Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (European Research Council, ERC) ανακοίνωσε τις νέες δράσεις του για το 2017 με συνολικό προϋπολογισμό 1,8 δισ. ευρώ, τον υψηλότερο μέχρι στιγμής (σε ετήσια βάση) από τη σύσταση του ERC το 2007 και αυξημένο κατά μισό δισ. ευρώ για πρώτη φορά από το 2013. Ταυτόχρονα, o υψηλός αυτός προϋπολογισμός αποτελεί και ρεκόρ ετήσιας χρηματοδότησης για νέους ερευνητές με δύο έως επτά χρόνια μεταδιδακτορικής εμπειρίας, συγκεκριμένα μέσω των δράσεων ERC Starting Grants. Όλες οι δράσεις του ERC, μέρος του χρηματοδοτικού πλαισίου της ΕΕ για την Έρευνα και την Καινοτομία «Ορίζοντας 2020», υποστηρίζουν φιλόδοξους ερευνητές από όλο τον κόσμο, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να υλοποιήσουν τα ερευνητικά σχέδιά τους σε χώρες της ΕΕ ή σε άλλες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.
Αναμένεται ότι από τη νέα χρηματοδότηση του ERC θα επωφεληθούν συνολικά περίπου 1.070 δικαιούχοι σε όλο το εύρος των δράσεων και θα απασχοληθούν συνολικά 6.500 μεταδιδακτορικοί ερευνητές, διδακτορικοί φοιτητές και άλλοι, ως μέλη ερευνητικών ομάδων.
Η διαδικασία υποβολής των ανταγωνιστικών προτάσεων για τις δράσεις Starting Grants 2017 ξεκίνησε στις 26 Ιουλίου, με καταληκτική ημερομηνία την 18η Οκτωβρίου 2016, προϋπολογισμό 605 εκατ. ευρώ, ενώ υπολογίζεται ότι θα παράσχει περίπου 415 επιχορηγήσεις.
Η υποβολή προτάσεων για τις υπόλοιπες δράσεις του ERC θα ξεκινήσει σύμφωνα με τις ημερομηνίες που έχουν οριστεί στο Πρόγραμμα Εργασίας του ERC. Συγκεκριμένα:
• Η εναρκτήρια ημερομηνία για τη δράση Consolidator Grants είναι στις 20 Οκτωβρίου 2016, η καταληκτική στις 9 Φεβρουαρίου 2017 και αναμένεται να επιχορηγηθούν 320 ερευνητές με το συνολικό ποσό των 575 εκατ. ευρώ.
• Η εναρκτήρια ημερομηνία για τη δράση Advanced Grants είναι στις 16 Μαΐου 2017, η καταληκτική στις 31 Αυγούστου 2017 και αναμένεται να δοθούν 245 επιχορηγήσεις με συνολικό προϋπολογισμό 567 εκατ. ευρώ.
• Η εναρκτήρια ημερομηνία για τη δράση Proof of Concept είναι στις 2 Αυγούστου 2016 με 3 καταληκτικές ημερομηνίες εντός του 2017 (στις 19 Ιανουαρίου, τις 25 Απριλίου και τις 5 Σεπτεμβρίου 2017). Αυτή η δράση είναι διαθέσιμη σε δικαιούχους που επιθυμούν να φέρουν τα χρηματοδοτημένα από το ERC έργα τους ένα βήμα πιο κοντά στην εμπορική αξιοποίησή τους.
Ο Επίτροπος αρμόδιος για την Έρευνα, την Επιστήμη και την Καινοτομία, Carlos Moedas, δήλωσε ότι "το ERC είναι μία από τις καλύτερες ιστορίες επιτυχίας που έχει να επιδείξει η Ευρώπη, όσον αφορά στον επιστημονικό αντίκτυπο, την επαγγελματική πορεία των ερευνητών και την καινοτομία. Για αυτό και η ΕΕ αποφάσισε να αυξήσει τους πόρους που επενδύει στο συγκεκριμένο άκρως επιτυχημένο πρόγραμμα, το οποίο χαίρει επαίνων από την επιστημονική κοινότητα σε παγκόσμιο επίπεδο. Με τον συγκεκριμένο προϋπολογισμό-ρεκόρ, οι ανταγωνιστικές δράσεις του ERC θα παρέχουν τη δυνατότητα σε ακόμη περισσότερους ερευνητές να ακολουθήσουν μία επαγγελματική σταδιοδρομία στην Ευρώπη και να ικανοποιήσουν τις επιστημονικές φιλοδοξίες τους".
