Δύο νομοθετικές προτάσεις για φθηνότερες και ευκολότερες ευρεσιτεχνίες στην Ευρώπη κατέθεσε πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στόχος είναι οι εταιρείες ή/και τα φυσικά πρόσωπα να μπορούν να προστατεύουν τις εφευρέσεις τους μέσω ενιαίου ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνίας, με ισχύ σε 25 κράτη μέλη του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ, EPO) και κόστος που δεν θα ξεπερνά τα 680 ευρώ. Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Michel Barnier, αρμόδιο για θέματα εσωτερικής αγοράς και υπηρεσιών, oι ρυθμίσεις αυτές, οι οποίες διαβιβάζονται πλέον στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προς εξέταση, θα αποτελέσουν κίνητρο για την ευρωπαϊκή καινοτομία.
Το σημερινό ευρωπαϊκό καθεστώς για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας είναι αρκετά δαπανηρό και πολύπλοκο. Η εξέταση των αιτήσεων και η χορήγηση των διπλωμάτων γίνεται από το ΕΓΔΕ, το οποίο περιλαμβάνει 38 χώρες. Ο εφευρέτης πρέπει, ωστόσο, να επικυρώσει το δίπλωμα σε κάθε μία χώρα στην οποία ζητείται η προστασία της ευρεσιτεχνίας, διαδικασία που αυξάνει το κόστος μετάφρασης και διαχείρισης. Για παράδειγμα, για την επικύρωση ενός διπλώματος στο σύνολο των 27 χωρών της ΕΕ, το κόστος ανέρχεται περίπου σε 32.000 ευρώ, εκ των οποίων 23.000 ευρώ αφορούν μόνο τη μετάφραση, ενώ το αντίστοιχο κόστος στις ΗΠΑ ανέρχεται κατά μέσο όρο σε 1.850 ευρώ. Για τη διατήρηση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, καταβάλλονται ετησίως τέλη ανανέωσης για κάθε χώρα, ενώ η μεταβίβαση της ευρεσιτεχνίας ή συμφωνίας για άδεια χρήσης της εφεύρεσης, που αποτελεί το αντικείμενο της ευρεσιτεχνίας, καταχωρείται με τον ίδιο τρόπο.
Με βάση τις προτάσεις της ΕΕ, καθιερώνεται ενιαίο καθεστώς προστασίας των ευρεσιτεχνιών στο έδαφος των 25 κρατών μελών του ΕΓΔΕ. Το δίπλωμα θα διασφαλίζει το ίδιο επίπεδο προστασίας για την εφεύρεση στις 25 χώρες και το κόστος θα ανέρχεται σε 680 ευρώ, μετά από μεταβατικό χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα κόστη θα παραμείνουν κάτω από 2.500 ευρώ.
Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται σε οποιαδήποτε γλώσσα, αν και το ΕΓΔΕ θα εξακολουθήσει να τις εξετάζει στην αγγλική, τη γαλλική ή τη γερμανική γλώσσα. Οι αιτήσεις που θα υποβάλλονται σε γλώσσα διαφορετική από τις επίσημες του ΕΓΔΕ, θα μεταφράζονται και θα αντισταθμίζεται το σχετικό κόστος. Μετά την απονομή του διπλώματος ευρεσιτεχνίας, τα αιτήματα που καθορίζουν το πεδίο εφαρμογής της προστασίας θα μεταφράζονται στις άλλες δύο επίσημες γλώσσες του ΕΓΔΕ.
Για ένα μέγιστο μεταβατικό χρονικό διάστημα 12 ετών, τα ευρωπαϊκά διπλώματα ευρεσιτεχνίας τα οποία έχουν απονεμηθεί στη γαλλική ή στη γερμανική γλώσσα και έχουν χαρακτηριστικά ενιαίου καθεστώτος θα πρέπει να μεταφραστούν στην αγγλική γλώσσα. Τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας που έχουν απονεμηθεί στην αγγλική γλώσσα θα πρέπει να μεταφραστούν σε άλλη επίσημη γλώσσα της ΕΕ. Αυτές οι μεταφράσεις θα είναι αναγκαίες μέχρι να επιτευχθεί μηχανική μετάφραση υψηλής ποιότητας, ώστε να εξασφαλίζεται η προσβασιμότητα στις πληροφορίες σχετικά με τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας.
Η πρόταση της Επιτροπής σχετικά με ενιαίο καθεστώς για τις ευρεσιτεχνίες συζητείται για περισσότερο από μία δεκαετία, χωρίς να έχει επιτευχθεί συμφωνία για τους κανόνες που αφορούν γλωσσικά θέματα. Τον Δεκέμβριο του 2010 η Επιτροπή κατέθεσε πρόταση για να επιτραπεί η διαδικασία της ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα αυτό, και τον Μάρτιο, το Συμβούλιο για την ανταγωνιστικότητα ενέκρινε την απόφαση για τη θέσπιση ενιαίου καθεστώτος προστασίας στις επικράτειες των 25 συμμετεχόντων κρατών μελών. Η Επιτροπή ελπίζει ότι η Ισπανία και η Ιταλία, οι οποίες δεν συμμετέχουν ακόμη, θα προσχωρήσουν στην ενισχυμένη συνεργασία.