Νέο διαδικτυακό περιβάλλον για τον Εθνικό Συλλογικό Κατάλογο Επιστημονικών Περιοδικών

24.07.2012

Σε ένα νέο διαδικτυακό περιβάλλον ((www.ekt.gr/eskep) λειτουργεί ο Εθνικός Συλλογικός Κατάλογος Επιστημονικών Περιοδικών που αναπτύσσει και διαθέτει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ). Στον κατάλογο παρουσιάζονται, σε ενιαία μορφή, τα βιβλιογραφικά δεδομένα των επιστημονικών περιοδικών (έντυπων και ηλεκτρονικών) που διαθέτουν οι ελληνικές βιβλιοθήκες στις συλλογές τους. Παρέχονται πολλαπλές δυνατότητες αναζήτησης και πλοήγησης, ενώ για κάθε τίτλο περιοδικού δίνονται τα στοιχεία των βιβλιοθηκών που το διαθέτουν. Η τελευταία έκδοση του Καταλόγου περιλαμβάνει περισσότερους από 30.500 τίτλους περιοδικών που διαθέτουν 230 βιβλιοθήκες διαφόρων τύπων (ακαδημαϊκές, ερευνητικών ιδρυμάτων, νοσοκομείων, ειδικές, κ.ά.) σε Ελλάδα και Κύπρο.

Επίσης, στο ίδιο διαδικτυακό περιβάλλον λειτουργεί και το ανανεωμένο Σύστημα Διαδανεισμού Βιβλιοθηκών, το οποίο χρησιμοποιούν οι βιβλιοθήκες-μέλη του Εθνικού Δικτύου Επιστημονικών και Τεχνολογικών Βιβλιοθηκών (ΕΔΕΤΒ) για την άμεση παραγγελία άρθρων περιοδικών, προς όφελος των χρηστών τους.

Το ΕΚΤ αναπτύσσει τον Κατάλογο στο πλαίσιο του θεσμικού ρόλου του για συλλογή, οργάνωση και διάθεση επιστημονικού περιεχομένου. Η επέκταση και βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών του Εθνικού Συλλογικού Καταλόγου Επιστημονικών Περιοδικών και του Συστήματος Διαδανεισμού ΕΔΕΤΒ εντάσσεται στο έργο 'Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας', που αποτελεί το κύριο αναπτυξιακό έργο του ΕΚΤ.

Ο κατάλογος δίνει τη δυνατότητα αναζήτησης περιοδικού και αναζήτησης βιβλιοθήκης. Η αναζήτηση ενός περιοδικού στον κατάλογο μπορεί να γίνει με βάση το πλήρες όνομα του περιοδικού, λέξεις από τον τίτλο του, ISSN, κ.λπ. Στα αποτελέσματα ο χρήστης μπορεί να δει μια πλήρη βιβλιογραφική εγγραφή για το περιοδικό, με πληροφορίες όπως: εκδότης, χώρα έκδοσης, ιστορικό, κ.ά., καθώς και έναν κατάλογο με τις ελληνικές βιβλιοθήκες που το διαθέτουν, μαζί με τα στοιχεία της συλλογής τους, δηλ. διαθέσιμα τεύχη και έτη. Παράλληλα παρέχεται η δυνατότητα πλοήγησης με βάση τη γλώσσα ή τη χώρα έκδοσης του περιοδικού.

Η αναζήτηση βιβλιοθηκών είναι δυνατή με βάση τα στοιχεία της βιβλιοθήκης (επωνυμία, οδός, τηλέφωνο, ιστοσελίδα κ.λπ.), την πόλη ή την περιφέρεια. Για κάθε βιβλιοθήκη παρέχονται χρήσιμες πληροφορίες, όπως: διεύθυνση, στοιχεία επικοινωνίας, οι βασικές υπηρεσίες που παρέχει, η θέση της στον χάρτη, καθώς και εάν είναι μέλος του ΕΔΕΤΒ.

Ο Κατάλογος αποτελεί ένα μοναδικό εργαλείο για κάθε χρήστη που θέλει να εντοπίσει, είτε τις βιβλιοθήκες που διαθέτουν ένα συγκεκριμένο περιοδικό, είτε το σύνολο των περιοδικών μιας βιβλιοθήκης. Ο χρήστης μπορεί, μέσω της κοντινότερης βιβλιοθήκης που είναι μέλος του δικτύου ΕΔΕΤΒ, να παραγγείλει άρθρα από περιοδικά που βρίσκονται στη συλλογή οποιασδήποτε βιβλιοθήκης. Επίσης, οι ίδιες οι βιβλιοθήκες μπορούν να χρησιμοποιούν τον Κατάλογο για να παραπέμπουν τους χρήστες τους σε άλλες βιβλιοθήκες ή για να παραγγείλουν online, εκ μέρους τους, αντίγραφα άρθρων από περιοδικά που διατίθενται σε κάποια βιβλιοθήκη του ΕΔΕΤΒ.

