Η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερη καινοτομία σύμφωνα με την έκθεση European Innovation Scoreboard 2009 που δημοσιεύτηκε πρόσφατα. Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει την ανοδική πορεία της ευρωπαϊκής καινοτομίας, κυρίως σε χώρες με ήδη χαμηλές επιδόσεις, και η σύγκλιση με τις ΗΠΑ είναι πλέον δύσκολη υπόθεση. Εξακολουθεί, ωστόσο, να προπορεύεται των ανερχόμενων οικονομιών όπως η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία και η Κίνα.
Η Ελλάδα εντάσσεται στην ομάδα χωρών με μέτριες επιδόσεις καινοτομίας. Η καινοτομία στη χώρα μας είναι χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αλλά ο ρυθμός ανάπτυξης υπερβαίνει τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό. Τα τελευταία 5 χρόνια, έχουν βελτιωθεί οι δείκτες που αφορούν τη χρηματοδότηση, την υποστήριξη, τα αποτελέσματα της καινοτομίας (Δικαιώματα Διανοητικής Ιδιοκτησίας) και τον οικονομικό αντίκτυπο, ως αποτέλεσμα της αύξησης των κεφαλαίων επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital) (24,10%), της ευρυζωνικής πρόσβασης των επιχειρήσεων (35,4%), των κοινοτικών σχεδίων (Community designs) (34,2%) και των πωλήσεων στην αγορά (new-to-market sales) (32,8%). Μείωση σημειώθηκε στις δαπάνες των επιχειρήσεων για έρευνα (-4,5%) και στις δαπάνες για μη τεχνολογική/ερευνητική καινοτομία (Non-R&D innovation) (-22,7%).
O Eυρωπαϊκός Πίνακας Αποτελεσμάτων Καινοτομίας (European Innovation Scoreboard-EIS) χωρίζει τις ευρωπαϊκές χώρες σε τέσσερις ομάδες με διαφορετικά επίπεδα επιδόσεων:
- Η Σουηδία, η Φινλανδία, η Γερμανία, η Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο είναι οι πρωτοπόροι της καινοτομίας, με επιδόσεις πολύ υψηλότερες από το μέσο όρο της ΕΕ. Η Φινλανδία και η Γερμανία βελτιώνουν τις επιδόσεις τους με ταχύτερο ρυθμό.
- Η Αυστρία, το Βέλγιο, η Κύπρος, η Εσθονία, η Γαλλία, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ολλανδία και η Σλοβενία ακολουθούν, με επιδόσεις που προσεγγίζουν ή υπερβαίνουν τον μέσο όρο της ΕΕ.
- Η Τσεχία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ιταλία, η Λιθουανία, η Μάλτα, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Σλοβακία και η Ισπανία μειώνουν μέτριες επιδόσεις καινοτομίας, κάτω του μέσου όρου της ΕΕ.
- Η Λετονία, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, με επιδόσεις καινοτομίας πολύ κάτω του μέσου όρου της ΕΕ, προσπαθούν να συγκλίνουν με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Η Βουλγαρία και η Ρουμανία βελτιώνονται με τους ταχύτερους ρυθμούς.
Συγκριτικά με τις ΗΠΑ, οι αδυναμίες της Ευρώπης είναι οι διεθνείς πατέντες, η σύνδεση δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ο αριθμός των ερευνητών και οι δαπάνες των επιχειρήσεων για έρευνα και τεχνολογία.
Σύμφωνα με την Επίτροπο για την Έρευνα και την Καινοτομία Maire Geoghegan-Quinn, δύο είναι τα βασικά συμπεράσματα του European Innovation Scoreboard. Πρώτον, η Ευρώπη είναι μια ήπειρος που καινοτομεί και παίζει σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια τεχνολογική επανάσταση. Δεύτερον, θα πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες για την εξέλιξη της Ευρώπης σε μια δυναμική καινοτόμα οικονομία, σε μια 'i-conomy', ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής 2020. Στο πλαίσιο αυτό, η Επίτροπος ανακοίνωσε την εκπόνηση ενός Σχεδίου Έρευνας και Καινοτομίας που αναμένεται το καλοκαίρι/φθινόπωρο του 2010.
Ο ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων καινοτομίας καταρτίζεται με εντολή της Γενικής Διεύθυνσης Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το Κέντρο Οικονομικής και Κοινωνικής Έρευνας και Κατάρτισης του Μάαστριχτ για την καινοτομία και την τεχνολογία (UNU-MERIT), με την υποστήριξη του Κοινού Κέντρου Ερευνών της ΕΕ. Περιλαμβάνει 29 δείκτες που σχετίζονται με την καινοτομία, για τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ καθώς και για Κροατία, Σερβία, Τουρκία, Ισλανδία, Νορβηγία και Ελβετία.
Οι δείκτες καλύπτουν θέματα όπως; η διαθεσιμότητα μορφωμένου/υψηλά καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού, η χρηματοδότηση καινοτόμων έργων, η υποστήριξη της κυβέρνησης για σχετικές δράσεις, τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας, ο αριθμός των επιχειρήσεων που εισήγαν τεχνολογικές/μη τεχνολογικές καινοτομίες στον οργανισμό τους ή στην αγορά, ο οικονομικός αντίκτυπος της καινοτομίας στην απασχόληση, τις εξαγωγές και τις πωλήσεις, κ.ά.