Οι 3 Ερευνήτριες που τιμήθηκαν με τα Ελληνικά Βραβεία 2016 L’Oréal-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη

Σε τρεις Ελληνίδες ερευνήτριες των Βιοεπιστημών και των Φυσικών Επιστημών απονεμήθηκαν τα “Ελληνικά Βραβεία 2016 L’Oréal-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη”. Η απονομή πραγματοποιήθηκε σε μια μεγάλη τελετή, την Πέμπτη, 1 Δεκεμβρίου 2016, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Οι 3 νεαρές διακεκριμένες Ερευνήτριες που τιμήθηκαν για το σημαντικό ερευνητικό τους έργο, για τη συνεισφορά και την αφοσίωσή τους στην Επιστήμη είναι:

• η Δρ. Καλλιόπη ΔΑΣΥΡΑ (Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Αστροφυσικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών),
  με πεδίο έρευνας "Πώς επιδρούν οι μαύρες τρύπες στην εξέλιξη των γαλαξιών",
• η Δρ. Ελένη ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ (Επίκουρος Καθηγήτρια Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, τμήματος Χημείας, τομέα Ανόργανης με ειδίκευση στην Βιοανόργανη Χημεία, , Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας EKΕΦΕ ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ)
  με πεδίο έρευνας "Στοχευμένα συστήματα μεταφοράς φαρμάκων για την καταπολέμηση του καρκίνου του μαστού και του προστάτη" και
• η Δρ. Μαρία ΜΠΡΑΟΥΔΑΚΗ (Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών)
  με πεδίο έρευνας "Διερεύνηση των επιγενετικών μηχανισμών των εμβρυονικών νεοπλασμάτων του κεντρικού νευρικού συστήματος της παιδικής ηλικίας".

Το πρόγραμμα “Ελληνικά Βραβεία L’Oréal-UNESCO” αναγνωρίζει και επιβραβεύει ανερχόμενες γυναίκες επιστήμονες που έχουν υλοποιήσει στην Ελλάδα υποδειγματική έρευνα με σημαντική επιστημονική αξία στο πεδίο των Βιοεπιστημών και των Φυσικών Επιστημών. Πέρα από την ηθική επιβράβευση, τα βραβεία έχουν σκοπό να ενθαρρύνουν τις νέες Ελληνίδες Επιστήμονες στη συνέχιση της ερευνητικής τους σταδιοδρομίας και γι’ αυτό συνοδεύονται από οικονομική ενίσχυση αξίας 10.000 ευρώ το καθένα.

H Δρ Καλλιόπη Δασύρα ολοκλήρωσε το 2002 τις σπουδές της στη Φυσική και το μεταπτυχιακό της το 2003 στην Αστροφυσική, στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Πραγματοποίησε τη διδακτορική της διατριβή, με θέμα τις αλλαγές που επιφέρουν οι συγκρούσεις γαλαξιών στη δομή και την εξέλιξή τους, στο Ινστιτούτο Max Planck και στο Πανεπιστήμιο Ludwig Maxilimilians, στη Γερμανία. Το 2006, μετακόμισε στις ΗΠΑ όπου ξεκίνησε το πρώτο της μεταδιδακτορικό ερευνητικό συμβόλαιο στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech) με σκοπό να διερευνήσει μεταβολές στις ιδιότητες των γαλαξιών για διαφορετικές χρονικές περιόδους του Σύμπαντος.

Στη συνέχεια, διετέλεσε μεταδιδακτορικός ερευνητικός συνεργάτης σε δύο ινστιτούτα στη Γαλλία: στο Commissariat à L’ Energie Atomique και στο Αστεροσκοπείο του Παρισιού, καθώς και στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έκτοτε μελετά την επίδραση των μαύρων τρυπών στην εξέλιξη γαλαξιών μέσω ανέμων που δημιουργούν, όταν εκλύουν ενέργεια εξαιτίας υλικού που απορρόφησαν. Ως παρατηρησιακός αστροφυσικός, έχει χρησιμοποιήσει μερικά από τα μεγαλύτερα διαστημικά και επίγεια τηλεσκόπια όπως τα Hubble, Spitzer, Herschel, Very Large Telescope (VLT) και Atacama Large Millimeter Array (ALMA). Στην πορεία της καριέρας της έχει χρηματοδοτηθεί από τη NASA και τη Γαλλική Διαστημική Εταιρεία (CNES), ενώ είναι από τους λίγους ερευνητές που έχει κερδίσει δύο φορές την ανταγωνιστική υποτροφία Marie Curie Intra-European Fellowship.

