Η νεώτερη ανακάλυψη στον τομέα της αντιγήρανσης φέρει ελληνική υπογραφή, προέρχεται από τη φύση και προέκυψε από το πενταετές ερευνητικό έργο για τους μηχανισμούς προστασίας από τη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο, για το οποίο συνεργάστηκαν το Εργαστήριο Έρευνας & Ανάπτυξης της γνωστής εταιρείας καλλυντικών Κορρές, το Ινστιτούτο Bιολογικών Eρευνών και Bιοτεχνολογίας (ΙΒΕΒ) του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) και το Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η αντιγήρανση αποτελεί μέγιστη πρόκληση στη βιομηχανία της ομορφιάς και η νέα αυτή ανακάλυψη πρεσβεύει ότι ο χρόνος μπορεί να 'σταματήσει' με φυσικό τρόπο, ανατρέποντας τη θεωρία που θέλει μόνο τις συμβατικές αντιγηραντικές κρέμες να έχουν αποτελεσματική δράση. Η σημασία, όμως, του σημαντικού αυτού επιστημονικού επιτεύγματος που βρήκε άμεσα μια θέση στην αγορά, ως αντιγηραντικό προϊόν της εταιρείας Κορρές ΑΕ Φυσικά Προϊόντα, δεν περιορίζεται στην καλλωπιστική δράση.
Κύριος άξονας της έρευνας είναι το πρωτεάσωμα, βασικός μηχανισμός εξυγίανσης των πρωτεϊνών του κυττάρου, και η ενδυνάμωσή του με σκοπό την προστασία και διασφάλιση της μακροζωίας του κυττάρου. Το πρωτεάσωμα αποτελεί βασικό μηχανισμό προστασίας του νεανικού φαινότυπου των κυττάρων. Δρα καταλυτικά στη διαδικασία αποδόμησης και απομάκρυνσης των κατεστραμμένων πρωτεϊνών από τα κύτταρα, ενώ συντελεί στην αποτοξίνωση των κυττάρων και στην απελευθέρωση των απαραίτητων δομικών στοιχείων (αμινοξέα) που χρειάζονται για τη δημιουργία νέων, υγιών πρωτεϊνών, όπως κολλαγόνο και ελαστίνη.
Όπως έχει αποδειχθεί, η ενεργότητα του πρωτεασώματος μειώνεται κατά τη γήρανση, οδηγώντας σε μειωμένο ρυθμό σχηματισμού νέων πρωτεϊνών. Ενισχύοντας την ενεργότητα του πρωτεασώματος, αυξάνεται η παραγωγή νέων υγιών πρωτεϊνών, με αποτέλεσμα τη συνεχή ανανέωση της επιδερμίδας.
Η έρευνα στο Ινστιτούτο Bιολογικών Eρευνών και Bιοτεχνολογίας ΙΒΕΒ του ΕΙΕ εστιάστηκε στην εργαστηριακή μελέτη της δράσης περισσότερων από 50 ισχυρών φυσικών αντιοξειδωτικών ουσιών σε κύτταρα-ινοβλάστες, καθώς και της επίδρασής τους στη λειτουργία του πρωτεασώματος. Από τα φυσικά ενεργά συστατικά που εξετάστηκαν σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το φλαβονοειδές Κερσετίνη, το οποίο προέρχεται από τη βελανιδιά και έχει αποδεδειγμένη αντιοξειδωτική δράση, παρουσίασε εξαιρετική δράση στην αύξηση της ενεργότητας του πρωτεασώματος και στην ανανέωση των κυττάρων, σε σχέση με τους βασικούς βιολογικούς δείκτες γήρανσης.
