Η επένδυση στη γνώση και την καινοτομία αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της χώρας και τη μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό πρότυπο, αυτό της οικονομίας της γνώσης. Στην πρώτη γραμμή της καινοτομίας δεν μπορούν παρά να βρίσκονται νέοι ερευνητές, με δημιουργικό ταλέντο και φαντασία, που προάγουν την επιστημονική γνώση και μετατρέπουν τις ιδέες σε πρωτοποριακές τεχνολογίες και υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας και σε επιχειρηματικές ευκαιρίες.

Θέλοντας να αναδείξουμε αυτή τη διάσταση, αφιερώνουμε το κύριο θέμα του τεύχους, σε νέους επιστήμονες και ερευνητές, φοιτητές με καινοτόμες ιδέες και ανερχόμενους επιχειρηματίες νεοφυών επιχειρήσεων, οι οποίοι με εφαλτήριο τη διάκρισή τους το τελευταίο διάστημα σε εθνικούς και διεθνείς διαγωνισμούς, αναπτύσσουν διεθνείς επαφές και συνεργασίες. Επίσης, φιλοξενούμε δύο ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις. Συνομιλήσαμε με τον Ιωάννη Μπαζιώτη, Επ. Καθηγητή Ορυκτολογίας-Πετρολογίας που συμμετέχει, για πρώτη φορά από ελληνικής πλευράς, στη μοναδική οργανωμένη αποστολή της NASA για την επιστροφή μετεωριτών από την Ανταρκτική, και με τον Χρήστο Ραυτογιάννη, CEO και συνιδρυτή της CityCrop, εταιρεία που διακρίθηκε στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Νεοφυών Επιχειρήσεων. 

Οι διακρίσεις όμως δεν σταματάνε εδώ. Στο παρόν τεύχος παρουσιάζουμε δύο ακόμη σημαντικές διακρίσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο: H Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας τιμήθηκε με  το Βραβείο Ευρωπαϊκής Επιχειρηματικής Περιφέρειας -να θυμίσουμε ότι το ίδιο βραβείο είχε απονεμηθεί το 2016 στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας- , ενώ η Τήλος διακρίθηκε διπλά στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Βιώσιμης Ενέργειας για το έργο ΤILOS που αποσκοπεί στην επίτευξη της μέγιστης ενεργειακής αυτονομίας αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας!

Όλες αυτές οι διακρίσεις καθιστούν περισσότερο επιτακτική από ποτέ την ανάγκη για ενίσχυση της επικοινωνίας και της αλληλεπίδρασης μεταξύ των Ελλήνων που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό, με φορείς και επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η νέα εθνική πρωτοβουλία "Γέφυρες Γνώσης & Συνεργασίας" του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και της Γενικής Γραμματείας Στρατηγικών και Ιδιωτικών Επενδύσεων, που υλοποιεί το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και θα έχουμε την ευκαιρία να σας παρουσιάσουμε εκτενέστερα σε επόμενα τεύχη του περιοδικού.

Ανάμεσα στα ενδιαφέροντα θέματα που μας "απασχόλησαν" στο παρόν τεύχος είναι και η ετήσια έκθεση 2016 του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας. H ολοένα αυξανόμενη ζήτηση των επιχειρήσεων για καθεστώς προστασίας των ευρεσιτεχνιών και η θετική τάση για αιτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στις ευρωπαϊκές χώρες, είναι μερικά από τα συμπεράσματα της ετήσιας έκθεσης για το 2016 του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, τα οποία και μπορείτε να διαβάσετε στο σχετικό άρθρο.

Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα παρά την ποσοστιαία αύξηση στη χορήγηση ευρωπαϊκών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Στη μετάβαση, προς μια οικονομία έντασης γνώσης, οι ερευνητές/επιχειρηματίες θα πρέπει να έχουν αυξημένη επίγνωση της σημασίας των ευρεσιτεχνιών στην οικονομική ανάπτυξη, και να επιδιώκουν την κατοχύρωση των καινοτομιών τους με διπλώματα ευρεσιτεχνίας ή βιομηχανικά σχέδια. Ο ρόλος του κράτους προς την κατεύθυνση αυτή είναι σημαντικός, μέσω δράσεων και θεσμών που σκοπεύουν στην ενημέρωση, υποστήριξη και διευκόλυνση της προστασίας της διανοητικής ιδιοκτησίας.

Τέλος, ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε και σε αυτό το τεύχος σε θέματα Ανοικτής Επιστήμης, τον νέο τρόπο προσέγγισης της επιστημονικής διαδικασίας, που βασίζεται στη συνεργατικότητα και τους νέους τρόπους διάχυσης της γνώσης με την αξιοποίηση των ψηφιακών τεχνολογιών. Στη σχετική ενότητα μπορείτε να διαβάσετε όσα συζητήθηκαν σε ημερίδα του ΕΚΤ για τις προοπτικές της Ανοικτής Επιστήμης για τους ερευνητές και την κοινωνία, στην οποία παρουσιάστηκαν υπηρεσίες και εργαλεία που υποστηρίζουν την Ανοικτή Πρόσβαση στα ερευνητικά αποτελέσματα.

Προς την κατεύθυνση της ανοικτότητας άλλωστε, το ΕΚΤ υλοποιεί σειρά δράσεων, όπως η ολοκληρωμένη υπηρεσία νέφους openABEKT για τη διαχείριση καταλόγου και λειτουργιών βιβλιοθήκης, και οι αναβαθμισμένες δυνατότητες αναζήτησης και πλοήγησης μέσω διαδραστικού χρονολογίου σε ψηφιακό πολιτιστικό περιεχόμενο στην πύλη SearchCulture.gr. Επίσης, δύο νέα επιστημονικά περιοδικά και μια σειρά πρακτικών συνεδρίου έρχονται να προστεθούν στις ηλεκτρονικές εκδόσεις ανοικτής πρόσβασης που διατίθενται μέσω της καινοτόμου υπηρεσίες ePublishing.

Μαργαρίτης Προέδρου
Αρχισυντάκτης