Ανάπτυξη του θεσμού, της υποδομής, των δυνατοτήτων και ικανοτήτων για τη διακυβέρνηση δεδομένων του δημοσίου, τη διάθεση τους για επανάχρηση και την παροχή σχετικών υπηρεσιών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, στην Ελλάδα - Α Φάση

Το Έργο αφορά ένα σύνολο ενεργειών και δράσεων που απαιτούνται προκειμένου να υποστηριχθεί αποτελεσματικά η εφαρμογή της στρατηγικής του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης σχετικά με την οικονομία και πολιτική των δεδομένων, τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Κράτους και την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της ψηφιακής διακυβέρνησης, και να εξελιχθεί το ΕΚΤ σε φορέα εφαρμογής των πολιτικών αυτών με επίκεντρο την επανάχρηση και περαιτέρω χρήση δημόσιων δεδομένων.

Σκοπός είναι να διαμορφωθούν οι όροι ώστε να παρασχεθούν από το ΕΚΤ αποτελεσματικές υπηρεσίες προς το δημόσιο, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις. Κεντρικοί πυλώνες στην υλοποίηση του Έργου είναι: (α) η λειτουργία Παρατηρητηρίου Δεικτών Ψηφιακού Μετασχηματισμού μέσω συστήματος διακυβέρνησης δημόσιων δεδομένων, και (β) η μέτρηση του ψηφιακού μετασχηματισμού του Κράτους μέσω ποσοτικής και στατιστικής τεκμηρίωσης των πολιτικών απλούστευσης και ψηφιοποίησης διοικητικών διαδικασιών.

Στους επιμέρους στόχους συμπεριλαμβάνεται η ανάπτυξη του ρόλου του ΕΚΤ ως οργανισμού που θα διευκολύνει και θα διαμεσολαβήσει αποτελεσματικά, ως οργανισμός δημοσίου συμφέροντος, στην μετάβαση προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας, μέσα από την ανάπτυξη της κατάλληλης υποδομής, την ενίσχυση των δυνατοτήτων και των ικανοτήτων για τη διακυβέρνηση δημόσιων δεδομένων, τη διάθεση για επανάχρηση δημόσιων δεδομένων και την περαιτέρω χρήση τους στην παροχή υπηρεσιών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Ο σκοπός και οι επιμέρους στόχοι του Έργου υλοποιούνται μέσω δράσεων οργανωμένων σε Υποέργα. Το αντικείμενο ορισμένων Υποέργων περιγράφεται παρακάτω.

Το Υποέργο "Παρατηρητήριο Γραφειοκρατίας και τεκμηρίωση του Εθνικού Προγράμματος Απλούστευσης Διαδικασιών" περιλαμβάνει την ανάπτυξη και τη λειτουργία σε πλήρη επιχειρησιακή ετοιμότητα του Εκτελεστικού Μηχανισμού του Παρατηρητηρίου Γραφειοκρατίας. Στο πλαίσιο της λειτουργίας του Παρατηρητηρίου Γραφειοκρατίας από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, όπως θεσμοθετήθηκε με το Άρθρο 47 – του Νόμου 4635/?2019, το ΕΚΤ θα λειτουργεί ως ο Εκτελεστικός Μηχανισμός του Παρατηρητηρίου.

Το Υποέργο "Δημιουργία περιβάλλοντος (οργανωτικού, οργανωσιακού και κανονιστικού) και εξειδίκευση διαδικασιών και λειτουργίας του Παρατηρητηρίου" αφορά στην παροχή υπηρεσιών προκειμένου να εγκαθιδρυθεί περιβάλλον λειτουργίας σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο νόμο και στις υπουργικές αποφάσεις, καθώς και στην ανάπτυξη και εφαρμογή σε οργανωτικό, κανονιστικό και επιχειρησιακό επίπεδο των αρμόζοντων προκειμένου το ΕΚΤ να λειτουργήσει ως Εκτελεστικός Μηχανισμός του Παρατηρητηρίου Γραφειοκρατίας και να διασφαλιστεί η ποιότητα των μετρήσεων.

Το Υποέργο "Υλοποίηση δράσεων ευαισθητοποίησης, προώθησης, διασύνδεσης, διαβούλευσης, επιμόρφωσης και αύξησης της επίδρασης του Έργου στην οικονομία και την κοινωνία" έχει ως αντικείμενο την υλοποίηση δράσεων οι οποίες σχετίζονται με την ευαισθητοποίηση, προώθηση, διασύνδεση, διαβούλευση, επιμόρφωση, αύξηση του βαθμού επίδρασης του Έργου (Παρατηρητήριο Δεικτών Ψηφιακής Μετάβασης, πλατφόρμα αξιοποίησης δεδομένων, αποτίμηση αποδοτικότητας των Υποέργων της Δράσης 16778 «Ψηφιοποίηση αρχείων και συναφών υπηρεσιών», κλπ).

