Ερευνητικές Υποδομές και Περιφερειακά Clusters στο επίκεντρο του WIRE II

17.06.2011

Ο συντονισμός εθνικών και ευρωπαϊκών πολιτικών για τη χρηματοδότηση Ερευνητικών Υποδομών, η διάθεση τουλάχιστον 30% των διαρθρωτικών πόρων για την έρευνα και την καινοτομία και η μακροχρόνια συνεργασία ευρωπαϊκών clusters για την 'έξυπνη εξειδίκευση (smart specialization)' των περιφερειών ήταν μεταξύ των προτάσεων του διεθνούς συνεδρίου 'Week of Innovation Regions in Europe (WIRE) 2011' που πραγματοποιήθηκε στις 7-9 Ιουνίου, στο Debrecen της Ουγγαρίας.

Το συνέδριο διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ουγγρική Προεδρία με κύριο θέμα τις πολιτικές για τα Περιφερειακά Clusters και τις Ερευνητικές Υποδομές, ως μέσο για την ενίσχυση της καινοτομίας και της περιφερειακής ανάπτυξης. Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης συμμετείχε ως Εθνικό Σημείο Επαφής για τα προγράμματα 'Ερευνητικές Υποδομές', 'Ερευνητικό Δυναμικό' και 'Περιφέρειες της Γνώσης' του 7ου Προγράμματος Πλαίσιο για την Έρευνα της ΕΕ, ως συντονιστής των ευρωπαϊκών δικτύων για τα δύο πρώτα προγράμματα και ως συνδιοργανωτής συνάντησης εργασίας με θέμα την ανάδειξη του ερευνητικής αριστείας και την αξιοποίηση των ερευνητικών υποδομών στις περιφέρειες σύγκλισης της ΕΕ.

Κύριο συμπέρασμα του συνεδρίου ήταν ότι πρέπει να μειωθεί η αποσπασματικότητα των ερευνητικών πολιτικών σε εθνικό, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο και να αξιοποιηθούν, συμπληρωματικά, όλα τα μέσα χρηματοδότησης (Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα, Πρόγραμμα για την Ανταγωνιστικότητα και την Καινοτομία, Διαρθρωτικά Προγράμματα, Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας, μηχανισμός RSFF, κ.λπ.). Ιδιαίτερα για τις Ερευνητικές Υποδομές, θα πρέπει να ξεπεραστούν τα εμπόδια για τη χρηματοδότησή τους από Διαρθρωτικά Ταμεία και να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των υφιστάμενων πανευρωπαϊκών και περιφερειακών υποδομών (Regional Partner Infrastructures).

Οι Ερευνητικές Υποδομές παράγουν γνώση, ενισχύουν την κινητικότητα των επιστημόνων, προωθούν επιστημονικά δίκτυα συνεργασίας και δημιουργούν θέσεις εργασίας. Η ενίσχυσή τους από τις δημόσιες αρχές, με στρατηγικές δράσεις σε τοπικό επίπεδο, μπορεί να επιτευχθεί μέσω των clusters, καθώς τα τελευταία παράγουν βιομηχανική καινοτομία. Προτάσεις που συζητήθηκαν ήταν η ανάπτυξη εθνικών 'μητρώων' ερευνητικών υποδομών, η διαμόρφωση ενός παραδείγματος ανοικτής ερευνητικής υποδομής, η εισαγωγή των υποδομών στα ερευνητικά clusters (που, μέχρι σήμερα, αποτελούνται από επιχειρήσεις, ερευνητικούς οργανισμούς και φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης), κ.ά.

Οι προτάσεις για τα clusters περιλαμβάνουν τη σύνδεσή τους με κέντρα αριστείας, την κατάρτιση άριστων διαχειριστών, την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, τη σύνδεση με την αριστεία και την καινοτομία, και την προώθηση της έξυπνης εξειδίκευσης.

Όσον αφορά το πρόγραμμα 'Ερευνητικό Δυναμικό', το οποίο χρηματοδοτεί την άριστη έρευνα σε περιφέρειες σύγκλισης και απόκεντρες περιφέρειες της ΕΕ, προτείνεται να παραμείνει στο ευρωπαϊκό πλαίσιο για την έρευνα και την καινοτομία, και όχι να μεταφερθεί στα προγράμματα συνοχής, καθώς στοχεύει στην επιστημονική αριστεία και στην ενσωμάτωση των λιγότερο προηγμένων περιφερειών στον Ευρωπαϊκό Χώρο Έρευνας.

Οι παρουσιάσεις και τα συμπεράσματα του Συνεδρίου είναι διαθέσιμα στον δικτυακό τόπο: www.wire2011.eu