Καινοτόμα συστήματα από το Ινστιτούτο Πληροφορικής και το Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας χρησιμοποιήθηκαν στην πρόσφατη άσκηση μεγάλης κλίμακας EU POSEIDON 2011, με θέμα 'Τσουνάμι μετά από Ισχυρό Σεισμό στην Μεσόγειο', που πραγματοποιήθηκε στις 24-26 Οκτωβρίου στην Κρήτη. Οι τεχνολογίες που χρησιμοποιήθηκαν αφορούν ηλεκτρονικά συστήματα για τη διαλογή των θυμάτων, την έγκαιρη προειδοποίηση πληθυσμού και φορέων και τον συντονισμό των επιχειρήσεων μέσω γεωγραφικού πληροφοριακού συστήματος.
Συγκεκριμένα, το σύστημα ηλεκτρονικής διαλογής eTriage αναπτύχθηκε σε συνεργασία με το ΕΚΑΒ Κρήτης και ανταποκρίνεται στην ανάγκη γρήγορης αξιολόγησης και εκτίμησης της κατάστασης μεγάλου αριθμού θυμάτων, μετά από μια πιθανή καταστροφή. Σε αυτό βοηθούν τα ηλεκτρονικά πρωτόκολλα διαλογής START για ενήλικες και JUMPSTART για παιδιά, τα οποία έχει μεταφέρει το Ινστιτούτο Πληροφορικής του ΙΤΕ σε έξυπνα τηλέφωνα, ipad ή tablet των διασωστών του ΕΚΑΒ, σε σύνδεση με το σύστημα του ΕΚΑΒ Κρήτης και το σύστημα γεω-απεικόνισης του ΙΤΕ. Περισσότεροι από 40 διασώστες του ΕΚΑΒ απ? όλη την Κρήτη έχουν ήδη εκπαιδευτεί στο συγκεκριμένο σύστημα.
Η αναγνώριση/ταυτοποίηση των θυμάτων και η ενημέρωση/επικύρωση της πληροφορίας σε όλο τον κύκλο διαχείρισης, από τον τόπο της καταστροφής έως το νοσοκομείο, επιτυγχάνεται με τα χρωματικά κωδικοποιημένα βραχιολάκια διαλογής με μοναδικό κωδικό Query Response (QR) code, αναγνώσιμο από το έξυπνο τηλέφωνο, το ipad ή το tablet του διασώστη. Υπάρχει η δυνατότητα ενημέρωσης σχετικά με την κατάσταση του θύματος και ηλεκτρονικής συμπλήρωσης της κάρτας παράδοσης-παραλαβής (διαλογή β' φάσης) από το ιατρικό προσωπικό στην περιοχή περίθαλψης, στο ασθενοφόρο, ή στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Όλες οι πληροφορίες μεταφέρονται άμεσα στο Συντονιστικό Κέντρο του ΕΚΑΒ ώστε να συντονίζονται οι εμπλεκόμενοι φορείς και να γίνεται η αποτίμηση της καταστροφής.
Το σύστημα λειτουργεί με τη λογική της αυτόνομης περιοχής WiFi στον χώρο της καταστροφής, διασφαλίζοντας την επικοινωνία μεταξύ των ομάδων που επιχειρούν και συνθέτοντας την ακριβή εικόνα στον χώρο της καταστροφής. Σε περίπτωση που οι διαδικτυακές επικοινωνίες δεν επαρκούν, η επικοινωνία με το συντονιστικό κέντρο του ΕΚΑΒ γίνεται, κατά περίπτωση, μέσω δορυφορικού συστήματος, κινητού τηλεφώνου ή ασυρμάτου. Με την επάνοδο των διαδικτυακών επικοινωνιών, τα συστήματα συγχρονίζονται μεταξύ τους, ώστε το eTriage να είναι αυτόνομο και ανθεκτικό.
Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης πληθυσμού και φορέων αφορά την αποστολή SMS με συνδέσμους σε χάρτες επικινδυνότητας. Κατά τη διάρκεια της άσκησης POSEIDON, με εντολή του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης κ. Καρούζου, στάλθηκαν περισσότερα από 250 μηνύματα σε ασκούμενους, σε αγγλικά και ελληνικά. Τα μηνύματα περιλάμβαναν προειδοποίηση για τον τόπο και χρόνο εκδήλωσης τσουνάμι και διαδικτυακό σύνδεσμο σε χάρτη επικινδυνότητας. Ο χάρτης δημιουργήθηκε από το Ινστιτούτο Υπολογιστικών Μαθηματικών του ΙΤΕ. Η πληροφορία μορφοποιήθηκε σύμφωνα με το διεθνές πρωτόκολλο συναγερμών (Common Alert Protocol) για τσουνάμ, με στόχο τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων.
Τέλος, γεωγραφικό πληροφοριακό σύστημα εγκαταστάθηκε στο Περιφερειακό Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων και στα Συντονιστικά Όργανα Πολιτικής Προστασίας, στο Ηράκλειο και στα Χανιά, και συνδέθηκε με το πληροφοριακό σύστημα του ΕΚΑΒ, το Βενιζέλειο-Πανάνειο Γενικό Νοσοκομείο και το σύστημα eTriage στο πεδίο επιχειρήσεων. Στα κέντρα διαχείρισης κρίσεων υπήρχε συνεχής ενημέρωση, μέσω οθονών, για το χρονικό της άσκησης. Χάρτες πληροφορούσαν, με ένα πάτημα, για κάθε συμβάν, για τον αριθμό των θυμάτων και τη βαρύτητά τους, κ.ά., συμβάλλοντας άμεσα στην εκτίμηση της κατάστασης και τον συντονισμό των επιχειρήσεων. Σχετικές πληροφορίες ήταν διαθέσιμες σε πραγματικό χρόνο, σε πιστοποιημένους ελεγκτές και παρατηρητές της άσκησης, μέσω ειδικού λογαριασμού στο Twitter.
Το σύστημα έχει δοκιμαστεί με επιτυχία και από την Πολιτική Αμυνα Κύπρου, στο πλαίσιο ασκήσεων, ενώ πολλές ελληνικές περιφέρειες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να το προμηθευτούν. Το σύστημα καταχώρησης πληροφοριών έχει αναπτυχθεί με βάση Google Maps για την απεικόνιση των δεδομένων, και περιλαμβάνει στοιχεία για επεισόδια καταστροφής, περιστατικά που πρέπει να αντιμετωπιστούν (ανάγκες σε πόρους, υλικά, θύματα, κ.λπ), χρήσιμες πληροφορίες (σημεία συγκέντρωσης, διαθέσιμες υποδομές, κ.ά.). Το σύστημα αναπτύχθηκε από το Ινστιτούτο Πληροφορικής του ΙΤΕ, στο πλαίσιο του έργου POSEIDON με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 'Ελπίζουμε, οι καινοτόμες υπηρεσίες και νέες τεχνολογίες του ΙΤΕ να ενταχθούν στην πολιτική προστασία και να συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται από τους Δήμους, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, την Περιφέρεια Κρήτης, αλλά και το ΕΚΑΒ, μόνο στο πλαίσιο ασκήσεων αυξάνοντας την ετοιμότητα της κοινωνίας μας - απευχόμαστε πραγματικό γεγονός', δηλώνει η κα Κ. Χρονάκη, υπεύθυνη του έργου POSEIDON στο Ινστιτούτο Πληροφορικής του ΙΤΕ.