Σαφείς ρυθμίσεις για την πρόσβαση και την περαιτέρω χρήση των πληροφοριών του δημόσιου τομέα από φυσικά ή νομικά πρόσωπα καθορίζονται σε σχέδιο νόμου που εγκρίθηκε πρόσφατα από την Κυβερνητική Επιτροπή και θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου Εσωτερικών.
Το σχέδιο νόμου αφορά τις πληροφορίες που συλλέγει, παράγει και διαδίδει ο δημόσιος τομέας, σε τομείς όπως οι επιχειρήσεις, η οικονομία, η κοινωνία, η εκπαίδευση, ο τουρισμός, η γεωγραφία, κ.λπ. Σύμφωνα με μελέτη που διενήργησε η ΕΕ το 2002, η αξία των πληροφοριών αυτών στα κράτη μέλη ανέρχεται σε 68 δισ. ευρώ, δηλαδή στο 1% του ΑΕΠ της ΕΕ. Απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιοποίηση του σημαντικού αυτού οικονομικού αγαθού ήταν η εναρμόνιση της έννομης τάξης των κρατών μελών και, για το σκοπό αυτό, εκδόθηκε η Οδηγία 2003/98/ΕΚ.
Το σχέδιο νόμου για την ενσωμάτωση της Οδηγίας στην ελληνική νομοθεσία προβλέπει πως φυσικά και νομικά πρόσωπα μπορούν πλέον να υποβάλουν αίτηση για πρόσβαση σε πληροφορίες του δημόσιου τομέα, για εμπορικούς ή μη σκοπούς, δηλαδή σκοπούς που βρίσκονται εκτός του αρχικού σκοπού για τον οποίο παρήχθησαν οι πληροφορίες αυτές.
Ο δημόσιος τομέας θα επεξεργάζεται κάθε αίτηση με ηλεκτρονικά μέσα, όπου αυτό είναι δυνατό, και θα ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες προθεσμίες. Η θεμελίωση ειδικού έννομου συμφέροντος για την πρόσβαση σε κάποιο έγγραφο εξακολουθεί να ισχύει, όπου αυτό προβλέπεται από το νόμο. Το αντίτιμο για την περαιτέρω χρήση θα καθορίζεται με βάση το κόστος συλλογής, παραγωγής, αναπαραγωγής και διάδοσης των πληροφοριών, την απόδοση της επένδυσης του δημόσιου φορέα και το πιθανό κόστος για την περαιτέρω επεξεργασία.
Οι παραπάνω ρυθμίσεις δεν εφαρμόζονται σε πληροφορίες που αφορούν την προστασία της εθνικής ασφάλειας, της εθνικής άμυνας και της δημόσιας τάξης. Επιπλέον, προστατεύονται το εμπορικό και βιομηχανικό απόρρητο, καθώς και τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας τρίτων. Δεν θίγονται οι ισχύουσες διατάξεις για την πρόσβαση στα δημόσια έγγραφα, ούτε οι διατάξεις περί προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Αντίθετα, λαμβάνονται μέτρα ώστε να απαλείφονται προσωπικά στοιχεία από έγγραφα που δίνονται για περαιτέρω χρήση.
Η περαιτέρω χρήση δημόσιων πληροφοριών είναι ελεύθερη για όλους. Η αναγνώριση αποκλειστικού δικαιώματος περαιτέρω χρήσης προβλέπεται κατ? εξαίρεση όπου κρίνεται απαραίτητο για την παροχή υπηρεσίας δημόσιου συμφέροντος. Στην περίπτωση αυτή, το αποκλειστικό δικαίωμα έχει περιορισμένη χρονική διάρκεια τριών ετών, με δυνατότητα ανανέωσης.