Το Κοινό Κέντρο Ερευνών (Joint Research Center-JRC), η υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την επιστήμη και τη γνώση, εγκαινίασε τη Πλατφόρμα για την Επιστήμη των Πολιτών, ένα εργαλείο με δυνατότητα εξατομίκευσης για τη συλλογή επιστημονικών δεδομένων από το κοινό, ενθαρρύνοντας έτσι την υποστήριξη των αναδυόμενων πολιτικών, όχι μόνο από μια ομάδα επιλεγμένων επιστημόνων αλλά και από στοχευμένες ομάδες πολιτών.
Σύμφωνα με το Κοινό Κέντρο Ερευνών, η συμβολή στην Επιστήμη των Πολιτών έχει τη μέγιστη πιθανότητα να συμβάλει θετικά στη χάραξη των ευρωπαϊκών πολιτικών, εφόσον η διαδικασία σχεδιάζεται προσεκτικά και λαμβάνει χώρα στον ίδιο χρόνο με τη δημόσια συζήτηση για την εκάστοτε πολιτική (υφιστάμενη ή αναδυόμενη).
Ο πολίτης, μέχρι στιγμής, έχει τη δυνατότητα να συνεισφέρει στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών πολιτικών μέσω εφαρμογών των «έξυπνων» συσκευών για κινούμενους χρήστες (smart phone applications). Στη παρούσα φάση, οι δραστηριότητες επικεντρώνονται στη συλλογή δεδομένων με αποδεικτικά στοιχεία για τρέχουσες πολιτικές που αποτελούν προτεραιότητα. Συγκεκριμένα, υπάρχουν διαθέσιμες 3 εφαρμογές που καλύπτουν θέματα που αφορούν την περιβαλλοντική έρευνα και τα είδη χλωρίδας:
Στο παρελθόν η επιστήμη ήταν θέμα μιας μικρής ομάδας ατόμων, των εξειδικευμένων επιστημόνων και λάμβανε χώρα σε ειδικά διαμορφωμένα εργαστήρια, ενώ το ευρύτερο κοινό μόνο επιφανειακά ή ίσως και καθόλου μπορούσε να κατανοήσει τις έννοιες και τη διαδικασία. Η επιστήμη ήταν, θα λέγαμε, αρκετά αποστειρωμένη και απομακρυσμένη από τον πολίτη και τις ανάγκες του. Αυτό φαίνεται να αποτελεί παρελθόν, καθώς υπάρχει η τάση ο πολίτης να συμμετέχει πλέον ενεργά στην εξέλιξη και διαμόρφωση της επιστήμης, είτε με τη συλλογή πληροφοριών είτε μέσω παρατήρησης και καταγραφής δεδομένων. Με αυτό τον τρόπο, επιτυγχάνεται ο σαφής προσανατολισμός της επιστήμης στον πολίτη και την κοινωνία γενικότερα.
Η Επιστήμη των Πολιτών (Citizen Science), όπως ονομάζεται η νέα τάση, αποτελεί ένα παγκόσμιο φαινόμενο που αναφέρεται στη συμβολή των πολιτών στην επιστημονική γνώση και πληροφορία. Συμπεριλαμβάνει ένα ευρύ πεδίο δραστηριοτήτων, από την κινητοποίηση των πολιτών για τη συλλογή δεδομένων έως τη συμμετοχή εκπαιδευμένων εθελοντών στην ερμηνεία δεδομένων, ή ακόμα και την πλήρη συμμετοχή στη διαμόρφωση πολιτικών για την επιστήμη.
Το ενδιαφέρον του κοινού για την Επιστήμη των Πολιτών έχει αυξηθεί ραγδαια τα τελευταία χρόνια, είτε για τη διεξαγωγή ερευνών, που διαφορετικά θα ήταν αδύνατον να υλοποιηθούν, είτε για τη βελτίωση της διαδικασίας λήψης αποφάσεων για πολιτικές βασισμένες σε στοιχεία (evidence based policies). Ταυτόχρονα, δίνεται η μοναδική ευκαιρία για την ανάπτυξη και βιωματική εμπειρία σε επιστημονικά πεδία που μπορεί να ενδιαφέρουν το εκάστοτε κοινό, με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται απο κοινού η κατανόηση των κρυφών προβλημάτων και των πιθανών λύσεων.
Έχοντας όλα τα ανωτέρω κατά νου, αλλά και μετά απο εκτεταμένες έρευνες που διεξήγαγε, το Κοινό Κέντρο Ερευνών αποφάσισε να ενσωματώσει στο όραμά του την εγκαθιδρύση της Επιστήμης των Πολιτών ως αναπόσπαστο κομμάτι της συμμετοχής του κοινού στη διαμόρφωση των σχετικών πολιτικών. Στη πρόσφατη μελέτη που δημοσίευσε, με τίτλο «Using new data sources for policymaking», αποτυπώνεται σαφώς η στροφή από τη συλλογή μεγάλων δεδομένων στη χρήση της Πλατφόρμας, ώς ένα πιο εξειδικευμένο εργαλείο συλλογής πληροφορίας για τη διαμόρφωση πολιτικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Στο μέλλον, η Επιστήμη των Πολιτών αναμένεται να επεκταθεί και σε άλλους τομείς επιστημών, όπως για παράδειγμα στις τέχνες και τον πολιτισμό, αξιοποιώντας τις εξειδικευμένες γνώσεις εθελοντών. Το νέο αυτό μοντέλο συμμετοχής στα κοινά αναμένεται ότι έχει πολλά ακόμα να δώσει στην επιστημονική κοινότητα, αλλά και να δημιουργήσει νέες προκλήσεις στους ερευνητικούς και πολιτιστικούς οργανισμούς.