Η δημιουργία του Εθνικού Συλλογικού Καταλόγου Επιστημονικών Περιοδικών ξεκίνησε το 1983 και η ενημέρωσή του με νέα στοιχεία περιοδικών και βιβλιοθηκών γίνεται σε καθημερινή βάση. Μέχρι το τέλος του 2012, προγραμματίζεται η επέκταση των υπηρεσιών του Καταλόγου, με τον σχεδιασμό διεπαφών προς εξωτερικά συστήματα, τη σύνδεση με κοινωνικά δίκτυα και την παροχή αυτοματοποιημένων εργαλείων ποιοτικού ελέγχου και εμπλουτισμού των συλλογών. Επιπλέον, οι χρήστες που αναζητούν άρθρα στα επιστημονικά περιοδικά των ελληνικών βιβλιοθηκών, θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες για απευθείας παραγγελία μέσω Διαδικτύου.

Σύστημα Διαδανεισμού Βιβλιοθηκών ΕΔΕΤΒ

Το Εθνικό Δίκτυο Επιστημονικών & Τεχνολογικών Βιβλιοθηκών (ΕΔΕΤΒ) είναι ένα συνεργατικό δίκτυο βιβλιοθηκών, με συντονιστή το ΕΚΤ, για την άμεση online παραγγελία αντιγράφων από άρθρα περιοδικών των συλλογών τους. Η λειτουργία του ΕΔΕΤΒ στηρίζεται στο ανανεωμένο Σύστημα Διαδανεισμού που ανέπτυξε το ΕΚΤ, και στην αξιοποίηση της online βάσης δεδομένων 'Εθνικός Συλλογικός Κατάλογος Επιστημονικών Περιοδικών'. Στο ΕΔΕΤΒ συμμετέχουν σήμερα 171 βιβλιοθήκες από όλες τις περιοχές της χώρας. Σημειώνεται ότι το 2011 ικανοποιήθηκαν περισσότερες από 7.500 παραγγελίες άρθρων, ενώ το διάστημα 1999-2011 ικανοποιήθηκαν 240.000 παραγγελίες άρθρων.

Το ΕΔΕΤΒ, που ξεκίνησε το 1994, αποτελεί ένα μοναδικό δίκτυο βιβλιοθηκών στην Ελλάδα στο οποίο συμμετέχουν και επωφελούνται από τη συνεργασία βιβλιοθήκες όλων των τύπων (ακαδημαϊκές, ερευνητικών ιδρυμάτων, νοσοκομείων, ειδικές κ.ά.). Οι βιβλιοθήκες-μέλη του ΕΔΕΤΒ έχουν τη δυνατότητα μέσω του Συστήματος Διαδανεισμού να αναζητήσουν και να εντοπίσουν, για λογαριασμό των χρηστών τους, τις βιβλιοθήκες του δικτύου που περιλαμβάνουν στη συλλογή τους ένα συγκεκριμένο περιοδικό. Στη συνέχεια μπορούν να παραγγείλουν online αντίγραφο ενός άρθρου στις βιβλιοθήκες που το έχουν. Έτσι διευρύνονται τα στενά όρια κάθε βιβλιοθήκης και διευκολύνεται η πολλαπλή αξιοποίηση της εθνικής συλλογής επιστημονικών περιοδικών.

Προκειμένου να είναι πιο ευέλικτη η διαδικασία ενημέρωσης και συντήρησης, καθώς και πιο φιλικό το περιβάλλον αναζήτησης και παραγγελίας, η λειτουργία του ΕΔΕΤΒ στηρίζεται σε τεχνολογικό περιβάλλον λογισμικού ανοικτού κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ), με σύγχρονη αρχιτεκτονική n-tier που διευκολύνει σημαντικά την παραμετροποίηση, συντήρηση και επέκταση του συστήματος. Ο εκσυγχρονισμός και οι αναβαθμίσεις της λειτουργίας του Δικτύου έχουν υλοποιηθεί αποκλειστικά από το ΕΚΤ.

Η επέκταση και βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών του Εθνικού Συλλογικού Καταλόγου Επιστημονικών Περιοδικών και του Συστήματος Διαδανεισμού Βιβλιοθηκών του ΕΔΕΤΒ εντάσσεται στο έργο 'Εθνικό Πληροφοριακό Σύστημα Έρευνας και Τεχνολογίας/Κοινωνικά Δίκτυα ? Περιεχόμενο Παραγόμενο από Χρήστες' (www.epset.gr), που υλοποιείται από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος 'Ψηφιακή Σύγκλιση' του ΕΣΠΑ, με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.