Ένα νέο εργαλείο που θα βοηθήσει όλα τα σχολεία στην ΕΕ, καθώς και στη Ρωσία, τη Γεωργία και τη Σερβία να αξιολογήσουν τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούν την ψηφιακή τεχνολογία για τη διδασκαλία και τη μάθηση παρουσίασε στις 25 Οκτωβρίου 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Πρόκειται για το εργαλείο SELFIE (Self-reflection on Effective Learning by Fostering the use of Innovative Educational Technologies – Αυτοαξιολόγηση για την αποτελεσματική μάθηση με την ενίσχυση της χρήσης καινοτόμων εκπαιδευτικών τεχνολογιών) το οποίο θα τεθεί στη διάθεση - σε εθελοντική βάση - 76,7 εκατομμυρίων μαθητών και εκπαιδευτικών από 250.000 σχολεία.
Κάθε ενδιαφερόμενο σχολείο (ανώτερες τάξεις της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, δευτεροβάθμια και επαγγελματική εκπαίδευση) μπορεί να εγγραφεί στην πλατφόρμα SELFIE και να διενεργήσει την αυτοαξιολόγησή του, ακολουθώντας 7 βήματα. Στόχος της Επιτροπής είναι η συμμετοχή ενός εκατομμυρίου μαθητών, εκπαιδευτικών και διευθυντών σχολείων έως τα τέλη του 2019.
Πώς λειτουργεί το SELFIE
Το SELFIE είναι ένα εργαλείο που έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει τα σχολεία να ενσωματώσουν αποτελεσματικά τις ψηφιακές τεχνολογίες στη διδασκαλία, τη μάθηση και την αξιολόγηση των μαθητών. Το SELFIE μπορεί να καταγράψει τί λειτουργεί ικανοποιητικά, πού χρειάζονται βελτιώσεις και ποιές θα πρέπει να είναι οι προτεραιότητες. Το εργαλείο είναι διαθέσιμο σήμερα στις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ θα προστεθούν και άλλες γλώσσες στο μέλλον. Το SELFIE συγκεντρώνει - ανωνύμως - τις απόψεις των μαθητών, των εκπαιδευτικών και των υπευθύνων του σχολείου σχετικά με το πώς χρησιμοποιείται η τεχνολογία στο σχολείο τους. Αυτό πραγματοποιείται μέσω σύντομων προτάσεων και ερωτημάτων και αξιοποιώντας μια απλή πενταβάθμια κλίμακα. Τα ερωτήματα καλύπτουν τομείς όπως η ηγεσία, η υποδομή, η κατάρτιση των εκπαιδευτικών και οι ψηφιακές δεξιότητες των μαθητών.
Για τη συμπλήρωση των ερωτηματολογίων απαιτούνται περίπου 30 λεπτά. Τα ερωτήματα είναι προσαρμοσμένα σε κάθε ομάδα. Για παράδειγμα, οι μαθητές απαντούν σε ερωτήσεις που αφορούν τη μαθησιακή εμπειρία τους, οι εκπαιδευτικοί σε ερωτήσεις σχετικές με τις πρακτικές κατάρτισης και διδασκαλίας και οι επικεφαλής του σχολείου για τον σχεδιασμό και τη γενική στρατηγική ως προς τη χρήση των τεχνολογιών. Με βάση τα στοιχεία αυτά, το εργαλείο παράγει έναν έλεγχο προόδου - μια φωτογραφία «SELFIE» - των δυνατών σημείων και των αδυναμιών ενός σχολείου όσον αφορά τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών για διδασκαλία και μάθηση. Όσο περισσότερα άτομα από το σχολείο συμμετέχουν, τόσο πιο ακριβές θα είναι το SELFIE σχετικά με το σχολείο τους.
Σημειώνεται ότι μόνο το σχολείο, που συμμετέχει στη διαδικασία, μπορεί να δει τα πορίσματα που θα αντληθούν από το SELFIE. Τα αποτελέσματα αυτά δεν κοινοποιούνται σε κανέναν, εκτός εάν το ίδιο το σχολείο το επιλέξει. Τα πορίσματα θα βοηθήσουν τους συμμετέχοντες να διαπιστώσουν σε ποιο επίπεδο βρίσκονται και από το σημείο αυτό, θα μπορέσουν να ξεκινήσουν μια συζήτηση για τη χρήση της τεχνολογίας και να αναπτύξουν ένα σχέδιο δράσης για το σχολείο τους. Το SELFIE μπορεί εν συνεχεία να χρησιμοποιηθεί σε μεταγενέστερο στάδιο για τη μέτρηση της προόδου και την προσαρμογή του σχεδίου δράσης.