Το αποτέλεσμα ήταν η σειρά προϊόντων Κερσετίνη & Βελανιδιά με αντιρυτιδιτική/αντιγηραντική δράση, για την οποία αναμένεται η κατοχύρωση με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Τα προϊόντα υποβλήθηκαν σε διεξοδικές κλινικές μελέτες από ανεξάρτητους φορείς, συμπεριλαμβανομένων blind trials (τεστ στο πλαίσιο του οποίου δεν είναι αναγνωρίσιμη η μάρκα του προϊόντος) και crash-tests με τα καλύτερα προϊόντα αντιγήρανσης της αγοράς, καταγράφοντας ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά σε όλα τα ουσιαστικά πεδία, μεταξύ των οποίων και η μείωση των ρυτίδων.
Σύμφωνα μάλιστα με σχετικές μελέτες, το καλλυντικό προϊόν ενεργοποιεί την παραγωγή νέων κυττάρων και τη σύνθεση πρωτεϊνών από το πρώτο 24ώρο (in vitro μελέτης της αποτελεσματικότητας της κρέμας) και παρουσιάζει επανορθωτική δράση στα σημάδια του χρόνου (in vivo κλινικές μελέτες ? τεστ αυτοαξιολόγησης για 8 εβδομάδες χρήσης).
Η ανακάλυψη του συγκεκριμένου μηχανισμού της επανενεργοποίησης του πρωτεασώματος που υπολειτουργεί λόγω γήρανσης, δεν περιορίζεται στην κοσμετολογία. Η δυνατότητα παρέμβασης στο πρωτεάσωμα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και για την αντιμετώπιση και θεραπεία σοβαρών ασθενειών που σχετίζονται με τη γήρανση, όπως ο καρκίνος και η νόσος του Αλτσχάιμερ. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι η ανακάλυψη της πρωτεϊνικής αποδόμησης (σύστημα ουβικιτίνη-πρωτεάσωμα) στην οποία στηρίζεται το ερευνητικό πρόγραμμα του ΙΒΕΒ, βραβεύτηκε με το Νόμπελ Χημείας 2004.
Το 'Πρόγραμμα Μοριακής και Κυτταρικής Γήρανσης' του ΙΒΕΒ/ΕΙΕ αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρισμένα παγκοσμίως ερευνητικά προγράμματα στον τομέα Πρωτεάσωμα και Ανθρώπινη Γήρανση, με ένα μεγάλο αριθμό διεθνώς αναγνωρισμένων δημοσιεύσεων.
Ο διευθυντής ερευνών του ΙΒΕΒ, κ. Στάθης Γκόνος, σε συνέντευξή του στο περιοδικό 'Καινοτομία, Έρευνα και Τεχνολογία' (τ. 77) μιλάει για τα ερευνητικά επιτεύγματα του Ινστιτούτου στον τομέα της αντιγήρανσης, για τα επόμενα βήματα, αλλά και για τη σύνδεση έρευνας και παραγωγής στη χώρα μας.
Σημειώνεται ότι την Τρίτη 16 Νοεμβρίου, στο πλαίσιο του κύκλου ομιλιών 'Κοινωνία & Υγεία: Σύγχρονες εξελίξεις και προβληματισμοί' του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, ο Σ. Γκόνος θα μιλήσει με θέμα 'Μοριακοί μηχανισμοί αντιγήρανσης: Νεότερες εξελίξεις'. Η εκδήλωση, η οποία περιλαμβάνει άλλες δύο διαλέξεις στη θεματολογία 'Αισθητική Δερματολογία' πραγματοποιείται στο ΕIE (Βασ. Κωνσταντίνου 48, Αθήνα) στις 19.30, με ελεύθερη είσοδο.
Links
- Συνέντευξη Σ. Γκόνου στο 'Καινοτομία
- Έρευνα και Τεχνολογία'
- Iνστιτούτο Bιολογικών Eρευνών και Bιοτεχνολογίας (IBEB/EIE)
- Κορρές Φυσικά Προϊόντα
- Α' Κύκλος Ομιλιών 'Κοινωνία & Υγεία: Σύγχρονες Εξελίξεις και Προβληματισμοί' (pdf)