Το Υποέργο "Δημιουργία Παρατηρητηρίου Δεικτών Ψηφιακής Μετάβασης μέσω συστήματος διακυβέρνησης δημόσιων δεδομένων" που υλοποιείται από το ΕΚΤ με ίδια μέσα είναι ευθυγραμμισμένο με ευρωπαϊκούς στόχους της χώρας στη βάση της ψηφιακής μετάβασης και εξυπηρετεί ανάγκες του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την παρακολούθηση και τον σχεδιασμό πολιτικών που αφορούν την ψηφιακή μετάβαση της χώρας και την υλοποίηση δράσεων για την επίτευξη στόχων της Ψηφιακής Δεκαετίας. Οι ενέργειες και δράσεις αφορούν δύο άξονες:

• δημιουργία Παρατηρητηρίου Δεικτών Ψηφιακής Μετάβασης για την καταγραφή και τη μέτρηση της επίτευξης στόχων της Ελλάδας σε συνάρτηση με στοχοθέτηση της ΕΕ και συγκριτικά με λοιπές χώρες
• ανάπτυξη και εγκαθίδρυση διευρυμένου συστήματος διακυβέρνησης και ανταλλαγής δεδομένων ΨΜ, ώστε να αξιοποιούνται δεδομένα που συνθέτουν την ευρύτερη εικόνα της ψηφιακής μετάβασης της χώρας και να είναι διαθέσιμα σε ελληνικούς φορείς.

Ως προς τον πρώτο άξονα, η δημιουργία του Παρατηρητηρίου αφορά την αξιοποίηση και την ωρίμανση, σε εύρος και σε κλίμακα, του περιβάλλοντος (αρχιτεκτονική, υποδομές, πλατφόρμες, εργαλεία, τεχνογνωσία) διακυβέρνησης δημόσιων στατιστικών δεδομένων ΕΤΑΚ και ΨΜ του ΕΚΤ, μέσω της κλιμάκωσης της ικανότητας του οργανισμού σχετικά με:

• την εγκαθίδρυση και διεξαγωγή νέων εθνικών Στατιστικών σχετικά με τη μέτρηση διαφόρων παραμέτρων και διαστάσεων του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας στους τέσσερις τομείς δραστηριότητας (HES, GOV, BES, PNP),
• την άντληση δεδομένων από οργανωμένες πηγές σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο (ενδεικτικά, ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, OECD) και τη διασύνδεση τους με επιμέρους δείκτες αποτελεσμάτων ΨΜ της Εθνικής Στρατηγικής και ευρωπαϊκούς στόχους,
• τη συλλογή δημόσιων δεδομένων που φιλοξενούνται ή δύναται να φιλοξενηθούν στις υποδομές του ΕΚΤ, ή στοιχείων που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με πλευρές της ψηφιακής μετάβασης και διατηρούνται σε πληροφοριακά συστήματα του δημοσίου (ενδεικτικά, ΟΠΣ ΕΣΠΑ, e-PDE),
• τη διασύνδεση ετερογενών, δομημένων και αδόμητων δεδομένων και τη διαλειτουργικότητα συστημάτων και πληροφορίας,
• τη σύνταξη και διάθεση προδιαγραφών για την οργάνωση, την προτυποποίηση και τη δημιουργία σημασιολογίας δεδομένων και μεταδεδομένων, καθώς και
• τον σχεδιασμό και την παροχή υπηρεσιών δεδομένων σε κοινότητες χρηστών (ενδεικτικά, φορείς της ευρύτερης δημόσιας διοίκησης).

Προκειμένου να καταστεί εφικτή η λειτουργία Παρατηρητηρίου Δεικτών Ψηφιακής Μετάβασης απαιτούνται:

• η συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Ψηφιακής Διακυβέρνησης προκειμένου να συλλέγονται στοιχεία για την πολιτική στόχευση,
• αξιοποίηση και διεύρυνση της αρχιτεκτονικής, της τεχνογνωσίας, των υποδομών, των πλατφορμών, των εργαλείων, των ικανοτήτων και των στατιστικών δεδομένων του οργανισμού,
• συλλογή νέων, αξιοποίηση και επαναχρησιμοποίηση δεδομένων ΨΜ και συγκρότηση διασυνδεδεμένων συλλογών δεδομένων αξίας,
• δημιουργία περιβάλλοντος διακυβέρνησης δημόσιων δεδομένων ΨΜ (που συλλέγονται / αντλούνται στο πλαίσιο του έργου),
• σχεδιασμός και ανάπτυξη υπηρεσιών δεδομένων ΨΜ σε κοινότητες χρηστών δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, για την υποστήριξη του Παρατηρητηρίου και σε συνεργασία με τη Γενική Διεύθυνση Ψηφιακής Διακυβέρνησης.