Η ανάπτυξη του SELFIE
Τα εγκαίνια του SELFIE πραγματοποιήθηκαν στις 25 Οκτωβρίου 2018 στο σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης "Klementyna Hoffmanowa", στην πόλη της Βαρσοβίας. Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εκπαίδευσης, Νεολαίας, Αθλητισμού και Πολιτισμού Τίμπορ Νάβρατσιτς και η υπουργός Παιδείας της Πολωνίας, Anna Zalewska, επισκέφτηκαν το σχολείο για να γνωρίσουν τους μαθητές και τους καθηγητές και για να διαπιστώσουν με ποιον τρόπο το σχολείο αυτό έχει ενσωματώσει την τεχνολογία στη μάθηση.
Στο πλαίσιο της επίσκεψής του στο σχολείο, ο Τίμπορ Νάβρατσιτς, δήλωσε σχετικά: «Το SELFIE μπορεί να βοηθήσει τα σχολεία μας να ενσωματώσουν τις νέες τεχνολογίες στη διδασκαλία και τη μάθηση με εύστοχο και ολοκληρωμένο τρόπο. Μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην προετοιμασία του χώρου της εκπαίδευσης στην Ευρώπη για την ψηφιακή εποχή, καθώς συγκεντρώνει τις απόψεις των διευθυντών σχολείων, των εκπαιδευτικών και των μαθητών. Είμαι πεπεισμένος ότι το SELFIE θα μας βοηθήσει να ενισχύσουμε τις ψηφιακές δεξιότητες των Ευρωπαίων πολιτών. Αυτό έχει βασική σημασία εάν θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα στον καθένα να επωφεληθεί από τις ευκαιρίες της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας της γνώσης. Και είναι απαραίτητο για την οικοδόμηση κοινωνιών στις οποίες οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες με αυτοπεποίθηση και κριτικό πνεύμα αντί να είναι παθητικοί καταναλωτές νέων τεχνολογιών.»
Σημειώνεται ότι το SELFIE αποτελεί μία από τις 11 πρωτοβουλίες του σχεδίου δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση, το οποίο υπέβαλε η Επιτροπή τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους. Το σχέδιο δράσης έχει ως σκοπό να ενισχύσει τις ψηφιακές δεξιότητες στην Ευρώπη και να υποστηρίξει την καινοτόμο χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών στην εκπαίδευση και τη μάθηση. Η Επιτροπή εργάστηκε από κοινού με τα υπουργεία Παιδείας και με κοινότητα εμπειρογνωμόνων σε θέματα ψηφιακής εκπαίδευσης απ' όλη την Ευρώπη για να αναπτύξει το εργαλείο SELFIE. Μεταξύ των ιδρυμάτων‑εταίρων συγκαταλέγονται το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ανάπτυξη της Επαγγελματικής Κατάρτισης (CEDEFOP) και το Ίδρυμα Τεχνολογιών της Πληροφορίας στην Εκπαίδευση της UNESCO.
Μια αρχική έκδοση του εργαλείου δοκιμάστηκε πέρυσι σε 650 σχολεία από 14 χώρες. Αυτή η δοκιμή παρήγαγε 67.000 σχόλια σχετικά με τον τρόπο περαιτέρω απλούστευσης και βελτίωσης του εργαλείου.
Τα επόμενα βήματα
Το SELFIE είναι ήδη διαθέσιμο στα σχολεία της Σερβίας, ενώ, από τις αρχές του επόμενου έτους, θα διατίθεται σε όλες τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Το πρώτο συνέδριο για το SELFIE θα διοργανωθεί στη Μαδρίτη στις 4-5 Απριλίου 2019, σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας της Ισπανίας και θα φέρει σε επαφή σχολεία από όλη την Ευρώπη τα οποία χρησιμοποιούν το εργαλείο αυτό και οι εμπειρίες και παρατηρήσεις τους θα χρησιμοποιηθούν για την περαιτέρω βελτίωση του εργαλείου.
Η Επιτροπή θα αναπτύξει επίσης υποστηρικτικό υλικό για τα σχολεία, για να τα βοηθήσει να κάνουν τα απαραίτητα βήματα, ώστε να ενισχύσουν τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών, αφού θα έχουν συμπληρώσει το SELFIE. Ακόμα, η Επιτροπή διερευνά πιθανές συνέργειες με υπάρχοντα δίκτυα εκπαιδευτικών και σχολείων, και ειδικότερα με το eTwinning, μια διαδικτυακή πλατφόρμα που υποστηρίζεται από το πρόγραμμα Erasmus+, το οποίο έχει εξελιχθεί στο μεγαλύτερο δίκτυο εκπαιδευτικών παγκοσμίως.