Η  Δρ Ελένη Ευθυμιάδου είναι πτυχιούχος του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Αθηνών-ΕΚΠΑ (1999-2004) όπου πραγματοποίησε τις μεταπτυχιακές της σπουδές σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος", στο Ινστιτούτο Φυσικοχημείας (2004-2006). Η διδακτορική της διατριβή είχε ως αντικείμενο τη σύνθεση, τον χαρακτηρισμό και τη βιολογική αξιολόγηση συμπλόκων ενώσεων για την καταπολέμηση του καρκίνου. Η Δρ Ε. Ευθυμιάδου έλαβε υποτροφία για την ολοκλήρωση του διδακτορικού της από το ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», ενώ πολλές ανακοινώσεις της βραβεύθηκαν σε συνέδρια φαρμακευτικού ενδιαφέροντος (2006-2009). Το 2010 ολοκλήρωσε το δεύτερο μεταπτυχιακό της στον τομέα της «Κατάλυσης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος» από το Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο.

Η μεταδιδακτορική της σταδιοδρομία ξεκίνησε στον Δημόκριτο στο έργο ERC Advanced grand (2009-2013), ΙΔΕΕΣ-Νανοθεραπεία, στο Ινστιτούτο Νανοεπιστήμης και Νανοτεχνολογίας, στο εργαστήριο SOL-GEL, με θέμα τα στοχευμένα συστήματα μεταφοράς φαρμάκων για την καταπολέμηση του καρκίνου του μαστού και του προστάτη. Στη συνέχεια συμμετείχε στη συγγραφή του έργου ERC-PoC επιτυχώς ως συνέχεια των επιτυχών αποτελεσμάτων του πρώτου ERC με στόχο την in vivo συγκριτική μελέτη ως προς την αποτελεσματικότητα της θεραπείας ενός εμπορικού σκευάσματος.

Ειδικότερα, η Δρ Ε. Ευθυμιάδου ασχολείται με την θεραπεία του καρκίνου του μαστού και του προστάτη μέσο της νανοτεχνολογίας. Είναι γνωστό ότι η κλασική θεραπεία του καρκίνου βασίζεται στην χειρουργική παρέμβαση όπου μπορεί να πραγματοποιηθεί, χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία οδηγώντας σε θάνατο όχι μόνο τα καρκινικά αλλά και τα υγιή κύτταρα οδηγώντας σε τοξικά φαινόμενα στον οργανισμό των ασθενών. Η νανοτεχνολογία στο χώρο αυτό έρχεται να δώσει λύσεις μεταφέροντας το φάρμακο στην περιοχή του όγκου αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα τοπικά αποφεύγοντας περαιτέρω τοξικά φαινόμενα στον οργανισμό. Η προσέγγιση αυτή αντιμετωπίζει το πρόβλημα του καρκίνου πιο αποτελεσματικά, βελτιώνοντας τη ζωή των ασθενών που νοσούν από τον καρκίνο. Πιο συγκεκριμένα, η Ε. Ευθυμιάδου ανέπτυξε υβριδικά νανοδοχεία κατάλληλα τροποποιημένα με ειδικά μόρια στόχευσης με σκοπό την εκλεκτική αλληλεπίδραση των συστημάτων αυτών με τους νοσούντες ιστούς και την απελευθέρωση του περιεχόμενου φαρμάκου εξαιτίας των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών που επικρατούν στο περιβάλλον του όγκου έναντι των υγειών ιστών, όπως το όξινο pH, η αυξημένη θερμοκρασία και το οξειδοαναγωγικό περιβάλλον. Σε συνεργασία με άλλα ερευνητικά κέντρα της χώρας και του εξωτερικού έγινε αξιολόγηση των συστημάτων αυτών για την προκύπτουσα τοξικότητα μέσο in vitro και in vivo πειραμάτων και τα ερευνητικά αποτελέσματα δημοσιεύονται σε διεθνή περιοδικά.

Πρόσφατα, η Ε. Ευθυμιάδου εκλέχθηκε Επίκουρος Καθηγήτρια του ΕΚΠΑ στο τμήμα Χημείας, στον τομέα της Ανόργανης με ειδίκευση στη Βιοανόργανη Χημεία. Παράλληλα, συμμετέχει στη δράση COST Radiomag για τη σύνθεση νανοσωματιδίων σιδήρου για τη μελέτη της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας της υπερθερμίας.

