Ο κατάλογος της Ζωσιμαίας Ιστορικής Βιβλιοθήκης Ιωαννίνων διαθέσιμος ηλεκτρονικά, μέσω του openABEKT

Η Ζωσιμαία Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Ιωαννίνων διαθέτει πλέον τον κατάλογο της κύριας συλλογής της, αλλά και τον κατάλογο της κινητής βιβλιοθήκης της, μέσω της υπηρεσίας openABEKT του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (EKT) στη διεύθυνση https://zosimaialib.openabekt.gr, και στη διεύθυνση https://zosimaiamob.openabekt.gr/ αντιστοίχως. Με τη συνεργασία αυτή, διευρύνεται ο κύκλος των Δημόσιων Βιβλιοθηκών που επιλέγουν να τοποθετηθούν στον δημόσιο ψηφιακό χώρο μέσω των εθνικών υποδομών περιεχομένου του ΕΚΤ.

Η συνεργασία της Βιβλιοθήκης με το EKT ξεκίνησε στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τη χρήση του λογισμικού ΑΒΕΚΤ, και η μετάβασή της στην υπηρεσία νέφους για τη διαχείριση καταλόγου και λειτουργιών βιβλιοθήκης openABEKT αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού της βιβλιοθήκης και τον εκσυγχρονισμό των δικτυακών υπηρεσιών προς τους χρήστες της.

Στον Κατάλογό της η Βιβλιοθήκη διαθέτει 71.142 εγγραφές, από τις οποίες οι 63.715 είναι μονογραφίες. Στη συλλογή περιλαμβάνονται παλαίτυπα, εκδόσεις που χρηματοδότησαν οι αδερφοί Ζωσιμά, όπως εκπαιδευτικά βιβλία για άπορους μαθητές, καθώς και βιβλία αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Επίσης, η Βιβλιοθήκη περιέχει σημαντικά κληροδοτήματα προσωπικοτήτων της τοπικής κοινωνίας, ιδιωτικές βιβλιοθήκες και αρχεία, ενώ ενσωματώνει ιστορικές συλλογές της Καπλανείου και ό,τι υλικό διασώθηκε από τον εμπρησμό της Μπαλαναίας Βιβλιοθήκης από τον Αλή Πασά. Πρόκειται για μια συλλογή πολυποίκιλη και σημαντική η οποία τεκμηριώνει την ιστορία της Ηπείρου τους τελευταίους δύο αιώνες. Υπάρχουν αρκετοί ξενόγλωσσοι τίτλοι, κυρίως Γαλλικά και Γερμανικά, αλλά και εκατοντάδες τίτλοι σε Αρχαία Ελληνικά και Λατινικά.

Ο κατάλογος της Βιβλιοθήκης αξιοποιεί πλήρως τις λειτουργίες και τα χαρακτηριστικά του openABEKT, που παρέχουν στον χρήστη προηγμένες δυνατότητες αναζήτησης και πλοήγησης στο περιεχόμενο, με διαδραστικά χρονολόγια και φίλτρα εξειδίκευσης, προσφέροντας μία αναβαθμισμένη εμπειρία χρήσης. Παράλληλα, παρουσιάζεται από ένα σημείο το σύνολο της πληροφορίας που περιγράφει ένα τεκμήριο και τις σχέσεις που αναπτύσσει με σχετικό υλικό εντός και εκτός του καταλόγου. Ο χρήστης μπορεί να εντοπίσει τους δωρητές χρησιμοποιώντας τα φίλτρα αναζήτησης και να βρει τις αντίστοιχες εγγραφές.

Επιπλέον, με 12.106 εγγραφές στον κατάλογό της που πλέον είναι και αυτός διαθέσιμος διαδικτυακά μέσω της υπηρεσίας openABEKT, η κινητή μονάδα της Βιβλιοθήκης εξυπηρετεί κοινότητες και σχολεία της ευρύτερης περιφέρειας των Ιωαννίνων και όμορων νομών που δεν έχουν άμεση πρόσβαση σε άλλη σταθερή βιβλιοθήκη. Στόχος είναι η γνωριμία των μαθητών με την ιστορική Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη, τους χώρους και τις τεχνικές αναζήτησης και εντοπισμού πληροφοριών στο έντυπο και ηλεκτρονικό της υλικό, τις μεθόδους οργάνωσης μιας σύγχρονης  βιβλιοθήκης, τις υπηρεσίες που προσφέρει και τους θησαυρούς της πολιτιστικής κληρονομιάς που διαφυλάσσει.

Η Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη είναι μια από τις ιστορικές βιβλιοθήκες της χώρας. Ξεκίνησε το 1828 ως Βιβλιοθήκη της Ζωσιμαίας Σχολής, η οποία είναι από τα πιο σημαντικά ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα κατά τη διάρκεια της τελευταίας περιόδου της Οθωμανικής κυριαρχίας. Το 1938 αποσπάστηκε από τη Σχολή και συνενώθηκε με τη Βιβλιοθήκη της Ορθοδόξου Ελληνικής Κοινότητος μέχρι το 1987, όταν με υπουργική απόφαση μετονομάστηκε σε «Ζωσιμαία Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ιωαννίνων». Διαθέτει μια πλουσιότατη συλλογή βιβλίων, παλαίτυπων, περιοδικών και χαρτών, ενώ περιλαμβάνει στις συλλογές της και χειρόγραφα από τον 12ο ως τον 19ο αι. αιώνα, με έμφαση στην τοπική ιστορία.

Είναι μια ιδιαίτερα δραστήρια βιβλιοθήκη στην κοινότητά της, με χιλιάδες ενεργά μέλη, ενώ σκοπός της είναι να ικανοποιεί τις πληροφοριακές, ενημερωτικές, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές ανάγκες του κοινού της. Με στόχο την προώθηση της ανάγνωσης, τη διαχείριση της γνώσης, τη διαφύλαξη, ανάδειξη και προβολή της τοπικής πολιτισμικής παράδοσης, τη στήριξη της εκπαιδευτικής πράξης και την εξυπηρέτηση χρηστών με τη χρήση νέων μέσων, η Βιβλιοθήκη συμμετέχει σε πολυάριθμα αναπτυξιακά έργα και υιοθετεί καινοτόμες τεχνολογίες.