Ο Πρόεδρος του ERC, Καθ. Jean-Pierre Bourguignon, επισήμανε ότι το ERC δίνει συστηματικά προτεραιότητα στους νέους ερευνητές, επιχορηγώντας τους περισσότερο από τα 2/3 του ετήσιου προϋπολογισμού που διαθέτει, μέσω των δράσεων Starting Grants και Consolidator Grants. "Παρέχοντάς από την αρχή ανεξαρτησία σε φιλόδοξους ερευνητές, το ERC, ευνοεί ουσιαστικά την ανάπτυξη της δημιουργικής πλευράς του ταλέντου τους", τόνισε.
Εκτός από το νέο αυξημένο προϋπολογισμό, στο Πρόγραμμα Εργασίας του ERC για το 2017 έχουν προστεθεί και τα εξής νέα στοιχεία:
• Ανοικτά δεδομένα: Οι δικαιούχοι του ERC θα πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να διασφαλίσουν την ανοικτή πρόσβαση στα δεδομένα που θα προκύψουν από τα ερευνητικά σχέδιά τους, εκτός και αν ζητήσουν συγκεκριμένα να εξαιρεθούν από αυτήν την παράμετρο
• Ισορροπία μεταξύ των φύλων: Κατ’ αρχάς, η υποχρέωση των δικαιούχων να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προώθηση των ίσων ευκαιριών ανάμεσα σε άντρες και γυναίκες και να στοχεύουν στην ισορροπία των φύλων στο ερευνητικό προσωπικό που θα έχουν για την υλοποίηση του ερευνητικού έργου τους. Κατά δεύτερον, η ισχύουσα επιλεξιμότητα μπορεί να παραταθεί για άδειες μητρότητας, αν αυτές τεκμηριώνονται δεόντως.
• Αξιολόγηση της έρευνας που χρηματοδοτείται από το ERC: Το ERC θα συνεχίσει την προσπάθειά του να αναλύει ποιοτικά την επιστημονική παραγωγή και τα αποτελέσματα των ερευνητικών προτάσεων που χρηματοδοτεί, εστιάζοντας σε πιθανές καινοτομίες και ανακαλύψεις. Προς το παρόν, πραγματοποιείται μία τέτοια ανάλυση και τα αποτελέσματα της πιλοτικής μελέτης της ποιοτικής αξιολόγησης των πρώτων ολοκληρωμένων προτάσεων που χρηματοδοτήθηκαν από το ERC παρουσιάστηκαν σε συνέντευξη Τύπου στο EuroScience Open Forum 2016 στις 26 Ιουλίου 2016.
Σημειώνεται ότι το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης λειτουργεί ως Εθνικό Σημείο Επαφής για τον "Ορίζοντα 2020" και για μια σειρά από επιμέρους προγράμματα του, όπως το πρόγραμμα του ERC, υποστηρίζοντας την ελληνική ακαδημαϊκή, ερευνητική και επιχειρηματική κοινότητα για τη συμμετοχή της. Καλύπτοντας όλα τα στάδια των ερευνητικών έργων, από την προετοιμασία της πρότασης έως την υλοποίηση και την αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων, οι υπηρεσίες του ΕΚΤ περιλαμβάνουν: Πληροφόρηση και Συμβουλευτικές Υπηρεσίες, Λειτουργία Γραφείου Υποστήριξης, Ανάπτυξη και Διακίνηση ενημερωτικού υλικού, Διοργάνωση εκδηλώσεων και σεμιναρίων, Εξεύρεση συνεργατών για την συγκρότηση κοινοπραξιών και την από κοινού υποβολή προτάσεων, Καταγραφή της εθνικής συμμετοχής και έκδοση στατιστικών στοιχείων και δεικτών απόδοσης.
Σημειώνεται ότι ανάμεσα στη σειρά των ειδικών εκθέσεων που δημοσιεύει το ΕΚΤ με δείκτες που αναδεικνύουν σημαντικές πλευρές της εγχώριας ερευνητικής δραστηριότητας στα προγράμματα στα οποία το ΕΚΤ είναι Εθνικό Σημείο Επαφής, είναι διαθέσιμη και η νέα μελέτη ERC 2014 - 2015: Η ελληνική συμμετοχή στο Πρόγραμμα European Research Council (ERC), Ορίζοντας 2020, Πρόγραμμα εργασίας 2014 & 2015 με αναλυτικότερα στοιχεία για την ελληνική δραστηριότητα στο συγκεκριμένο πρόγραμμα.