Η Δρ Μαρία Μπραουδάκη είναι πτυχιούχος του Τμήματος Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου του Κόβεντρι, στη Βρετανία. Πραγματοποίησε τη διδακτορική της διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Άστον, στο Μπέρμιγχαμ, με αντικείμενο τη Μοριακή Μικροβιολογία. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών ειδίκευσης στη Μοριακή Ιατρική από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ το 2017 αναμένεται να ολοκληρώσει τον δεύτερο διδακτορικό της τίτλο στο Εργαστήριο Ιατρικής Γενετικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει κάνει μετεκπαίδευση στο Εργαστήριο Μοριακής Ανοσογενετικής στο Πανεπιστήμιο Montpellier στη Γαλλία, στο Εργαστήριο Γενετικής, του τμήματος Αιματολογίας/Ογκολογίας στο Birmingham Womens NHS Foundation Trust της Βρετανίας, και στο Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας (EMBL) στη Χαϊδελβέργη.

Η μεταδιδακτορική της ακαδημαϊκή σταδιοδρομία ξεκίνησε στο Εργαστήριο Λοιμώξεων/Χημειοθεραπείας της Α’ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ με θέμα τη μελέτη μηχανισμών αντοχής σε αντιβιοτικά και συνεχίζεται στην ίδια κλινική στο Εργαστήριο Ογκολογίας σε συνεργασία με το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Μελέτης και Αντιμετώπισης Γενετικών και Κακοήθων Νοσημάτων της Παιδικής Ηλικίας με αντικείμενο τη μελέτη των μοριακών μηχανισμών του παιδικού καρκίνου. Στην έρευνά της έχει χρηματοδοτηθεί από διάφορους φορείς, ενώ έχει λάβει πλήθος υποτροφιών με πιο πρόσφατη τη μεταδιδακτορική υποτροφία ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ από το ΙΚΥ-Πρόγραμμα Siemens (2013-2015) για τη μελέτη των επιπέδων έκφρασης των miRNAs σε εμβρυονικά νεοπλάσματα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος της παιδικής ηλικίας.

Tα Βραβεία στις Ελληνίδες ερευνήτριες απένειμαν η Φωτεινή Κούβελα, Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων, o Δρ. Σωτήριος Χαρισόπουλος, Αντιπρόεδρος Δ.Σ. ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος & Διευθυντής Ινστιτούτου Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής, και ο Καθηγητής Παιδιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Χρούσσος. Ο Αναπληρωτής Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, αρμόδιος για θέματα Έρευνας και Καινοτομίας, Κώστας Φωτάκης, απευθύνοντας χαιρετισμό στην τελετή απονομής, επισήμανε ότι τα Βραβεία Loreal- συντελούν στη δημιουργία μιας άλλης νοοτροπίας και κουλτούρας. Αναφέρθηκε την ανάγκη στήριξης των νέων ερευνητών/τριών και αναφέρθηκε στις πρόσφατες δράσεις και προκηρύξεις του Υπουργείου προς αυτή την κατεύθυνση, με στόχο την ανάσχεση της φυγής στο εξωτερικό του επιστημονικού δυναμικού της χώρας.

"Οι βραβευμένες αποτελούν έξοχα πρότυπα για μια νέα γενιά γυναικών επιστημόνων, μια γενιά που θα παίξει ρόλο στην προαγωγή της Επιστήμης και θα βελτιώσει την επιρροή των γυναικών στην Επιστήμη. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η επιστημονική έρευνα αποτελεί μια πορεία αριστείας και είναι απαραίτητο να υπάρχουν δίκαιες οικονομικές απολαβές, οι απαραίτητοι προϋπολογισμοί και αληθινές προοπτικές για το μέλλον. Κανένας δεν γεννιέται ερευνητής, είναι κάτι που γίνεσαι, και η ικανότητα των νέων ανθρώπων να εξερευνούν το άγνωστο αποτελεί το δυναμικό κεφάλαιο των μελλοντικών γενιών¨", δήλωσε η κυρία Αικατερίνη Τζιτζικώστα, Πρόεδρος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Unesco.