Τα ανωτέρω έχουν ως τελικό στόχο την ενίσχυση της επιτελικής λειτουργίας του κράτους (evidence informed policy making, monitoring, reporting), της οικονομίας (επιχειρηματικότητας) και της κοινωνίας (at large).

Σχετικά με το δεύτερο άξονα, το ΕΚΤ αναλαμβάνει τον σχεδιασμό και την υλοποίηση στρατηγικής διαχείρισης και πλαισίου διακυβέρνησης στατιστικών δεδομένων ψηφιακής μετάβασης, συντάσσοντας προδιαγραφές για την ανάπτυξη πλάνου διακυβέρνησης και πλαισίου ανταλλαγής δεδομένων. Ταυτόχρονα, λαμβάνεται μέριμνα για την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών δεδομένων και τη δημιουργία νέων λειτουργικοτήτων των υποδομών του ΕΚΤ, ώστε να επιτυγχάνεται απρόσκοπτη πρόσβαση και αλληλεπίδραση για τους χρήστες και ευρεία διάθεση των στοιχείων, σύμφωνα με τις γενικές αρχές του πλαισίου διακυβέρνησης δημόσιων δεδομένων ή /και τις εξειδικευμένες ανάγκες των χρηστών.

Στο πλαίσιο του Υποέργου "Πλατφόρμα Αξιοποίησης Δεδομένων"  θα δημιουργηθεί πλατφόρμα στρατηγικής ευφυίας από πληροφορίες, δημόσια δεδομένα και δείκτες για την υποστήριξη των ασκούντων πολιτική, της επιχειρηματικής και της ερευνητικής κοινότητας. Μέσω της πλατφόρμας, και με βάση τις αρμοδιότητες και το θεσμικό ρόλο του ΕΚΤ, θα παρέχονται υπηρεσίες α) Παρατηρητηρίου Δεικτών Ψηφιακής Μετάβασης (ΨΜ) για την καταγραφή και τη μέτρηση της επίτευξης στόχων της Ελλάδας σε συνάρτηση με στοχοθέτηση της ΕΕ και συγκριτικά με λοιπές χώρες, β) διαμοιρασμού και αξιοποίησης των διαθέσιμων ανοικτών δεδομένων του ΕΚΤ, γ) ανταλλαγής Δημόσιων Δεδομένων, με έμφαση σε δεδομένα ΨΜ, με δυνατότητα υποστήριξης πολλαπλών τρόπων συνεργασίας με τους φορείς – παρόχους αλλά και τους καταναλωτές των δεδομένων, τόσο σε επίπεδο επιχειρησιακής προσέγγισης όσο και τεχνολογικής.

Σε τεχνολογικό επίπεδο, η πλατφόρμα θα έχει τη δυνατότητα να συλλέξει τα παρεχόμενα δεδομένα /δείκτες με ασφαλή τρόπο αξιοποιώντας αυτοματοποιημένες και συστημικές μεθόδους διαλειτουργικότητας. Επιπρόσθετα, η Πλατφόρμα θα υποστηρίζει ροές σχετικές με τις προδιαγραφές οργάνωσης, προτυποποίησης, τυπολογίας και σημασιολογίας δεδομένων και μεταδεδομένων που θα αναπτυχθούν από το ΕΚΤ στο πλαίσιο του Υποέργου "Δημιουργία Παρατηρητηρίου Δεικτών Ψηφιακής Μετάβασης μέσω συστήματος διακυβέρνησης δημόσιων δεδομένων" και που πρέπει να πληρούνται για τους σκοπούς της διασύνδεσης των δεδομένων και της διαλειτουργικότητας της πληροφορίας.

