Σε δημόσια διαβούλευση τίθεται μέχρι 6 Ιουλίου το Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων για την ίδρυση Ελληνικού Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (EΛΙΔΕΚ). Στόχος του νομοσχεδίου είναι η δημιουργία ενός ευέλικτου, αξιοκρατικού Ιδρύματος, ανεξάρτητου από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία, το οποίο θα διαχειρίζεται τους πόρους ενός νέου Ταμείου οι οποίοι θα κατευθύνονται αποκλειστικά στην στήριξη νέων επιστημόνων, υποδομών (εξοπλισμού) και ερευνητικών προγραμμάτων που θα υλοποιούνται στα Πανεπιστήμια, ΤΕΙ και Ερευνητικά Κέντρα της Χώρας. Το ‘Ίδρυμα θα αξιολογεί και θα χρηματοδοτεί την ποιοτική έρευνα, με πόρους που προέρχονται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB).
Με τη συμφωνία που θα υπογραφεί στα μέσα Ιουλίου μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ΕΙΒ, το EΛΙΔΕΚ, κατά τα επόμενα τρία χρόνια θα διαθέσει 240 εκατ. ευρώ για την εκπλήρωση των παραπάνω στόχων. Επισημαίνεται ότι οι πόροι αυτοί θα είναι πρόσθετοι εκείνων που είναι διαθέσιμοι από το ΕΣΠΑ 2014-2020 και όσων προέλθουν από τον Ορίζοντα 2020, το πρόγραμμα της ΕΕ για την Έρευνα & Καινοτομία.
Σε δεύτερη φάση το ΕΛΙΔΕΚ θα παρέχει, από πρόσθετους πόρους, επιχορηγήσεις υπό τη μορφή κεφαλαίων σποράς σε καινοτόμες και νεοφυείς επιχειρήσεις που βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο.
Όπως δήλωσε ο Αν. Υπουργός ΥΠ.Π.Ε.Θ, αρμόδιος για θέματα Έρευνας και Καινοτομίας, Κώστας Φωτάκης "Ο Νόμος για την ίδρυση του EΛΙΔΕΚ αποτελεί μία απάντηση της Πολιτείας για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης στην επιστημονική έρευνα, όπου κυριαρχεί το φαινόμενο της φυγής των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. Ταυτόχρονα δημιουργεί τις προοπτικές που θα τονώσουν και θα απελευθερώσουν το εξαιρετικό ακαδημαϊκό και ερευνητικό δυναμικό που υπάρχει και θα του επιτρέψουν να δημιουργήσει και να αποτελέσει το στήριγμα πάνω στο οποίο θα βασιστεί η αναπτυξιακή προσπάθεια της Χώρας που έχει ήδη ξεκινήσει".
Σύμφωνα με το ΥΠΠΕΘ, η πρωτοβουλία αυτή δημιουργεί τις συνθήκες για τη χάραξη μιας ολοκληρωμένης Εθνικής Στρατηγικής για την Έρευνα και την Καινοτομία η οποία θα είναι απαλλαγμένη από αποκλεισμούς θεματικών περιοχών και περιφερειακών ποσοστώσεων, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα. Αδιαπραγμάτευτος γνώμονας για την επιτυχία της προσπάθειας αυτής θα είναι η επιδίωξη της επιστημονικής ποιότητας και αριστείας.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Νόμου που έχει αναρτηθεί στη διεύθυνση http://www.opengov.gr/ypepth/?p=3100, σκοπός του Ιδρύματος, το οποίο θα λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, είναι:
α. Η χρηματοδότηση ερευνητικών προγραμμάτων στο πλαίσιο του σκοπού και των πόρων του Ιδρύματος, καθώς και της εθνικής στρατηγικής για την έρευνα και την καινοτομία.
β. Η χορήγηση υποτροφιών για τη διεξαγωγή διδακτορικών διατριβών και μετα-διδακτορικών μελετών.
γ. Η χρηματοδότηση για την αγορά ερευνητικού εξοπλισμού.
δ. Η διευκόλυνση και η βελτίωση της πρόσβασης Πανεπιστημίων, Τ.Ε.Ι. και ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων στη χρηματοδότηση καινοτόμων ερευνητικών προγραμμάτων.
ε. Η υποστήριξη για τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων προς εκμετάλλευση ερευνητικών αποτελεσμάτων.
Οσον αφορά του Πόρους του Ιδρύματος, αυτοί είναι:
α. Κάθε είδους χρηματοδοτήσεις από τον κρατικό προϋπολογισμό.
β. Χρηματοδοτήσεις και κάθε είδους ενισχύσεις ή επιχορηγήσεις από άλλες κρατικές υπηρεσίες και δημόσια νομικά πρόσωπα.
γ. Χρηματοδοτήσεις και κάθε είδους ενισχύσεις ή επιχορηγήσεις από όργανα και οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από άλλους ευρωπαϊκούς ή διεθνείς οργανισμούς.
δ. Χρηματοδοτήσεις σύμφωνα με την από 27.6.2016 Σύμβαση της Ελληνικής Δημοκρατίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τις οποίες το Ίδρυμα διαχειρίζεται ως δικαιούχος και για λογαριασμό της Ελληνικής Δημοκρατίας.
ε. Δωρεές, ενισχύσεις, κληρονομίες με το ευεργέτημα της απογραφής, κληροδοσίες, επιχορηγήσεις, χορηγίες και κάθε είδους εισφορές φυσικών ή νομικών προσώπων της ημεδαπής ή αλλοδαπής.
Οσον αφορά την Ανεξερτησία του Ιδρύματος, στο σχετικό άρθρο αναφέρεται χαρακτηριστικά:
"Τα μέλη του Ιδρύματος κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους λειτουργούν με πλήρη αυτονομία και δεν αναζητούν ή δέχονται οδηγίες από την ελληνική Κυβέρνηση ή από άλλο κρατικό, εκπαιδευτικό ή ερευνητικό φορέα και δεν υπόκεινται σε κανενός είδους επιρροή. Οι αποφάσεις των οργάνων του Ιδρύματος δεν υπόκεινται σε έγκριση ούτε ελέγχονται με άλλο τρόπο από κυβερνητικούς ή άλλους κρατικούς φορείς."
Η διαβούλευση για το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας θα ολοκληρωθεί την Τετάρτη 6 Ιουλίου 2016 και ώρα 14:00.