«Η μεγάλη αυτή διεθνής πρωτοβουλία του Ιδρύματος L’Oréal και της UNESCO έχει σαν αφετηρία την πεποίθηση ότι οι γυναίκες στην επιστήμη έχουν την δύναμη να συμβάλλουν σε ένα καλύτερο αύριο. Οι τρεις διακεκριμένες αυτές ερευνήτριες, η κάθε μία στον δικό της τομέα, εργάζονται ακούραστα για να προσφέρουν λύσεις σε μεγάλα μυστήρια, ανακούφιση από ασθένειες, κρίσιμα ζητήματα για το μέλλον του πλανήτη, ένα καλύτερο μέλλον για την ανθρωπότητα. Σε αυτές, αλλά και σε όλες τις Ελληνίδες επιστήμονες που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην έρευνα, οφείλουμε την αναγνώριση, την στήριξη και ένα μεγάλο ευχαριστώ. Είναι πρότυπα για όλα τα νέα κορίτσια, είναι ζωντανό παράδειγμα ότι δεν υπάρχει τίποτα που οι γυναίκες δεν μπορούν να καταφέρουν, ότι, ναι, οι γυναίκες στην επιστήμη μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο!», αναφέρει η Διευθύνουσα Σύμβουλος της L’Oréal Hellas, κυρία Έρση Πυρίσιη. Και συμπληρώνει: «Σε μια περίοδο που το μεγάλο κεφάλαιο της Ελλάδας, οι νέοι επιστήμονες, μεταναστεύουν μαζικά στο εξωτερικό, το πρόγραμμα “Ελληνικά Βραβεία L’Oréal-UNESCO για τις Γυναίκες στην Επιστήμη” έρχεται να ενισχύσει τις προσπάθειες των Ελληνίδων επιστημόνων που συνεχίζουν να συνεισφέρουν σημαντικότατο ερευνητικό έργο στην χώρα μας».

Από το 2006, που ενεργοποιήθηκε το πρόγραμμα στην Ελλάδα, μέχρι σήμερα 26 νεαρές Ελληνίδες Ερευνήτριες έχουν τιμηθεί με το “Βραβείο L’Oréal-UNESCO Για τις Γυναίκες στην Επιστήμη”. Το πρόγραμμα “Ελληνικά Βραβεία L’Oréal-UNESCO για τις Γυναίκες στην Επιστήμη” αποτελεί μια από τις συνιστώσες του διεθνούς προγράμματος L’Oréal-UNESCO, που έχει δημιουργηθεί για να υποστηρίζει και να αναγνωρίζει επιτυχημένες ερευνήτριες σε όλες τις ηπείρους, να τις βοηθά στην εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους και να παροτρύνει περισσότερες νέες γυναίκες να ασχοληθούν με την επιστήμη. Είναι το μοναδικό στον κόσμο για γυναίκες κι αποτελεί ορόσημο της διεθνούς επιστημονικής αριστείας και μια ανεκτίμητη πηγή κινήτρων, υποστήριξης και έμπνευσης για τις γυναίκες στον Επιστημονικό κλάδο. Από το 1998, που θεσμοθετήθηκε έχουν επιβραβευτεί περισσότερες από 2.530 Ερευνήτριες σε περισσότερες από 112 χώρες. Επίσης, 2.428 ταλαντούχες νέες γυναίκες έλαβαν Υποτροφίες/Βραβεία για να συνεχίσουν πολλά υποσχόμενα ερευνητικά έργα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στη λίστα με τις καταξιωμένες Επιστήμονες που έχουν τιμηθεί με τα Διεθνή Βραβεία L’Oréal-UNESCO, υπάρχουν και δύο Νομπελίστες! Ένα χρόνο μετά την βράβευσή τους για τις Γυναίκες στην Επιστήμη, οι Elizabeth H. Blackburn και Ada E. Yonath έλαβαν την υπέρτατη καταξίωση: το βραβείο Nobel. Η διάκριση αυτή αποτελεί τεράστια αναγνώριση για τον θεσμό. 

Τα εξαιρετικά ανταγωνιστικά βραβεία L’Oréal-UNESCO, σε διεθνές ή σε εθνικό επίπεδο, απονέμονται για σπουδαία επιστημονικά επιτεύγματα που συμβάλλουν στην επίλυση ορισμένων από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, όπως ο καρκίνος, η κατάθλιψη, η προστασία του περιβάλλοντος και τα μυστήρια του σύμπαντος.

Ο κόσμος χρειάζεται την επιστήμη... Η επιστήμη χρειάζεται τις γυναίκες.