠΠ με τα ερευνητικά κέντρα και τα πανεπιστήμια.
Χαιρετισμό απηύθυνε και ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας Δ. Δενιόζος, ο οποίος έκανε αναφορά στις δράσεις της ΓΓΕΤ για τη χρηματοδότηση ερευνητικών έργων στον τομέα του περιβάλλοντος. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στα εστιασμένα προγράμματα Ε&ΤΑ τα οποία θα χρηματοδοτηθούν από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας. Πρόκειται για προγράμματα που αφορούν το ατμοσφαιρικό περιβάλλον και τις κλιματικές αλλαγές, το θαλάσσιο περιβάλλον και τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Ο κ. Δενιόζος επεσήμανε ότι στα προγράμματα αυτά ενθαρρύνεται η συνεργασία με ερευνητικές ομάδες του εξωτερικού, ενώ ζητείται η συμμετοχή φορέων (εταιρείες και φορείς του δημόσιου τομέα) για την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων των ερευνητικών έργων.
Βασικοί ομιλητές της Ημερίδας ήταν ο Καθηγητής P. J. Crutzen (Βραβείο Νόμπελ 1995), ο Καθηγητής Μ. Parry (Πανεπιστήμιο East Anglia), καθώς και οι Ελληνες Καθηγητές Χ. Ζερεφός (ΑΠΘ), Δ. Λάλας (ΕΑΑ), Δ. Ασημακόπουλος (Παν/μιο Αθηνών), Π. Παπαγιαννακόπουλος (Παν/μιο Κρήτης).
Στη συνέχεια παρουσιάζονται μερικά από τα γενικά συμπεράσματα της Ημερίδας:
- Η αλλαγή της σύστασης της ατμόσφαιρας σε παγκόσμιο επίπεδο και ιδιαίτερα στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης είναι σημαντική και έχει σημαντικές επιπτώσεις στο κλίμα της περιοχής.
- Οι επιπτώσεις από την παγκόσμια μεταβολή αναμένεται ότι θα είναι μεγαλύτερες στη ΝΑ Ευρώπη/
- Η θερμοκρασία του αέρα στην Ευρώπη έχει αυξηθεί κατά 0.8 οC κατά τον 20ο αιώνα, η δε τελευταία δεκαετία είναι η θερμότερη που έχει παρατηρηθεί από τότε που πραγματοποιούνται ενόργανες παρατηρήσεις.
- Οι θερμοκρασίες του αέρα στην Ευρώπη αναμένεται ότι θα αυξηθούν με ρυθμούς 0.1-0.4οC ανά δεκαετία, ενώ η συχνότητα εμφάνισης θερμών καλοκαιριών θα διπλασιασθεί στις επόμενες 2-3 δεκαετίες.
- Όσον αφορά τις μελλοντικές αλλαγές στην ετήσια βροχόπτωση αναμένεται αύξηση στη Β. Ευρώπη (μεταξύ +1% και +2% ανά δεκαετία) και μικρή μείωση στη Ν. Ευρώπη (μέχρι -1% ανά δεκαετία).
- Στη ΝΑ Ευρώπη αναμένεται ότι η θερμότερη περίοδος του έτους θα γίνει ακόμη ξηρότερη, θα αυξηθεί ο κίνδυνος ξηρασίας και θα υποβαθμιστεί η ποιότητα του πόσιμου ύδατος.
- Η ολική στήλη όζοντος έχει μειωθεί στα μέσα γεωγραφικά πλάτη (20 ο-60ο) από το 1979 έως σήμερα με ρυθμούς περίπου 4% κατά το χειμώνα/άνοιξη και περίπου 2% ανά δεκαετία κατά το καλοκαίρι.
- Η αναμενόμενη αύξηση εξαιτίας της μείωσης του ολικού όζοντος των επιπέδων της επικίνδυνης UV-B ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στο έδαφος έχει πιστοποιηθεί ήδη τόσο από μετρήσεις επίγειων σταθμών όσο και από δορυφορικές μετρήσεις.
- Η ερυθηματογόνος δόση στα μέσα γεωγραφικά πλάτη αυξάνει με ρυθμούς που ξεπερνούν το 5% ανά δεκαετία, ενώ η ηλιακή UV-B ακτινοβολία στα μικρά μήκη κύματος παρουσιάζει αύξηση μεγαλύτερη από 10% ανά δεκαετία.
- Ακόμη και η πλήρης εφαρμογή του Πρωτοκόλλου του Κυότο κρίνεται ανεπαρκής για τη σταθεροποίηση του μελλοντικού κλίματος της Ευρώπης, καθώς θα οδηγήσει σε μείωση της θερμοκρασίας του αέρα μόλις κατά 0.1 οC το 2050, όταν δηλαδή αναμένεται ότι η μέση θερμοκρασία στην Ευρώπη θα έχει ανέβει μεταξύ 1-2 οC.
- Oι διοργανωτές της ημερίδας κάνουν έκκληση προς τις χώρες που συνεισφέρουν σημαντικά σε ανθρωπογενείς εκπομπές να προχωρήσουν στη σταθεροποίησή τους το συντομότερο δυνατόν και στη μελλοντική τους μείωση.