Για το σκοπό αυτό, στο αντικείμενο του συγκεκριμένου Υποέργου περιλαμβάνεται ο εκσυγχρονισμός/ αναβάθμιση των τεχνολογικών εφαρμογών και συστημάτων που χρησιμοποιούνται σήμερα για τη διενέργεια από το ΕΚΤ των ευρωπαϊκών στατιστικών ερευνών έτσι ώστε να διασφαλισθεί η συμβατότητα με το πλαίσιο διακυβέρνησης και ανταλλαγής δεδομένων που θα αναπτυχθεί στο Υποέργο "Δημιουργία Παρατηρητηρίου Δεικτών Ψηφιακής Μετάβασης μέσω συστήματος διακυβέρνησης δημόσιων δεδομένων". Κατά τον σχεδιασμό των παρεχόμενων υπηρεσιών της πλατφόρμας, θα πρέπει να προβλεφθεί ο τρόπος διασύνδεσης και αξιοποίησης του υφιστάμενου συστήματος διαχείρισης διαθέσιμων στατιστικών δεδομένων του ΕΚΤ (Data HUB) ως προς την αρχιτεκτονική, τις υποδομές, την τεχνογνωσία του ανθρώπινου δυναμικού του, τα εργαλεία και τις υφιστάμενες πλατφόρμες.

Με βάση τα παραπάνω θα γίνει υλοποίηση των εξής δράσεων:

• Δημιουργία πλατφόρμας για την παροχή υπηρεσιών του Παρατηρητηρίου Δεικτών Ψηφιακής Μετάβασης (ΨΜ)
• Δημιουργία πλατφόρμας διαμοιρασμού και αξιοποίησης των διαθέσιμων ανοικτών δεδομένων του ΕΚΤ
• Δημιουργία πλατφόρμας ανταλλαγής Δημόσιων Δεδομένων (ΕΚΤ Data Marketplace)
• Εκσυγχρονισμός/ αναβάθμιση των τεχνολογικών εφαρμογών και συστημάτων για τη διενέργεια ευρωπαϊκών στατιστικών ερευνών

Το Υποέργο "Ανάπτυξη Υποδομών Διασύνδεσης του Data Center ΕΚΤ με το G-Cloud (Hybrid Cloud Infrastructure)" εστιάζει στη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την αξιοποίηση του ενιαίου κυβερνητικού νέφους (G-Cloud) προκειμένου να λειτουργήσει αποτελεσματικά και με ασφάλεια η "Πλατφόρμα παροχής Υπηρεσιών Διακυβέρνησης και Ανταλλαγής Δημόσιων Δεδομένων".

Πιο συγκεκριμένα, το Υποέργο θα επιτρέψει την προμήθεια Hybrid cloud εξοπλισμού, λογισμικού και υπηρεσιών προκειμένου να διασφαλιστεί η επιχειρησιακή συνέχεια (business continuity) και η ανάκαμψη από καταστροφές (disaster recovery). Mέσω του Υποέργου, το ΕΚΤ θα προμηθευτεί τον απαραίτητο εξοπλισμό, λογισμικό και υπηρεσίες για τη δημιουργία Disaster Recovery Site μέσω διπλής υποδομής δεδομένων σε Data Center ΕΚΤ και G-Cloud. Οι μηχανισμοί replication θα επιτρέπουν την άμεση μετάπτωση σε περίπτωση καταστροφής, διασφαλίζοντας την αδιάλειπτη λειτουργία χωρίς συμβιβασμούς σε καθυστέρηση (latency), απόδοση (performance) και ασφάλεια (security). Σημειώνεται ότι το Υποέργο αποτελεί το απαραίτητο ενδιάμεσο στάδιο για την καθολική μετάπτωση των δεδομένων και υπηρεσιών του ΕΚΤ από το on-premise Datacenter στο ενιαίο κυβερνητικό νέφος (G-Cloud).

Το Υποέργο "Μελέτη αποτίμησης αποδοτικότητας των Υποέργων της Δράσης 16778 «Ψηφιοποίηση αρχείων και συναφών υπηρεσιών»" αφορά στη παροχή μελετητικών υπηρεσιών, και το σχεδιασμό και την εφαρμογή σχετικής μεθοδολογικής προσέγγισης με στόχο την αποτίμηση της αποδοτικότητας των Υποέργων Ψηφιοποίησης της Δράσης 16778 όσον αφορά τα εξής: α) Μείωση του χρόνου εξυπηρέτησης των ωφελούμενων (πολίτες – επιχειρήσεις) από τη Δημόσια Διοίκηση, β) Μείωση του χρόνου διεκπεραίωσης ενδο-διοικητικών (back office λειτουργιών), γ) Εξοικονόμηση κόστους και πόρων, λόγω της καλύτερης πρόσβασης στα αρχεία, δ) Αποδέσμευση μη κατάλληλων χώρων, στους οποίους αποθηκεύονται, έως τώρα, σε φυσική μορφή αρχεία του κράτους για άλλες χρήσεις.