Η Helga Nowotny νέα Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας

26.03.2010

Η Καθηγήτρια Helga Nowotny εξελέγη ομόφωνα Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας (European Research Council-ERC) και, από την 1η Μαρτίου, διαδέχθηκε τον Καθηγητή Φώτη Καφάτο, ο οποίος παραιτήθηκε για να επικεντρωθεί στην ερευνητική του δραστηριότητα στο Imperial College του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Helga Nowotny, μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος του ΕRC, είναι ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνικών Επιστημών στο Swiss Federal Institute of Technology (ETH) της Ζυρίχης και Πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής του Πανεπιστημίου της Βιέννης, ενώ την περίοδο 2001-2005, ήταν Πρόεδρος του EURAB (European Research Advisory Board), του συμβουλευτικού οργάνου της ΕΕ για την επιστημονική έρευνα.

Σύμφωνα με την H. Nowotny, η πρωτοποριακή έρευνα είναι η πιο αποτελεσματική πηγή για νέες ιδέες, αλλά και για την ανάδειξη της επόμενης γενιάς άριστων ερευνητών που χρειάζεται η Ευρώπη για να μεγιστοποιήσει τις επιδόσεις της στην καινοτομία. Το ERC καθιερώθηκε γρήγορα ως σημαντικός χρηματοδοτικός οργανισμός σε παγκόσμιο επίπεδο και θα συνεχίσει να συμβάλλει σημαντικά στη διαμόρφωση της μοναδικής ευρωπαϊκής κουλτούρας για την έρευνα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (European Research Council, ERC) είναι το αρμόδιο όργανο για τη χρηματοδότηση της βασικής έρευνας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στόχος είναι να δώσει τη δυνατότηα στους καλύτερους επιστήμονες να αξιοποιήσουν στο μέγιστο τις ικανότητές τους για πρωτοποριακή έρευνα, μέσα από το Ειδικό Πρόγραμμα 'Ιδέες' του 7ου Προγράμματος Πλαίσιο για την Έρευνα της ΕΕ.

Πρώτος Πρόεδρος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ERC, για την περίοδο 2006-2010, ήταν ο Έλληνας καθηγητής Βιολογίας Φώτης Καφάτος, ο οποίος παραιτήθηκε πριν από την επίσημη λήξη της θητείας του, για να επιστρέψει στα διδακτικά και ερευνητικά του καθήκοντα, και ειδικότερα στην έρευνα για την καταπολέμηση της ελονοσίας. Ο καθηγητής Φώτης Καφάτος κατέχει σήμερα την έδρα 'Insect Immunogenetics' στο Πανεπιστήμιο Imperial College. Υπήρξε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Harvard, καθώς και στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Κρήτης. Ίδρυσε το Τμήμα Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας και εργάστηκε εκεί ως διευθυντής, ενώ την περίοδο 1993-2005 διετέλεσε Γενικός Διευθυντής στο Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας.

Σε πρόσφατη μάλιστα συνέντευξή του στο περιοδικό Νature, ο καθ. Φ. Καφάτος επισημαίνει ότι το ERC συνέβαλε στην προσέλκυση 3.000 διακεκριμένων επιστημόνων από άλλα μέρη του κόσμου, ενώ έπεισε τα ευρωπαϊκά κράτη να επενδύσουν περισσότερα χρήματα στην έρευνα. Επίσης, υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει το επόμενο διάστημα ευρωπαϊκή νομοθεσία που θα εγκαθιδρύσει το ERC ως μόνιμο θεσμό, αλλά και ότι το ERC θα πρέπει να χρηματοδοτήσει στο μέλλον και νέες ερευνητικές πρωτοβουλίες, όπως την υποστήριξη διδακτορικών προγραμμάτων και ινστιτούτων προηγμένων σπουδών.

Στα τρία πρώτα χρόνια της λειτουργίας του ERC, του πρώτου ευρωπαϊκού οργανισμού που χρηματοδοτεί τους καλύτερους επιστήμονες για να διεξάγουν πρωτοποριακή έρευνα στην Ευρώπη, υποβλήθηκαν περίπου 15.000 προτάσεις για χρηματοδότηση και υπογράφηκαν 600 συμβόλαια με συνολική χρηματοδότηση 900 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται πως 11 έργα Ελλήνων ερευνητών υλοποιούνται στη χώρα μας.